मत्‍ति 5 - बान्‍तावा राई

भ़ऱदुओ चिन्‍माय़ङ

¹ म़ना मुक्‍लाचि म़खाचिकिना खोक्‍को भ़ऱदु म़लोन्‍ता खोन्‍कि म़युङा। खोक्‍कोसोओ अ़चुकाखेङ्‌पाचि खोक्‍कोएदा म़ता।

² खोन्‍कि खोक्‍कोसाआ मोचि चिन्‍मा म़पुक्‍तुचि,

³ “लावामि य़ङ्‌दा आप्‍पि मान्‍तोक्‍कादा लिसिन्‍काओनि कातुप्‌चि आसिखा कातोक्‌चि ओ, देकिनालो निनाम्‍हाङ्‌होन मोचिओङा ओ।

⁴ सोखा कामुचि आसिखा कातोक्‌चि ओ, देकिनालो निनाम्‍हाङ्‌आ मोचि अ़चुसोम्‍म़सेत्‍तुचि।

⁵ कासिम्‍नान्‍चिन्‌चि आसिखा कातोक्‌चि ओ, देकिनालो मोचिआ हेन्‍खामादाओ पाङ अ़तोक।

⁶ साम्‌योक्‍मिओ निम्‍पाङ साकास़चि खोन्‍कि वामित्‍मा कास़चि आसिखा कातोक्‌चि ओ, देकिनालो मोचिओ अ़चुसोम्‍स़।

⁷ सोम्‌योक्‍मा खाङ्‌कामुचि आसिखा कातोक्‌चि ओ, देकिनालो मोचिआ सोम्‌योक्‍मा अ़तोक।

⁸ सेङ्‌याङ्‌ओ अ़चुसाकोङ्‌वा याक्‌याङ्‌ओचि आसिखा कातोक्‌चि ओ, देकिनालो मोचिआ निनाम्‍हाङ अ़खाङ।

⁹ सेवाङ्‌निओ निम्‍पाङ काचि कामुचि आसिखा कातोक्‌चि ओ, देकिनालो मोचि निनाम्‍हाङ्‌आ अ़ङ्‌छाचिनि म़लोचि।

¹⁰ साम्‌योक्‍मिओ निम्‍पाङ दुखा कातोक्‌चि आसिखा कातोक्‌चि ओ, देकिनालो निनाम्‍हाङ्‌होन मोचिओङा ओ।

¹¹ खानानिन अ़ङ्‌का कात़ङ्‌चिओसा म़नाचिआ खानानिन ऩसुङ्‌तिन खोन्‍कि ऩल़क्‍तिन खोन्‍कि सोज्‍जेओ चेप्‌याङ्‌सा आम्‍नुओ देङ्‌सालाप्‍पादा झाराकापाराओ अ़त्‍लो ऩलोन्‌नालो खानानिन आसिखा कातोक्‌चि ओ।

¹² मोन्‍ग़रि ऩङानुसानिन्‍चिन, खोन्‍कि छेमा काइसानिन्‍चिन, देकिनालो निनाम्‍मादु आम्‍नुओ सिरिफा तोक्‍पो युङ्‌याङ। देकिनालो खानानिन्‌दाङ्‌का बुयाओ निनाम्‍हाङ्‌य़ङ खाकालुचि मोवात्‍निङा मोचिआ म़ल़क्‍तुचिओ।

युम खोन्‍कि साम

¹³ खानानिन हेन्‍खामादाओ युम ओ, मेन युम्‌ओ अ़लुमा माखात्‌नालो मो दिसाआ युम्‍पाक्‍पाक्‌वा खाना लामामुमा त़ऱ? मो ना बुङ्‌खाया वेत्‍माखान्‍माकि म़नाचिओ अ़चुलाङ्‌आ नेप्‍मादाङ्‌का नि दित्‍छाङ अ़काचि मात्‍द़ङ।

¹⁴ खानानिन हेन्‍खामाओ साम ओ। भ़ऱदुओ सहरा कुम्‍मा अ़ऱनिन।

¹⁵ साङ्‌आछाङ खाउप्‍खा ओङ्‌सुकि खेङ्‌आ अ़दिप्‍तुन, मेन खाउप्‍खा युङ्‌खाचोक्‌दु युङ्‌सु खोन्‍कि खिम्‌दा कायुङ झारा मोसाआ उप्‍तुचि।

