MƐ̀KÌKÌÌ MƐ ƁƐKƐ̀NÌ-FÌTOM 13 - Bafia Nouveau Testament

Ɓɛ ɓɔni, lɛ rì Ɓarinaɓas rì Sol lɛ, ɓɛɛ kɛǹ fìtom

¹ Ɓi kìseŋi ki a Aŋtyos, ɓɛ̀kpaŋzì-ɓìɓan ɗì ɓyoo ɓɛrèsàg sùkurù ɓɛ ɓaghà wɔɔ. Ɓɛ ɓaghà lɛ: rì Ɓarinaɓas rì Simeyɔŋ ànɛ à ɓatìghà ɗii lɛ ŋwaà-ǹfin, rì Lusyus ànɛ a Sirɛn rì Manaɛŋ ànɛ ɓɛ tɔɔsɛ̀ngà rì gɔmìnà ànɛ lɛ Eroodɛ, rì Sol.

² Ŋwos adɛŋ ànɛ ɓɛ ɓaghà ɓi rìɓɔgsì ɗi ɗii ɗi Kan, ɓɛ ki cèli ɓiɗilàg ɓi ŋwos àncèm ànɛn, Kìtɛntɛ̀ɛ̀n ki Nghay ki kpaaghà ɓɔ lɛ! Pisiina mɛ̀ ɓum ɓɛ lɛ rì Ɓarinaɓas, rì Sol, lɛ ɓɛɛ ki kìsay ki ǹɗegìghà ɓɔ lɛ ɓɛɛ ki.

³ Fɔɔnnɛ ɓɛ kighà lɛ, ɓaa cèli ɓiɗilàg, ɓɛ ɓɔŋzàg Bɛ̀ll, ɓɛ ki saaghrag ɓɔ ɓyàg ɓi nyoo, ɓɛ càɗ min ɓɔ lɛ ɓɛɛ ghaàgh.

⁴ Yɛ̀ɛ Kìtɛntɛ̀ɛ̀n ki Nghay ki romgà Sol ɓɛɛ̀ Ɓarinaɓas fɔlɔɔ, fɔɔnnɛ ɓɛ sɛngà a Silisii, wɔɔnnɛ ɓɛ ɓɔkà kìkɔm lɛ ɓɛɛ kɛǹ a Siipirɛ.

⁵ Yɛ̀ɛ ɓɛ kpagà a Salamin, ɓɛ kpaakpàà ɓum Ɓɔlɛ à Bɛ̀ll ɓi naa yi bɔ̀ŋzɛ̀n yi Ɓɛ̀yudɛ̀n; ɓɛ ɓaghà ɗì Zyaŋ lɛ a ghɛɛ̀ghɛ̀ɓsì ɓɔ.

⁶ Ajɛ̀m ìnɛn, di ɓaa syàà kirìŋ ki riɓày kìcèm, nni ɓɛ kpagà a Pafos, wɔɔnnɛ ɓɛ tanɛ̀ngà ǹkìì-majìg àdɛŋ ɗii lɛ Bari-Yeesus, à ɓaghà muu Ɓɛ̀yudɛ̀n, à ki yèeghyegsì ɓum lɛ nyii ri ǹkpaŋzì-ɓìɓan.

⁷ Ŋwaànɛ̀n à ɓaghà rìghan ɗi gɔmìnà ànɛ lɛ, Sɛrizyus-Paolus, gɔmìnà ànɛ̀n à ɓaghà ŋwaà ɗyomzɛ̀n, fɔɔnnɛ à reŋìghà Ɓarinaɓas ɓɛɛ̀ Sol lɛ, à kɔ̀nkɔ̀ngà lɛ a wog ɓìɓan ɓi Bɛ̀ll.

