2 Reyes 18 - Dupade Uruode

Ezequı́as e basája dáringai judágosode ore eduguéjna nanique, ga isocade arécho ome Pangarádejnai Dupade uté

¹ Uje Ela ujnacari Oseas guejnanie siquerei e gadioque ome dáringai israélgosode ore eduguéjna nanique, enga quene judágosode ore eduguéjnai Acaz ujnacari Ezequı́as basája dai charidi uté ome dáringai judágosode ore eduguéjna nanique.

² Enga Ezequı́as uté guejnanie siquerei chise 25 uje quene basája dáringai judágosode ore eduguéjna nanique. Ga guejnanie siquerei chise 29 años ome dáringai eduguéjna iji dedai Jerusalén nanique. Ga Ezequı́as uté daté i tu Ábi, uje Zacarı́as uro uaté.

³ Enga judágosode ore eduguéjnai Ezequı́as uté pésu cucha arégode iji Pangarádejnai edominone gatuaque nanique. Enga ate arégode udore jé péropı́siji dáqui casicaite David isocade. Uje David qué eca nanique ga pésu cucha arégode iji Pangarádejnai edominone nanique, ga Ezequı́as uté jé qué chajnera dáqui casicaite jmapié ueradedie údi.

⁴ Enga Ezequı́as uté chujé darasade judágoso ore angurenone dupa quedéjna gajnéone gaserãte iji jnumi nanique, uje urasade ore tẽrame dangurenone iji jogadébeode iji cucarãte umarone, orónenie gáyode nanique. Ga dopoi cucarãte uejátigo uje pipotingarãcho to nanique rı̃ uje chiese puyácho udore ga chujé iji jnumone to nanique, ga urúpisiji jnumone. Ga jé isocai upome ore angurené dupa quedéjna oredie uje pipesudei iji pore pajéode nanique rı̃ uje ore angurené uaté i tu Asera, uje Ezequı́as chujépo iji jnumone to nanique rı̃. Que gusu udore mu Ezequı́as dopoi Moisés ipesudi casicaite uga oré rı̃ uje Moisés pésu iji guebei uje i tu bronce nanique, enga Ezequı́as chujépoji jnumi te rı̃. Uje e iyajmaque gu uje israélgosode chãru cucha ai unérone inciénso ome ugai uté oré nanique, uje e ore cho dadupáji gu. Ga jé chuságaja dirode udore uje Ezequı́as chise dáringai eduguéjna uje judágosode uñane ore doi dajmapié uaté. Ga ore chı̃́care Nehustán aja Moisés ipesudé uga oré nanique. Enga Ezequı́as jocaningai isocade jé u udore uje chejnápise darasade angurenone dupa quedéjna gajnéone cucha iji jogate umarone nanique.

Pangarádejnai Dupade doi ga cho dedójnari iji Ezequı́as uté, ga pésu ujetiga ipesudode cucha tocade jnese

⁵ Ezequı́as uté chicha danguretigai aja Pangarádejnai uté nanique, uje israélgosode ore angureni Dupa upúsu uté. Enga judágosode ore eduguéjnane iji Ezequı́as iquei, jé iji quigade, a jé ca uñeque cho uté ome anguretigai uté uje chedu Pangarádejnai ome re nanique.

⁶ Uje ũrepise Ezequı́as ome danguretigai, ga chajo raja Pangarádejnai uté, enga que chicáji siñéngome uté. Mu chajna Pangarádejnai uté uru iyiejnane quigode iji jnumone uje Pangarádejnai chisı́ome Moisés nanique jeta chajnerame darasade ore.

⁷ Enga jé u uje Pangarádejnai dépisi Ezequı́as gari nanique ga jecucha nóna aja quedéjnane. Jecute ujetiga Ezequı́as pésu cuchárique nanique ga tocade, uje Pangarádejnai chátaja uté ome ajegaidode cucha udore jnese gu. Enga chise dı́nique nanique ga Ezequı́as tagu ası́riagosode ore eduguéjna cuchábi uruode aja nanique enga que dopoi uté uru quigode ome cucha dacatique nanique rı̃. Uje ası́riagosode ore eduguéjna cuchábi e chirógaja ujetiga cho doré ica mu e Ezequı́as cha chimate uté.