¹⁶ ओवात्‍निङा आम्‍नुओ साम म़नाचिओ अ़चुबुदा लेत्‍ने, खोन्‍कि मोचिआ आम्‍नुओ अ़नुवाक काचि अ़खाङ्‌ने खोन्‍कि निनाम्‍मादुओ आम्‍नुओ पापाओ अ़चुऩङ अ़लोङ्‌ने।

य़ङ्‌हुप्‌ओ अ़तुक्‌वादा चिन्‍माय़ङ

¹⁷ य़ङ्‌हुप माङ्‌लो निनाम्‍हाङ्‌य़ङ खाकालुचि ऩङाछित्‍सि अ़ङ्‌का ताङ्‌ओनि मान्‍मिन्‍दानिन। अ़ङ्‌का मो ऩङाछित्‍सि माआङ, मेन तालासि ताङ्‌ओ।

¹⁸ अ़नुछ्‍या अ़ङ्‌का खानानिन लोनानिन, देम्‍खातारि निनाम्‍मा खोन्‍कि हेन्‍खामा अ़मानिन्‍खात्‍निन, मोन्‌तारि झारा य़ङ मान्‍तालामाङ देत्‍निकिछाङ निनाम्‍हाङ्‌ओ अ़चुय़ङ्‌हुप्‌दाङ्‌का अ़चुप्‍पो य़ङ माङ्‌लो अ़क सिवाछाङ अ़मानिन्‍खात्‍निन।

¹⁹ खोन्‌ओसा साङ्‌आ ओ लोमाय़ङ्‌चिएदाओ झारादाङ्‌का अ़चुप्‍पो लोमाय़ङ ऩङाछिरु, खोन्‍कि म़नाचि मोत्‍नि च़मा चिन्‍तुचि, निनाम्‍हाङ्‌होन्‌दा मो झारादाङ्‌का अ़चुप्‍पो कान। मेन साङ मो लोमाय़ङ्‌चिवा च़, खोन्‍कि चिन्‍तुचि, मो निनाम्‍हाङ्‌होन्‌दा झारादाङ्‌का अ़धिवो कान।

²⁰ देकिनालो अ़ङ्‌का खानानिन लोनानिन, आम्‍नुओ साम्‌योक्‍मि य़ङ्‌हुप काचिन्‍पाचि खोन्‍कि फरिसिचिदाङ्‌का च़लोक अ़नुवाक मान्‍लिमाङ्‌तारि खानानिन देम्‍खाछाङ निनाम्‍हाङ्‌होन्‌दा वाङ्‌मा त़ऱन्‍मिन।

माइसुङ खोन्‍कि सेत्‍मा

²¹ खानानिन्‌आ त़एनुम्‌युङ्‌सुम, आराङ्‌ओ म़नाचि म़लोयुङ्‌सुङ्‌सुचि, ‘खाना म़ना मान्‍सेत्‌दा खोन्‍कि साङ म़ना सेत, मो छ़ङ्‌छेन्‍मादा छुक।’

²² मेन अ़ङ्‌का खानानिन लोनानिन, साङ्‌आ अ़बुवा-निछाचि अ़माइसुङ कात्‍तु, मो छ़ङ्‌छेन्‍मादा छुक। खोन्‍कि साङ्‌आ अ़द़क्‍छाचि सुङुचि, मो धियायोक्‍खाआ दन्‍दा प़। खोन्‍कि साङ्‌आ अ़बुवा-निछाचि ‘खाना खामान्‍सिन’नि लो, मो क़माकात्‍तुओ सित्‍म़ङ दुखा तोक्‍खा मिदा छुक।

²³ खोन्‌ओसा खाना ब़क्‍खादा आम्‍छुक्‍दाम त़पाउङुहिदा आम्‍द़क्‍छाओ अ़देङ्‌सालाप्‍पादा दि-दि युङ्‌याङ्‌नि खाना त़मित्‍तुतोक्‍तुनालो

²⁴ आम्‍छुक्‍दाम ब़क्‍खाओ अ़बुदा छिरुदो, खोन्‍कि खारा। बुया आम्‍द़क्‍छाएनान तोङा, खोन्‍किना बानाकि ब़क्‍खादा आम्‍छुक्‍दाम पाउ।