⁸ Nni Elimas, yɛɛ lɔɔ lɛ ǹkìì-majìg ɓi rìgìrɛg, nyii ramzɛ̀ngà rìbaŋì rì ɓɛ̀-Ɓarinaɓas ɓɛɛ̀ Sol, à kaakàà bee inɛ lɛ gɔmìnà kɛ̀ɛ gherɛn Bɛ̀ll.

⁹ Fɔɔnnɛ Sol ànɛ à ɓatìghà ɗii lɛ, Pol à ɓaghà ǹɗonɛn ri Kìtɛntɛ̀ɛ̀n ki Nghay; à fiɓìghà ŋwaànɛ̀n lɛ fyɛɛɛyi

¹⁰ à kpaa lɛ: Wɔ̀ ŋwaànɛ, ù rì lɛ, wɔ̀ coo ghèghes̀, wɔ̀ ɓèèɓeè, man à Satàn anɛ lɛ wɔ̀, bènàbena à ɓìɓan ɓi saaɗ, ù yin ɓìì rɛɛrɛɛ̀sì rìyoòyògsì ɗi bee yi Kan yi yi ri lɛ saaɗ?

¹¹ Ɓigomìnɛ, yiya lɛ Kan à rì wɔ̀ ɓiì pɔnɔsii, ù rì ɓiì ɗiŋii tiɗyaŋ, fɔɔnnɛ ù rì ɓiì finɛɛ maa cààmɛ̀n kɔ̀ɔ ghɛɛ̀di kisaa ki ŋwos. Nni mis mii mɛ ghaskà kì ɓulì, birìm ì sigtɛ̀n nyi, à tumɛ̀n rìgbɔ̀mgbɔ̀m di a kaakaa ŋwaànɛ a ɓan nyi ɓi càg, a kɛɛ̀si nyi.

¹² Yɛ̀ɛ gɔmìnà à ghɛngà kìɓan kiǹ, nni à gherɛ̀ngà Bɛ̀ll ɓisuulɛ, dɔgtɛ̀n ì ɓìɓan ɓi ɓi seesee Kan, ì kòmgà nyi ǹɗem lɛ syeesyee.

Pol à kalii ɓìɓan ɓi Bɛ̀ll a Aŋtyos ànɛ a Pisidii

¹³ Yɛ̀ɛ Pol rì ɓɛ̀reŋkàŋ ɓii ɓɛ pɛsɛ̀ngà a Pafos, ɓɛ teɗ kìkɔm lɛ ɓɛɛ kɛǹ a Pɛrizɛ ànɛ a Paŋfilii Zyaŋ nyii ghasɛ̀ngà rì ɓɔ, à sugti a Yorisalɛm.

¹⁴ Nni yɛ̀ɛ ɓɛ pɛsɛ̀ngà a Pɛrizɛ, ɓɛ ghagsì rìkɛ̀ɛ̀ ɗyaa, ɓɛ kɛǹ kìkpaŋì a Aŋtyos ànɛ a Pisidii. Nni ɓɛ ɗiŋìghà ɓi naa ì bɔ̀ŋzɛ̀n ì Ɓɛ̀yudɛ̀n, ŋwosi Saɓàt ɓɛ kɔri ɓi zi.

¹⁵ Yɛ̀ɛ ɓɛ lègsìghà ki ɓàli kaàtà à Bɛ̀ll, ɓi kaàtà à ɓìdɔ̀gsɛna ɓi Moyis rì ɓi à ɓɛ̀kpaŋzì-ɓìɓan, nni ɓɛ̀làmì naà-bɔ̀ŋzɛ̀n ɓɛ romgà mum lɛ a kali ɓɛ̀-Pol lɛ: Bɔɔsoŋ! ì ɓì rì rì deɓ yidɛŋ yi ɓì rì lɛ ɓì fa ɓum, tòòghrɛɛna ɓigominɛ.

¹⁶ Nni Pol à pɛ̀sɛ̀ngà aɗyoo, à maasì ɓum ɗì càg, à kpaa lɛ: Mìni ɓɔn ɓɛ Isirayɛl rì mìni ɓɛ ɓi risag Bɛ̀ll, ramina mɛ̀reè!