⁸ Que gusu uje que tangárapoi ası́riagosode ore eduguéjnai rı̃, mu Ezequı́as uté pésu dajocaningai ome filistéogosode ore to. Ga Ezequı́as irógode soldácho ore chapuse filistéogosode ore idáyode aja jnese uje ore sué ore gáyode, jé iji ore idai ajámamone sudore, ga jé chuságaja ore idáidatéode jnese uje ore ujuyaquéode déji ore gáyode. Uje filistéogosode ore idáidatéi Gáza uté idájapise ga déji ore uniri eruépisi uté, mu Ezequı́as isoldádode sué ore gáyode to, jé aja Gáza uté ejominórone pidáyo jnese nanique.

Chise diri nanique ga ası́riagosode ore eduguéjnai uje i tu Salmanasar cugujnáji israélgosode ore idáidatéi Samária nanique

⁹ Uje judágosode ore eduguéjnai Ezequı́as guejnanie siquerei gagájni nanique ome dáringai eduguéjna, enga israélgosode ore eduguéjnai Oseas guejnanie siquerei e garijiti yijmanuñai nanique ome dáringai eduguéjna to, uje Ela ujnacari Oseas uté. Ga jé u nanique uje ası́riagosode ore eduguéjnai uje i tu Salmanasar chaparu israélgosode ore idáidatéi Samária gai nanique, ga cugujnáji ore idai uté ome dajocaningai.

¹⁰ Mu que ası́riagosode eduguéjnai Salmanasar, isoldádode sué israélgosode ore gai mı́raque iji ore idai Samária uté. Enga chise siqueré gadióguedie uje ore chaparu Samária uté gai jeta jé ca samáriagosode uñeque qué dopoi guetı́guiji uté rı̃. Enga quene ası́riagosode cho dajnéngu ore idai uté iji siqueré gadióguedie udire eruei nanique. Enga judágosode eduguéjnai Ezequı́as uqué guejnanie siquerei chojmára iji ti nanique ome dáringai judágosode ore eduguéjna, uje quene ası́riagosode ore eduguéjnai uté sué samáriagosode ore gai. Jé basa ga israélgosode ore eduguéjnai Oseas guejnanie siquerei gagájni iji ti yijmanuñai ome dáringai eduguéjna uje cucha dacadode udore tocade nanique ome darasade israélgoso iji dedai Samária uté.

¹¹ Uje ası́riagosode ore eduguéjnai Salmanasar e sué israélgosode ore idai Samária gai enga uté chiroque idaité ore aja daniri Ası́ria nanique ome ore úringane pisacho. Enga chajuque ore iji ñane nanique ga pésu ore quigode. Enga chiroque udore aja pidáyode uñane iji daniri Ası́ria uté ujetiga ore cho dedáji udore. Ga uñane cho dedáji Halah; jé basa ga uñane cho dedáji ore idai Gozán uje uté déji tiédaté Habor uaté edúdi nanique. Jé basa ga chijna uñane aja médogosode ore idáyode uñane to nanique rı̃.

¹² Enga cucha dacate gajnarénguipı́sode udore tocade ome israélgosode ore iji Samária nanique gu uje angoninguite parique israélgosode ore ome Pangarádejnai ute, uje ore angureni Dupade u mu. Ore chó uté uru iyiejnane udore gai, uje pésu ome ore nanique. Enga uru iyiejnane udore u uje Pangarádejnai iro casicaite Moisés chiroque israélgosode aja ujetiga ore doi quigode. Mu que ore pota jeta ore chudute Pangarádejnai uruode udore gotique, enga que ore dopı́si iroquéode udore quigode, uje e ore cho dedobóya uté gu.