²⁵ आम्‍ङेङ्‌एनान छ़ङ्‌छेन्‍खादा त़खात्‍चिङ्‌चिहिदा लाम्‌दाङा च़क्‍नि तोङालावाचि। माङ्‌नालोना, आम्‍ङेङ्‌आ खाना छ़ङ्‌काछेन्‌ओ अ़छुक्‌दा त़पाक, खोन्‍कि छ़ङ्‌काछेन्‌आ रात्‍खामिओ अ़छुक्‌दा त़पाक, खोन्‍कि खाना छेक्‍खादा त़छुक।

²⁶ अ़नुछ्‍या, अ़ङ्‌का खाना लोना, खाना झारा फेक्‌वा त़छोरुन्‍चिउन्‌तारि मो छेक्‍खादाङ्‌का लोन्‍मा त़ऱनान।

ताङ्‌लान मान्‍मुदामाओ अ़तुक्‌वादा चिन्‍माय़ङ

²⁷ खानानिन्‌आ त़एनुम्‌युङ्‌सुम, ‘खाना ताङ्‌लान मान्‍मुदा।’

²⁸ मेन अ़ङ्‌का लोनाङ्‌नानिन, साङ्‌आ खाक्‍को मेत्‍छामा अ़त्‍लो अ़मित्‍माआ खा, खोसाआ बुयाङा अ़साकोङ्‌वादा मोएनान ताङ्‌लान मुचिउ।

²⁹ चुप्‍ताङ आम्‍म़क्‌आ खाना हेवा मुत़मेत्‌नालो मो लारुकि वेत्‍तुखाइसु! देकिनालो झारा आम्‍पोक्‌एनान सित्‍म़ङ दुखा तोक्‍खायु वेन्‍दिलुमादाङ्‌का ना आम्‍पोक्‍फुत्‍चिएदाओ अ़क्‌तात मामाङा आम्‍को निम्‍पाङ अ़नुवाक लि।

³⁰ चुप्‍ताङ आम्‍छुक्‌आ खाना हेवा मुत़मेत्‌नालो मो क़प्‍तुकि वेत्‍तुखाइसु! देकिनालो झारा आम्‍पोक सित्‍म़ङ दुखा तोक्‍खायु खात्‍मादाङ्‌का ना आम्‍पोक्‍फुत्‍चिएदाओ अ़क्‌तात मामाङा आम्‍को निम्‍पाङ अ़नुवाक लि।

सायाकाम्‍माय़ङ छित्‍मुमाओ अ़तुक्‌वादा चिन्‍माय़ङ

³¹ निनाम्‍हाङ्‌ओ अ़चुय़ङ्‌हुप्‌दा ओवात्‍निछाङ छाप्‍ताओ त़एनुम्‌युङ्‌सुम, ‘साङ्‌आ अ़खिम्‍हाङ्‌मा छिरु, मोसाआ छित्‍मुमा छाप्‍लावा छाप्‍माकि अ़खिम्‍हाङ्‌मा प़ने।’

³² मेन अ़ङ्‌का खानानिन लोनानिन, साङ्‌आ अ़खिम्‍हाङ्‌मा ताङ्‌लान्‌दाङ्‌का नि अ़तुक्‌वाआ छिरु, बुयाओ अ़खिम्‍हाङ्‌पाआ मो ताङ्‌लान कामुमा मु, खोन्‍कि साङ्‌आ मो छित्‍माय़ङ मेत्‍छामाएनान सायाकाम, खोछाङ ताङ्‌लान कामु लि।

किरे मान्‍चादामाओ अ़तुक्‌वादा चिन्‍माय़ङ

³³ आराङ्‌ओ म़नाचि म़लोचिओछाङ खानानिन्‌आ त़एनुम्‌युङ्‌सुम, ‘खाना सोज्‍जे किरे मान्‍चादा, मेन हाङ्‌पा निनाम्‍हाङ्‌ओ निम्‍पाङ त़चोओ किरे तासुलो।’

³⁴ मेन अ़ङ्‌का खानानिन लोनानिन, निनाम्‍माओ अ़चुऩङ्‌दा किरे चामाइ मान्‍चादानिन, देकिनालो मो निनाम्‍हाङ्‌ओ अ़चुहाङ्‌युङ्‌खा ओ,

³⁵ ना हेन्‍खामाओङा चानिन, देकिनालो मो खोक्‍कोसोओ अ़चुलाङ्‌युङ्‌खा ओ, ना यरुसलेम्‌ओङा, देकिनालो मो तोक्‍पो हाङ्‌ओ अ़चुसहरा ओ।