¹⁷ Bɛ̀ll à kìlɔ̀ŋ ki lɛ Isirayɛl, à ɓɔ̀ngà ɓɛ̀seŋi ɓis, à ki kì lɛ kìlɔ̀ŋ kiǹ kɛɛ tɔɔ̀, cààmɛ̀n ki ɓɛ ɓaghà a Egiɓtɛn, ajɛ̀m inɛn nnɛ à pisìghày ɓɔ wɔɔ ri ìtèɗ wii.

¹⁸ À mɛnìghà ɓɔ ɓi-reɓ nunùg bèg mɛ̀tin mɛɓɛɛ̀.

¹⁹ Nni yɛ̀ɛ à cuusìghà ɓìlɔ̀ŋ taàɓɛ̀ɛ̀ ɓi ziì Kanaaŋ, fɔɔnnɛ à faghà zi yaà rì ɓɛ̀seŋi ɓis.

²⁰ Kìɓan kiǹ ki finɛ̀ngà fɛlɛ yɛ̀ɛ bèg ɓɛ̀hɔnɗɛ̀ɗ ɓɛnin, rì bèg mɛ̀tin mɛɓɛɛ̀ rì ǹtɛ̀ɗ. Ajɛ̀m ìnɛn Bɛ̀ll à faghà ɓɔ ɓɛ̀renì-ɓìɓan ɓɔ yɛɛ kɛɛ̀kɛ̀ɛ̀sìghà kìlɔ̀ŋ ɓi mɛ̀ru mɛ ǹkpaŋzì-ɓìɓan ànɛ lɛ Samuɛl.

²¹ Fɔɔnnɛ ɓɛ tɔkà lɛ ɓɛɛ ɓa rì rìfòm, nni Bɛ̀ll à faghà ɓɔ Saul, man à Kis ànɛ ɓi rìpwìɗ ɗi Bɛŋzyamɛŋ, nnyɛɛ lamìghà ɓɔ bèg mɛ̀tin mɛɓɛɛ̀.

²² Yɛ̀ɛ Bɛ̀ll à pisìghà Saul, à fa ɓɔ Davit lɛ nnyɛɛ ɓa rìfòm ɗyaa. Davit ànɛ̀n innɛ Bɛ̀ll à sɛkà à kpaa lɛ: Mɛ̀ɛ nghɛɛ Davit, man à lzayii, à rì rìkuu ɗi mum ɗi nɗem wɛ̀m wu ǹfèfeegh, nnyɛɛ rì ɓiì kìi ɓiɓan ɓìcèm ɓi ǹkɔ̀ni lɛ a ki.

²³ Ɓi dòò yi Davit ànɛ̀n nnɛ Bɛ̀ll à kìghà lɛ Yeesus a yalɛn fɛlɛ yɛ̀ɛ ǹghɛɓsì lsrayɛl, lɔŋ yɛ̀ɛ nyimiɗ a kàkà.

²⁴ Di Yeesus à ka yu ɓi, Zyaŋ à rerèŋìghà ɓumɓɛ a Isirayɛl lɛ ɓɛɛ lɔɔ̀ghrɛn mɛ̀rem, ɓɛ ɓaɓtàg.

²⁵ Yɛ̀ɛ Zyaŋ à ɓaghà di à ti ɓiì lègsii kìsay kii, nni à kpaaghà lɛ, àa mɛ̀ yɛɛ rì roànɛ ɓi ɓoŋɓòŋ, kìɓan kifog, ŋwaàdɛŋ à rìì mɛ̀ ajɛ̀m, nnyɛɛ ri rìkuu ɗi mum ɗi mɛ̀ ǹkpaŋi ɓi ɓi ǹkoŋ wulɛ, ǹfùmì ǹɗig wii wu gòò.