E chise diri nanique ga ası́riagosode ore eduguéjna cuchábi ejoi Senaquerib uté doi dajocaningai ome judágosode ore to ga jmongarája Jerusalén

¹³ Uje Ezequı́as guejnanie siquerei e chise 14 años nanique ome dáringai judágosode ore eduguéjna, enga jé u uje ası́riagosode ore eduguéjnai uje i tu Senaquerib cugujnáji ore idáidatéode iji ore uniri Judá údode nanique. Enga Senaquerib uté sué judágosode ore gáyode enga cho dajnéngu dasagode judágose ore idáyode jnese uje ore ujuyaquéode déji ore gáyode.

¹⁴ Ga judágosode ore eduguéjnai Ezequı́as chiraja uje Senaquerib cho báji gu uje que chopo doré rı̃. Jecute Ezequı́as chiroque datocaitı́go aja ası́riagosode ore eduguéjnai Senaquerib yui ujetiga ore chajnerame uruode ome uté. Enga Ezequı́as utocaidode chicáji judágosode ore idai Láquis, uje Senaquerib, isoldádode ore chaparu judágosode ore idai Láquis uté gai gu. Ga Ezequı́as uruode chósi tome Senaquerib, uje Ezequı́as utocaidode chajnerame uté: –Senaquerib á, yiraja yibai ome ua uje yiya yo boré ica. Mu ujetiga boji yocuniri udé ga a yo boré jne. Gusu ango bajegaidérigui pláta aja yu, ga a yimate ua ome udire jne.– Enga jé u uje ası́riagosode ore eduguéjnai Senaquerib chirócapo daruode aja Ezequı́as rı̃ ga chutai plátadatédie iji ujetiga Ezequı́as cho oré uté. Enga ası́riagosode ore eduguéjnai utaidedie plátapı́sei ikı́lode batigai chise 9.900, jé aja órodie to uje ikı́lode batigai chise 990.

¹⁵ Enga jé u uje Ezequı́as doi ası́riagosode eduguéjnai uru quigode ga chimate uté nanique. Uje Ezequı́as chucué plátadie jé aja órodie jnese uje déji Pangarádejnai iguı́jna cuchábi ajei uté. Ga a jé ca chedu udire iji Pangarádejnai iguı́jnai nanique mu chátapo dañeranie pláta, óro jnese aja to rı̃ iji daguı́jnai uje déji añeratı́go jogadode jeta tẽrája ası́riagosode ore eduguéjnai Senaquerib nanique.

¹⁶ Enga deréjnane udore u to uje Ezequı́as chijnime órodie iji Pangarádejnai iguı́jnai jorı́dedie gáyode, jé aja órodie iji piagode dosadode ore gáyode ujetiga chirógaja ası́riagosode ore eduguéjnai Senaquerib uté. Uje Ezequı́as upúsu uje imesique udore gáyode ica ome órodie, mu e chijnimápo órodie iji rı̃. Gaidi u gu ujetiga chimate doré ome ası́riagosode ore eduguéjnai uté.

¹⁷ Enga jé u uje Ezequı́as chiroque damátadie óro, pláta jnese aja ası́riagosode ore eduguéjnai uje déji judágosode ore idai Láquis uté, mu ası́riagosode que jnoji ore uniri gotique. Mu ası́riagosode ore eduguéjna cuchábi chiroque deminóripı́sode eduguéjna gadioque aja eduguéjnai Ezequı́as uté yui iji Jerusalén nanique ujetiga ore catecã́ri uté. Enga jé u uje ası́riagosode ore eduguéjnai iroguipı́sode udore jnoji judágosode ore idai Láquis uté, ga ore chijñaque deduguéjna cuchábi isoldate dipeséjnane ore aja Jerusalén yui nanique. Uje ası́riagosode eduguéjnai iroguipı́sode udore chise Jerusalén uté, ga ore base enga ore cháguena gaté iji judágosode ore jopidé gatemito tanque ejoi nanique. Ga tanque uaté déji dajei uje chicapı́siji ore ajminémei uté uje i tu Ore Urupı́di Jogadébei nanique.