³⁶ आप्‍पिओ आम्‍ताङ्‌ओ निम्‍पाङ्‌छाङ किरे मान्‍चादो, देकिनालो खाना अ़क्‌तात ताङ्‌मुवा ओम्‌याङ्‌ओ माङ्‌लो माक्‌याङ्‌ओ मुमा त़ऱन।

³⁷ खानानिन त़चेविन्‌ओ य़ङ ‘अ़नुछ्‍या’ओ अ़नुछ्‍याङाने, ‘माआङ’ओ माआङ्‌ङाने। ओदाङ्‌का च़लोक अ़अ़त्‍पाएदाङ्‌का ता।

अ़फान मान्‍लात्‌दामाओ अ़तुक्‌वादा चिन्‍माय़ङ

³⁸ खानानिन्‌आ त़एनुम्‌युङ्‌सुम, ‘म़क्‌ओ अ़फान म़क, खोन्‍कि क़ङ्‌ओ अ़फान क़ङ।’

³⁹ मेन अ़ङ्‌का खानानिन लोनानिन, साङ अ़अ़त्‍पा मुयाङ, फित्‍चि मान्‍मुदानुम। मेन साङ्‌आ खाना आम्‍चुप्‍ताङ खोम्‍ताङ्‌मादा त़फेङ्‌नालो खो नि आम्‍खोम्‍ताङ्‌माछाङ तात्‍तु प़।

⁴⁰ मोवात्‍निङा खाक्‍को म़नाआ छ़ङ्‌काछेन्‌एदा त़खात्‌किना लाहि पाक्‌याङ्‌सा आम्‍लोक्‍छुम ङाप्‍मा त़लाप्‌नालो खो आम्‍बोप्‍खुछाङ प़लाउ।

⁴¹ साङ्‌आ खाना पाङ खुन्‍त़मेत्‌कि अ़क किलोमितरा खात्‍मा राकाङ्‌थेत्‍नि त़मुनालो खोसोओ निम्‍पाङ पाङ खुयाकि ह्‍वा किलोमितरा खाना खारा।

⁴² खाना कादोत्‌चि प़चि, खोन्‍कि खानाएदा नाक कालोक्‌चि ऩङामान्‍छित्‌दोचि।

आम्‍ङेङ सोमातुक्‍मादोत

⁴³ खानानिन्‌आ ओवात्‍नि य़ङ्‌माय़ङ त़एनुम्‌युङ्‌सुम, ‘खाना आम्‍तेन्‍पाङ सोमातुक्‍तु, खोन्‍कि आम्‍ङेङ ऩङाछिरु।’

⁴⁴ मेन अ़ङ्‌का खानानिन लोनानिन, आम्‍नुओ ङेङ्‌चि सोमातुक्‍तानुम्‍च़म, खोन्‍कि खानानिन काल़क्‌चिओ निम्‍पाङ यामारानिन,

⁴⁵ खोन्‍नालो खानानिन निनाम्‍मादु कायुङ आम्‍नुओ पापाओ अ़चुछाचि त़लिसिन। खोक्‍कोसाआ अ़अ़त्‍पा खोन्‍कि अ़नुवाक ह़वाङ्‌माङ नाम साम म़प़चि, खोन्‍कि साम्‌योक, खोन्‍कि मान्‍साम्‌योक्‍मि वा म़धान्‍तुप़चि।

⁴⁶ खानानिन सोमाकातुक्‌चि ओन्‍ङा सोमात़तुक्‍तुम्‍च़म्‌नालो खानानिन्‌आ दिसु सिरिफा त़तोक्‍तुम कि? दाम्‍दु कालात्‌चिछाङ मोवात्‍नि ना म़च़!

⁴⁷ खानानिन आम्‍नुओ बुवा-निछाचि ओन्‍ङा सेवा त़मेत्‍तुम्‍च़म्‌नालो निचिदाङ्‌का च़लोक दि त़मुम कि? निरावाचिछाङ मोवात्‍नि ना म़च़!

⁴⁸ खोन्‌ओसा निनाम्‍मादु कायुङ आम्‍नुओ पापा देत्‍नि अ़नुवाक म़मुयाङ, खानानिन्‌छाङ मोवात्‍निङा अ़नुवाक लिसानिन।”