Akts 17 - Vengo (Babungo)

Faŋ Pɔɔl ghɔ Silas nə fɨ̀ꞌtə nu Nwi ntɨꞌ Tesalonika, vɨɨ Jus buulə shɨ buꞌ vəŋ

¹ Vəŋ gə nɨniŋ, shɔ̀ɔ fɨ Amfipolis nə Apolonia, gə̀ zìꞌ Tesalonika, faŋ ŋii məshɔꞌtə Nwi vɨɨ Jus nə luu yifi.

² Pɔɔl ŋii taa tey yi faŋ nə luu ŋgunə yi, kɨ fɨꞌtə vənu faŋ mbə luu taa ŋwaꞌlə Nwi tɨ́ vɨɨ maa vəshi və zwisə vətia, faŋ lùu təwiŋ tətia nə.

³ Ŋwə nə twèlə ŋiꞌ vənu vɔ́ tɨ́ vəŋ, də̀ tɨ́ vəŋ laa ŋkə lùu taa ŋwaꞌlə Nwi laa nu Kristo, wuu məbweysə vɨɨ, lùu laa ŋwə ye ŋɨꞌ, ndɔ ywey fɨ shɨ yiku. Pɔɔl baa gì tɨ́ vɨɨ vɔ́ laa Yeso, faŋ yi gisə nu ki nə, lùu wuu məbweysə ghɔ́.

⁴ Vɨɨ mɔ́ꞌ biŋ yigisə Pɔɔl, bèꞌsə nu Pɔɔl ghɔ Silas. Vɨɨ vəyaŋ fɨ taa ŋwaa vɨɨ Griik faŋ vəŋ nəə bəŋsə Nwi, nə bèꞌsə vəŋ nɨzi. Vəki vəkwalə vəyaŋ nə luu taa ŋwaa vɨɨ vɔ́.

⁵ Vɨɨ Jus ye, fəsə ŋii taa fwisə vəŋ, vəŋ gə bàytə vɨɨ dayday nə vɨɨ bwənə, bàytə vɨɨ vəyaŋ, vəŋ ŋii nə mbuulə taa shɨ. Nɨniŋ, vɨɨ Jus vɔ́ gə ŋìi fu Jason, kɨ kəə Pɔɔl ghɔ Silas maa məjia vəŋ, gə̀ nə vəŋ vɨsɨ nwaa vɨɨ vɔ́, faŋ vəŋ nə bàytə shɔ nə.

⁶ Faŋ vəŋ nə ziꞌ fu Jason, kee yè vɨ Pɔɔl me, kɨ nii jìa Jason nə vɨɨ məbiŋ nu Kristo vəmɔ́ꞌ, gə̀ nə vəŋ vɨsɨ vəshɨꞌ, gì nəŋay laa, «Vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ buulə məshɨ mənshə, zìꞌ feenə taa shɨ nsiŋ ndwə nɨzi.

⁷ Jason ndi vəŋ, nùŋ vəŋ fu ŋwə. Vəŋ vənshə kee bìŋ nu fwàŋ ŋwaa-nsiŋ Kaysa me, gisə laa fwàŋ mɔ́ꞌ lùu shɔ, lùu Yeso.

⁸ Vəshɨꞌ vɔ́ ghɔ vɨ vɨɨ taa shɨ zɔ nu kɔ́, tɔ vəŋ kwə gay.

⁹ Vəshɨꞌ vɔ́ gì, Jason ghɔ vɨ vɨɨ mɔ́ꞌ ndɔꞌ nsawnə. Vɨ kɨ nii mèꞌtə vəŋ, vəŋ gə.

Faŋ Pɔɔl ghɔ Silas nə fɨ̀ꞌtə nu Nwi ntɨꞌ Berea

¹⁰ Sheꞌ faŋ fu nə jɨ, vɨɨ məbiŋ nu Kristo ndi Pɔɔl ghɔ Silas, tɔŋ vəŋ ntɨꞌ Berea. Nɨniŋ, vəŋ gə zìꞌ Berea, shɔ̀ɔ gə̀ ŋìi taa ŋii məshɔꞌtə Nwi vɨɨ Jus.

¹¹ Vɨɨ fɨ ntɨꞌ Berea nə kii fwisə jəəsə shɔ̀ɔ vɨɨ fɨ ntɨꞌ Tesalonika. Vəŋ zɔ nu Kristo nə fwi yiley, tìi fɨ taa ŋwaꞌlə Nwi shi shi, maa məye laa vənu mbɨə faŋ Pɔɔl nəə gisə nə, lùu yinsəŋ mu?