¹⁸ Uje ası́riagosode ore eduguéjnai iroguipı́si gadiógode udore ore tibidi eduguéjna cuchábi Ezequı́as uté, mu Ezequı́as que tibágui ore mu chiroque datocaidode aja ore yui. Enga utocaidode udore ı́ode u udojo: Eliaquim u uñai ga uté gajnepı́di u ujetiga chajire eduguéjna cuchábi iguı́jnai yúode nanique, enga uté dayé i tu Hilquı́as. Enga Sebna upo uñai rı̃ ga uté gajnepı́di u ujetiga churúsãre cucha tocachugode iji ore uniri uté nanique, jé aja ore eduguéjnai adode. Joah upo uñai nanique rı̃ ga uté gajnepı́di u eduguéjna cuchábi Ezequı́as nanique jeta charite yui enga churúsare uté uruode quigode nanique. Ga Joah uté dayé i tu Asaf.

¹⁹ Ga ası́riagosode eduguéjnai iroguipı́sode udore uñai catecã́ri Ezequı́as utocaidode udore ga chojningame ore: –Ası́riagosode yoqueduguéjna cuchábejnai uruode quisṍri tu Ezequı́as uté, jecute ajnerañome uté uru quigode ome uaqueduguéjnai uté. Enga Ezequı́as gajnéone yoqueduguéjnai urúo chósi te: "Ezequı́as, ¿banguretique cucha ya, uje bacha banguretigai aja uté ome báringárique pãreque?

²⁰ Ome báyuquetoringane ga chiese e dimane páyipie ome bajocaningai yui, ga chiese a ajnuéño yoquibai jne, mu cachi barúo udore. Be ga atatame yu bangurenone cucha gotı́go, uje bapota jeta ajnime ua iji yijmainie."–

²¹ Enga ası́riagosı́so ore eduguéjnai Senaquerib ibotaquéode qué jno dádi ome Ezequı́as, uje Senaquerib iroguipı́sode udore uñai chajnerame ome Ezequı́as utocaidode ore, uje chósi te: –¡Chimo jóroque re! uje bangureta egı́ptogosode ome ua, jeta ore cháta dajocaningai aja ua. Mu Egı́pto gajnua tu docoguéraque uje péro dirı́ca ga ası́co eruei ga gosi chugutána dogué uaté, mu eruei chichagu gosi jmanai. Egı́ptogosode ore eduguéjnai Faraón isocai chorase uté ome udore ore jnese uje ore changuretárase uté ome dáringáringo piquetacho ome damajosórone ore, uje que Faraón uté ujñapeque go.–

²² Enga ası́riagosode ore eduguéjnai iroguipı́si uté jnopo Ezequı́as gajnéone pibotaquéo údi rı̃, uje chojninga: –Mu ja seca ojnichórasa ome uyu: "Ome judágosode uyoque, ga yichajo yocanguretigai taja Pangarádejnai, yocangureni Dupa uté, ome dáringai Pátajasṍre." ¿Ama jé ca bojningai Pangarádejna uté upúsu, Ezequı́as, uje bajnangarase uté gajnéone gaserãte udore ore, jé aja cucha pẽrapáidode jogadébeode udore ore uje déji orónenie ójodie iji baniri tudé údode? Que gusu badode udore, mu bojningame barasade judágose dirı́ca: "Gusu Pangarádejnai gajnei gaserãte iji Jerusalén jeta ẽchója uté iji iquei, ga jé ca ẽchója iji pijogate uñeque."–

²³ Ga ası́riagosode ore eduguéjnai iroguipı́si uté que pógu dabójatiguéode ome Ezequı́as nanique, jecute chojningame: –Be ga etingare ua ome yirósõri uté, ası́riagosode yoqueduguéjna, ujetiga esı́rase buricai orusórone uje ore batigai chise 2.000 iji barógode soldácho ore ujade uje irajataque ore ome pocaningane adode. Ujetiga ore batigai chisı́rase 2.000 enga a yeranone u buricade jne ujetiga ore choru, enga buricade ore batigai jé chisı́rase 2.000 to.