²⁶ Ɓɔɔsoŋ̀! Mìni dòò yi Abiraham rì mìni ɓum ɓɛ zɛy ɓɛ ɓì ti ɓì risàg Bɛ̀ll, ɓɔlɛ à cɛɓ ànɛ, à rì ɓisu wis ɓɛsɛ̀ɛ̀ ɓɛ̀cèm.

²⁷ Ɓumɓɛ a Yorisalɛm rì ɓɛ̀làmì ɓaa, ɓɛ roòzɛ̀ngà Yeesus, kìɓan kìfog ɓi rìren ɗi ɓɛ rengà lɛ ɓɛɛ wey nyi, ɓɛ ròzìghà rìkalì ɗi ɓɛkpaŋzì-ɓìɓan ɗi ɓɛti ɓɛ ɓaàyì ɓɛ̀ŋwos ɓɛ Saɓàt ɓɛ̀cèm.

²⁸ Nsoò yɛ̀ɛ ɓɛ ghɛngà ɓi ǹto wu kiɓan wu ɓɛɛ wey nyi miì, ɓɛ tɔkà Pilat lɛ a kali ɓɛɛ wey Yeesus.

²⁹ Fɔɔnnɛ yɛ̀ɛ ɓɛ lègsìghà kì kìi ɓiɓan ɓìcèm ɓi ɓi ɓaghà ɓì kànɛn ɓi rarɛ̀n ɗì nyi, nni ɓɛ kɔsìghày nyi ɓi kɔrɔs ɓɛ ɓom nyi ɓi zɔ̀ŋ.

³⁰ Nsoò fɔlɔɔ, Bɛ̀ll à ghèmzìghày nyi ɓi nyìinyìm à ɓìloŋ.

³¹ Fɔɔnnɛ à rèsɛ̀ngà bàlì ì mɛ̀ru lɛɛ̀gwey a ɓumɓɛ à pɛ̀sɛ̀ngày rì ɓɔ a Galile ɓɛ ɓɔg a Yorisalɛm ǹɗaŋ, ɓɔ yɛɛ ti ɓɛ̀wusìnɛ̀ɗ ɓɛ ɓɛɛ̀ tɛɛtɛɛ̀zì ɓumɓɛ a Isirayɛl kìɓan kii.

³² Ɓìsi girig, tì yùu mìni rì Syeesyee à Ɓɔlɛ ànɛ lɛ, ǹkàg wu wu falɛ̀ngà a ɓɛ̀seŋi ɓis,

³³ Bɛ̀ll à roozii wɔ ɓisu wis, ɓɛ tì rì ɓɔn ɓaa, ɓi rìghèmzì ɗi àa ǹghèmzii Yeesus, fɛlɛ yɛ̀ɛ ki ri kìkànɛn ɓi Sam à kìɓɛ̀ɛ̀ lɛ: Ù rì man wɛm̀, mɛ̀ ǹki ɓa soŋì à tumɛ̀n gɛɛ̀nɛ.

³⁴ Rìghèmzì ɗi à ghèmzìghà nyi a ɓìloŋ lɛ kɛ̀ɛ ɓwɛ̀y, ɗi ri lɔŋ kiɓan ki nyimiɗ à kpaaghà lɛ: Ǹɗì mìni ɓiì faà ɓɛ̀kɔɔ̀kɔ̀ɔ ɓɛ ɓyom ɓɛ ɓɛ ri ɓɛ̀tɛnɛn, ɓɛ ǹkàkà Davit.

³⁵ Kìɓan kiǹ kɛɛ̀ki à kpaatii jàŋ idɛŋ ɓi kaàtà wìì lɛ: Wàa càɗ ɓì mum wɔ̀ɔ̀ ànɛ àrì ntɛnɛn lɛ, a ɓwɛy ɓi zɔ̀ŋ.