¹² Nɨniŋ, vɨɨ vəyaŋ nuŋ fwisə vəŋ maa nu Kristo. Vɨɨ Griik vəyaŋ, vəndɔŋ nə vəki, nə luu taa ŋwaa vɨɨ məbiŋ nu Kristo nɨzi. Vəki vəkwalə nə luu taa ŋwaa vəŋ nɨzi.

¹³ Faŋ vɨɨ Jus fɨ ntɨꞌ Tesalonika nə zɔ laa vɨ Pɔɔl fɨꞌtə nu Nwi ntɨꞌ Berea nɨzi, vəŋ jwi shɔ, bùulə tɔ vɨɨ, bùulə ntɨꞌ yɔ́ yinshə.

¹⁴ Sheꞌ yighee yɔ́ vɨɨ məbiŋ nu Kristo ndi Pɔɔl, tɔŋ ŋwə mbɨɨ mamuu. Silas ghɔ Timoti goꞌ ntɨꞌ Berea.

¹⁵ Vɨɨ mbɨə faŋ vəŋ nə gə̀ nə Pɔɔl, gə nə ŋwə, gə̀ ziꞌ ŋkee ntɨꞌ Atens (fɨ shɨ Akaya). Vəŋ kɨ nii bə̀ŋ nə ntɔŋ fɨ ghɔ Pɔɔl laa bàw Silas ghɔ Timoti kee baa tày dɨdɨꞌ, buu jɔ̀mə yi me.

Faŋ Pɔɔl nə fɨ̀ꞌtə nu Nwi ntɨꞌ Atens

¹⁶ Nə luu maa yighee njyə faŋ Pɔɔl nə dùꞌ ntɨꞌ Atens, kɨ kɨꞌ Silas nə Timoti, fwi yi shə buꞌ laa mənyia nə luu məyaŋ taa shɨ yɔ́, faŋ vɨɨ nəə feꞌ mənyia mbɔ́ yaa vənwi vəvəŋ.

¹⁷ Nɨniŋ, ŋwə gə taa ŋii məshɔꞌtə Nwi vɨɨ Jus, gi tɨ́ vɨɨ Jus ghɔ vɨ vɨɨ Griik faŋ vəŋ nə bìŋ nu Nwi vɨɨ Jus. Ŋwə baa gə̀ taa yiwiŋ shi shi, gisə tɨ́ vɨɨ mbɨə faŋ ghɔ vɨ vəŋ nəə faynə yifi.

¹⁸ Vɨɨ mɔ́ꞌ faŋ nə luu vɨɨ məkəə ŋiꞌ mbi, faŋ vɨ tii vəŋ nə vɨɨ Epikurian nə vɨɨ Stoik, zɔ yigisə Pɔɔl nɨzi. Vɨɨ mɔ́ꞌ gi laa, «Wuu shuu yaŋ ŋwə̀ sii taa bee gi kə?» Vɨɨ mɔ́ꞌ gi laa ŋwə kəꞌ yaa wə faŋ ŋwə fɨꞌtə nu vənwi və tɔmə day. Vəŋ nə gì nɨniŋ, buꞌ laa Pɔɔl nəə fɨꞌtə nu Yeso nə nu məywey fɨ shɨ yiku.

¹⁹ Nɨniŋ, vəŋ ndi ŋwə, gə̀ nə ŋwə nɨntəŋ biŋ, faŋ vɨ nəə tii nə Ariopagɔs, gì laa vəŋ kəə kɨɨ nə mədeesə fi ŋgwə faŋ ŋwə jwì nə ŋwə nə.

²⁰ «A jwi nə vənu vəfivə tuulə yia, yia kəə kɨɨ nə ŋiꞌ vənu vɔ́.»

²¹ Vəŋ nə gì nɨniŋ, buꞌ laa vɨɨ fɨ ntɨꞌ Atens vənshə ghɔ vɨ vəndɔ faŋ vəŋ nəə shi yifi, yaa kɨ kaw maa məduꞌ kɨ gisə vənu vəfivə, tɨꞌnə me zɔ̀ vənu vəfivə, bɨ̀sə yighee vəŋ sheꞌ nɨniŋ.

²² Pɔɔl tɨŋ nɨntəŋ biŋ yɔ́, gì laa, «Vɨɨ Atens, viŋ zɔ! Mə yè vənu vəyaŋ shɨ viŋ, ye laa viŋ lùu vɨɨ məbəŋsə Nwi ŋkee jəə.