²⁴ Mu a jé ca toguı́rasome ua ujetiga ese buricade orusórone udore, enga puajatiguei chona uágome pocaningane yúode. Jé basa ga yeduguéjna cuchábi isoldádode eduguéjnane uñeque ujetiga poritáguirase ome ujode eduguéjna jnese marı́nga, jé sué babai ga ı́jnoque eti chayome ua jeta pésu pocaningai ome ua. Cucha bisideque ua, enga bacha banguretigai aja egı́ptogosode ore ujetiga ore chátarásaja uágome buricade, guebéquedatéode ore ome bagaidi pocaninga erase.–

²⁵ Enga ası́riagosode eduguéjnai uqué ibotaquéode jé qué jno, uje iroguipı́si chajnerame ome Ezequı́as utocaidode ore. Ga uté chojninga: –Ezequı́as, a ajos eti cachi yucugujnamaite uaquedáidatéi uté iji uacaniri udé, mu Pangarádejnai u uje chiroque yu aja de dirı́ca arı̃a, uje chojningame yu: "¡Acugujnáji ore uniri uté ga ejnápise ore jne!"–

²⁶ Mu Ezequı́as utocaidode udore, Hilquı́as ujnacari Eliaquim, jé aja Sebna, jé aja Joah, ore cho dáyugu re uje ası́riagosode eduguéjnai iroguipı́si uté catecã́ri ore ome judágosode ore urúpisode uje i tu hebréo, enga pésu ore urasade isadodéringane. Jecute ore chajnai uté uruode, ga ore chojninga: –Yijóchago bajei údi ujetiga acatecã́ri barógode uyógome uacarúpisode araméo, uje yirajágo uacaruode udore gu. Enga jé ca acatecã́ri yógome judágosode yocuruode hebréo. Uacamóño arı̃a uje yocurasade ore choru yoquidai ujuyaquei iji yoquejode ga ore chudute uacajúdode uaqueduguéjnai urúo ome yoqueduguéjnai Ezequı́as uté to.–

²⁷ Mu ası́riagosode ore eduguéjnai iroguipı́si uté chajnai Ezequı́as utocaidode ore uruode ga chojningame ore: –Que gusu uaqueduguéjnai jeoga uaque ujetiga uacajnecho yoqueduguéjna cuchábi uru quigode, mu jé uacajnecho jnese, jé aja udore jnese uje ore chácariji uaquedai ujuyaquei gai to. Chamáñaje cucha dacate gajnaréngone gajmaque ore, ga udore ore gajneque jnese ujetiga ore cho dabosode iji dachade jne. Enga a ore jódode upo derubode to jnese jne rı̃. Enga a oyopise ñane jnese ome uacadi uté jne.–

²⁸ Ga jé u uje ası́riagosode ore eduguéjnai iroguipı́si uté chague jmame ga jé u uje narare ga chejnapúsu darecujaidie quigode uje doi judágosode ore uruode uje i tu hebréo, ga chojningame idaité ore: –¡Angáchopı́si ası́riagosode yoqueduguéjna cuchábejnai uru quigode ome uaque é!

²⁹ Uje yoqueduguéjnai chósi tome uaque: "Jé ca ajuécho ujetiga uaqueduguéjnai Ezequı́as chãra uaque uje chiese chijnime uáguiji yijmainie jne. Uje que toc ujetiga uté ujñapegome yu.

³⁰ Enga jé ca angáchoi Ezequı́as inejequéode ome uaque to jeta chojninga: 'Anguretáyo Pangarádejnai uté yui, uje que potigayaque Pangarádejnai uté úringai yoquirotangore. A jé ca toguı́rase ujetiga yoquidai udé basája ası́riagosode eduguéjnai uté jmainie jne.'"–

³¹ Enga ası́riagosode eduguéjnai iroguipı́si uté jé qué chajnerame deduguéjnai uruode ome judágosode, uje chojninga: –¡Jé ca angáchopı́si Ezequı́as urupatáringáringo ome uaque! Mu angáchorási ası́riagosode yoqueduguéjna cuchábi uru quigode uje chósi tome judágosode uaque: "Beyoi guesi tiji uaquedai uté ga ẽcho uágome uyu ome uacáringane ajéqueséo, enga a pajesereringai quene dérasi yógome ñane jne, ujetiga beyoi yuru quigode udojo. Enga a yujuéga jeta ayoré chojmara, chojmarane iji uaque jnese qué chácarabı́ji uacaniri ga a ore tagu dacadie úva, dacadie pore higuéra udire adie. Ga ayoré chojmara, chojmarane iji uaque jnese a qué chójiapó yodode iji dajopidé aljibe uaté iji daguı́jnane jne rı̃.