³⁶ Wɔ̀lɛ, Davit à kìghà rìkɔ̀n ɗi Bɛ̀ll ɓi cààmɛ̀n kii nni à wughà, ɓɛ ɓom̀ nyi ɓi jàŋ inɛ ɓɛ ɓomgà ɓɛ̀seŋi ɓii, à ki ɓwɛ̀y ɓi zɔ̀ŋ.

³⁷ Kìɓan kifog, roànɛ Bɛ̀ll à ghèmzìghà, nyii ɓɔlà ɓi ɓi zɔ̀ŋ.

³⁸ Ɓɔɔsoŋ̀! Konaaghna kì yiì lɛ ɓisu wii nnɛ ɓɔlɛ ànɛ lɛ, Bɛ̀ll à rì ɓiì cenɛɛ ɓum ɓìɓe ɓyaa, a kpaakpaàrɛ̀n a lɔ̀ŋkin.

³⁹ Ɓi Yeesus ànɛn nnɛ mum ǹcèm ànɛ à gherɛɛ à rì ɓiì tɔ̀sɛɛ ɓiɓe ɓìcèm ɓi ɓìdɔ̀gsɛna ɓi Moyis ɓi ɓaghà ɓi lɛ, ɓi pisì.

⁴⁰ Kɔ̀riina ɗyomzɛ̀n! Lɛ kɛ̀ ɓi tulɛn ɗi kìɓan ki ɓɛ̀kpaŋzì-ɓìɓan ɓɛkpaaghà, ɓi jɛ̀ɛ̀ ìnɛ lɛ:

⁴¹ Mìni ɓɛ̀daŋàdaŋa, ghɛɛna di ɓi kuughrag, ɓì ki pɛ̀sɛn mɛ ɓi mis, ɓisuulɛ ǹɗì ɓiì kìi rikuu ɗi kiɓan ɗidɛŋ ɓi mɛ̀ru min ɗi ɓì ɓaghà ɓi lɛ ɓì gherɛ̀n lɛ, ɗi ri lɛ ɗi kilɛ̀n di ŋwaàdɛŋ yɛɛ kpaa mìni lɛ ɗyaa kìlɛɛ.

⁴² Yɛ̀ɛ Sol ɓɛɛ̀ Ɓarinaɓas ɓɛ ɓaghà di ɓɛ ti ɓiì kpaŋìì ɓi naà-bɔ̀ŋzɛ̀n, ɓumɓɛ̀n ɓɛ tɔg ɓɔ lɛ, ɓɛɛ sugtiì ŋwosi Saɓàt ànɛ à ɓɔ̀ɓkày, lɛ ɓɛɛ ɓiìti ɓɔ kì kalii kiɓan kiǹ.

⁴³ Yɛ̀ɛ rìghàdà ɗi lekà, Ɓɛ̀yudɛ̀n lɛɛ̀gwey rì ɓum ɓɛ zɛy ɓɛ ɓɛ ɗiŋìghà ɓi rìgherɛ̀n ɗi Ɓɛ̀yudɛ̀n ɓɛ nɔɔ̀tìghà Pol ɓɛɛ̀ Ɓarinaɓas, ɓɛ̀roɓɛ̀n ɓɛ kuùkùrɛ̀n ɗì ɓɔ, ɓɛ teètèèsì ɓɔ nyoo di ɓɛɛ̀ kpaakpaa ɓɔ lɛ, ɓɛɛ kɛn asu, ɓɛ ki sììrɛn ɓi geesɛ̀n ì Bɛ̀ll.

⁴⁴ Nni gòn i Saɓàt ìnɛ ì ɓɔ̀ɓkà foo, ɓaàyiɓi bàn bimiɗ yɛ̀ɛ taŋzɛ̀ngà lɛ ɓɛɛ wog jɛ̀ɛ̀ ì Bɛ̀ll.