²³ Mə yaa toꞌ fɨ taa shɨ viŋ, yè vəshəŋ mbɨə faŋ viŋ bəŋsə vənwi viŋ shɔ nə. Shəŋ məkɔ Nwi mɔ́ꞌ lùu shɔ faŋ vɨ nyɔ̀ꞌ fuu yi laa, «Tɨ́ Nwi ŋgwə faŋ vɨ kee kɨ̀ɨ nə ŋwə me.» Nwi ŋgwə faŋ viŋ kee kɨ̀ɨ nə ŋwə nə me, luu ŋwə faŋ mə fɨꞌtə nu ki tɨ́ viŋ ndwə.

²⁴ Nwi ŋgwə faŋ ŋwə nə bɔ̀ŋ mbi nə vətɔ vənshə fɨ taa mbi, lùu tɨɨ yizɔ nə tɨɨ shɨ nsi. Kaꞌ ŋwə kee shì taa ŋii faŋ fìa vɨɨ nə ghɔ vəŋ me.

²⁵ Kaꞌ vɨɨ kee fàꞌ faꞌ tɨ́ ŋwə nə ghɔ vəŋ, buꞌ faŋ ŋwə kee bəə fa me. Maa kɔ̀ nshɨ-tɔ wi kɔ̀ məbwey tɨ́ vɨɨ, nə zwitə nə vətɔ vənshə.

²⁶ Ŋwə nə yɨ̀sə ŋgwisə vɨɨ vənshə fuu fɨ maa wə muꞌ, kɨ shi shɨ nsi kənshə. Ŋwə baa shìa ki ŋuꞌsə vɨɨ faŋ vəŋ taa kɨ shi mbi, ndɔ fɨ̀ꞌ təki tə shɨ nsi tɨ́ vɨɨ laa vəŋ shi shɔ.

²⁷ Nɨniŋ laa vəŋ kɨ kəə ŋwə, laa kɨ yighee mɔ́ꞌ vəŋ taa zɔ nu ki, kɨ yighee mɔ́ꞌ kɨ̀ɨ nə ŋwə, buꞌ laa ŋwə kee luu ntaŋ fɨ yɨ wə me.

²⁸ Nsiŋ bwey sheꞌ buꞌ ŋwə, toꞌ buꞌ ŋwə, shi sheꞌ ghɔ ŋwə. Lùu faŋ vɨɨ ŋwaꞌlə viŋ vəmɔ́ꞌ ŋwaꞌlə laa, «Nsiŋ lùu fɨ ŋiꞌ ŋii Nwi.»

²⁹ Faŋ nsiŋ lùu ŋiꞌ ŋii Nwi nə, kɨ nsiŋ bɨꞌtə laa Nwi lùu yaa fənyia faŋ vɨ bɔ̀ŋ nə goolə me, tɨꞌnə me yaa ŋoꞌ me, tɨꞌnə me yaa fa faŋ vɨɨ tù nə tiəŋ baa nə yitɔfə vəŋ me.

³⁰ Nɨniŋ, Nwi ndenə vənu mbɨə faŋ viŋ nə yɨsə nshi yighee vɨsɨ. Lùu ndwə, ŋwə gì tɨ́ vɨɨ vənshə maa vəshəŋ vənshə, laa vəŋ kwiinə fwisə vəŋ,

³¹ buꞌ laa Nwi tə̀ shi faŋ ŋwə ndɔ shoꞌmə vənu və vɨɨ vənshə fɨ shɨ nsi, tə̀ wə faŋ ŋwə ndɔ shoꞌmə nu kɔ́ nə tɔ ki. Ŋwə ndɔ shoꞌmə vənu vənshə sheꞌ nə jɨɨ yiloomə. Nwi kɔ̀ wutə kɔ́ tɨ́ wə ghɔ́, faŋ Nwi nə ywèysə ŋwə fɨ shɨ yiku.»

³² Vɨɨ vɔ́ kɨ zɔ nu məywey fɨ shɨ yiku, vɨɨ mɔ́ꞌ taw ŋwə, vɨɨ mɔ́ꞌ gi laa vəŋ ndɔ baa jwi zɔ nu kɔ́ fɨ ghɔ ŋwə shi day.

³³ Nɨniŋ, Pɔɔl fuu fɨ nɨntəŋ ŋwaa vəŋ, gə nə ŋwaa ŋgwinə.

³⁴ Luu nə, vɨɨ mɔ́ꞌ beꞌsə Pɔɔl, nùŋ fwisə vəŋ maa Kristo. Wə muꞌ fɨ taa ŋwaa vəŋ nə luu Dionisiɔs, faŋ nə luu wuu ŋii njɔŋ ntoꞌ. Wə mɔ́ꞌ nə luu wəzwi faŋ yizii yi lùu Damaris. Vɨɨ vəmɔ́ꞌ nə luu shɔ nɨzi.