³² Enga a ácayobı́ji de jé aja diri uté ujetiga yise uáguiji de, ga a yorei uáguiji punire ueradı́pisi jne uje jé chopise uacaniri tudé ome úringai ueradéjnapise. Iji yojningai punire uté ga ueracho cucha pacade iji uje chome trı́goi, enga que arurétique chona uñeque. Enga ore acadie úvai jogadode cusapo rı̃, uje ore acadie úva udire ubuguéjna ga ájnai, ga vı́no ichai déji to. Ga aceite dépoji rı̃ uje tṍraji ore acadie pore uje uaté i tu olı́vo. Ga cutepéode jé u to iji uté, ga ore ujuyápise. A ẽcho uágome yu ga a qué aquecáyo jne iji yojningai punire uté, ga a jé ca atoyoi jne."– –Mu jé ca angáchoi Ezequı́as aringaquéode ome uaque, judágosode uaque á. Uje Ezequı́as chojninga: "Pangarádejnai a chiqueta uyoque jne," mu taque uté.

³³ ¿Ama punirone uñane angurenone dupa uñeque uajatiguérique cuse a, jeta chirota darasade, ga chijnime ore gajnéone jnupe iji ası́riagosode eduguéjna cuchábi yijmainie a? ¡Úngare!

³⁴ Uje yujnué hamátgosode, arpádgosode ore gáyode dirı́ca ga ¿jé déji rique ore angurenone dupa gotı́go a? Ga yejnápo pidáyode udore uje ore ı́ode u Sefarvaim, Hena, Iva ore. ¿Mu ore angurenone dupa déji rique to a? ¡A tita erámi ome ore, jõ! ¿Ama samáriagosode ore angurenone dupa déji rique to a? uje que ore chiqueta danguresórone samáriagose ore gotique to.

³⁵ ¿Jé piyáguirase dupárique iji punirone udore uñeque a, ujetiga chijnime darasade iji ası́riagosode eduguéjnai yijmainie? ¡Íjnoque! Jecute Pangarádejnai uté ¿jé chorási ringome jne a, jeta chijnime Jerusalén iji yijmainie?–

³⁶ Uje ası́riagosode ore eduguéjnai iroguipı́si cha dara uje chatatapı́sa deduguéjnai uruode ome ore, mu idaité ore iji Jerusalén jé ore ate uje que ore chajnai uruode ga ore chopise chı́guiji jnumi. Uje Ezequías iroquéode jé u gu ome ore uje chojninga: –Jé ca uacuñeque chajnai uruode jne.– Jecute que uñeque narárome daru chojmarárique nanique.

³⁷ Mu áyuguhebátaguipı́se Ezequı́as utocaidode ore uje ore chudute ası́riagosode ore eduguéjnai iroguipı́si uru quigode nanique. Jecute ore chajnangarase daguidedie iji daróbedie gáyode nanique, ga jé u uje ore tibágapoi Ezequı́as rı̃ ujetiga ore chatata ası́riagosode ore eduguéjnai iroguipı́si ibotaquéode ome uté nanique. Ga Ezequı́as utocaidode ore ı́ode u udojo: Eliaquim u uñai ga uté gajnepı́di u ujetiga chajire eduguéjna cuchábi iguı́jnai yúode nanique, enga uté dayé i tu Hilquı́as. Ga Sebna upo uñai rı̃ ga uté gajnepı́di u ujetiga churúsãre cucha tocachugode iji ore uniri uté nanique, jé aja ore eduguéjnai adode. Enga Joah upo uñai nanique rı̃ ga uté gajnepı́di u eduguéjna cuchábi Ezequı́as nanique jeta charite yui enga churúsare uté uruode quigode nanique. Enga Joah uté dayé i tu Asaf.