⁴⁵ Yɛ̀ɛ Ɓɛ̀yudɛ̀n ɓɛ ghɛngà gɛ ɓum ànɛ̀n, nni ǹɗem wu yàaka wu ɓɔkày ɓɔ, ɓɛ tumɛ̀n rìfeèfèngì ɗi Pol di ɓɛɛ̀ sɛɛsɛ̀mgì nyi.

⁴⁶ Fɔɔnnɛ ɓɛ̀-Pol ɓɛɛ̀ Ɓarinaɓas ɓɛ kpaghà ɓɔ lɛ fwàafwàày lɛ: Ki ǹghɛ̀ɛ̀sɛɛ lɛ, jɛ̀ɛ̀ ì Bɛ̀ll yɛ̀ɛ log kì kpaarɛɛ a lɔ̀ŋkin, nni yɛ̀ɛ ɓì ɓèni yɔ̀ yɛɛ lɔɔ lɛ, ɓì ghɛɛ lɛ cɛɓ ki fìɗyàɓ fikɔ̀ɔ̀ ki ghɛɛ̀sɛɛ ɓi ri mìni, nni ɓìsii tiŋ̀mɛɛ min a ɓumɓɛ ɓɛ yin Ɓɛ̀yudɛ̀n.

⁴⁷ Ɓisuulɛ, Kan a kalag ɓisi lɛ: Ǹɗɛsìghà wɔ̀ lɛ, ù ɓa fɛlɛ yɛ̀ɛ kìtɛɛtɛn ɓi nyìinyìm à ɓìlɔ̀ŋ ɓimbog ù ki sààti cɛɓ ɓi zi bimiɗ.

⁴⁸ Yɛ̀ɛ ɓumɓɛ ɓɛ ɓaghà ɓi Ɓɛ̀yudɛ̀n ɓɛ wokà rìkpaa ɗìn ɓɛ nyaàrɛ̀n lɛɛ̀gwey, ɓɛ tumɛ̀n rìkeèkèmzì ɗi jɛ̀ɛ̀ ì Kan. Nni fɔɔnnɛ ɓum ɓɛ̀cèm ɓɛ ɓɛ ɓaghà ɓɛ̀ɓɔ̀nɛn lɛ ɓɛɛ ɓa rì cɛɓ ki fiɗyàɓ fikɔ̀ɔ̀, ɓɛ gherɛ̀ngà Bɛ̀ll.

⁴⁹ Ɓɔlɛ à Kan à sààghà jàŋbimiɗ ɓi kìlɔ̀ŋ kiǹ.

⁵⁰ Kìɓan kifog, Ɓɛ̀yudɛ̀n ɓɛ toosìghà lɛ, rì ɓìtèetèɗ ɓi ɓɛ̀yiɓ ɓi ɓi falɛ̀ngà ɓi rìgherɛ̀n rì gìni-ɓum yi ɓi bàn ìnɛn lɛ ɓɛɛ ɓigti paàzì rì ɓɛ̀-Pol ɓɛɛ̀ Ɓarinaɓas; fɔɔnnɛ ɓɛ kpagà ɓɔ rìbaŋì, ɓɛ ki nàɓ ɓɔ ɓi kìlɔ̀ŋ kaa.

⁵¹ Ɓɛ̀roɓɛ̀n ɓɛ kwiɗ kùrùɓu ànɛ ɓi mɛ̀kòò maa ɓi ɓɔ, lɛ a ɓa kìrèmzɛnà ki lɛ, ɓɛ nàɓi ɓɔ; fɔɔnnɛ ɓɛ pɛsɛ̀ngà min ɓɛ kɛǹ a Ikonyɔm.

⁵² Ɓi ɓɛg ànɛ a ɓɛgherɛ̀n ɓɛ a Aŋtyos, ɓɛ roǹgàkà rì kìnyàà ɓi ǹɗem, ɓɛ ki ɓa ti ɓɛ ronɛn ɗi Kìtɛntɛ̀ɛ̀n ki Nghay.