Luka 12 - ALA KA KUMA

Gundo bɛɛ bena bɔ kɛnɛ kan

¹ O tuma na, jamaba tagara lajɛn fɔɔ u tun be ɲɔgɔn seen dɔn cayakojugu fɛ. Yezu y'a daminɛ k'a fɔ a ka kalandenw ye fɔlɔ ko: «Aw k'aw yɛrɛ kɔlɔsi *Fariziɲɛw ka burufununan ma, min ye filankafɔya ye.

² Fɛndogonin si te yen min tena ye. Gundo si te yen min tena bɔ kɛnɛ kan,

³ bari aw mana fɛɛn o fɛɛn fɔ dogo la, o bena mɛn kɛnɛ kan. Aw mana fɛɛn o fɛɛn fɔ ɲɔgɔn ye tulo kɔrɔ soo kɔnɔ, o wango bena la sanbon kan.

An ka kan ka siran jɔn ɲa?

⁴ «Aw minw ye ne teriw ye, ne b'a fɔ aw ye ko mɔgɔ minw be mɔgɔ faga n'u te se ka dɔ wɛrɛ kɛ a la o kɔ, aw kana siran olu ɲa.

⁵ Aw ka kan ka siran min ɲa, ne bena o fɔ aw ye. See be min ye ka mɔgɔ nii minɛ, o kɔ, a be se k'a fili jahanama kɔnɔ, aw ka siran ale lo ɲa.

⁶ «Mɔgɔ te kɔnɔnin duuru feere pɔpɔrɔ fila la wa? K'a sɔrɔ Ala te ɲinɛ olu si kɔ.

⁷ Hali aw kunsigi yɛrɛ, Ala b'o bɛɛ daa lɔn. O la, aw kana siran. Aw ka fisa ni kɔnɔninw ye.

Ka sɔn, walima ka ban Yezu ma

⁸ «Ne b'a fɔ aw ye ko ni mɔgɔ min y'a fɔ mɔgɔw ɲana ko ale ye ne ka mɔgɔ ye, Mɔgɔ Dencɛ fana ben'a fɔ Ala ka mɛlɛkɛw ɲana k'o tigi ye a ka mɔgɔ ye.

⁹ Nga ni mɔgɔ min banna ne la mɔgɔw ɲana, ne fana bena ban o tigi la Ala ka mɛlɛkɛw ɲana.

¹⁰ «Mɔgɔ o mɔgɔ mana Mɔgɔ Dencɛ tɔgɔ cɛn, o tigi bena o yafa sɔrɔ. Nga ni mɔgɔ min ye Nii Senuman tɔgɔ cɛn, o tigi kɔni tena o yafa sɔrɔ.

¹¹ «N'u y'aw minɛ tuma min na ka taga n'aw ye kalansow kɔnɔ, walima kititigɛlaw fɛ, walima faamaw ɲafɛ, aw bena min kɛ k'u jaabi, walima aw bena min fɔ ka tiɲɛ sɔrɔ, aw hakili kana ɲagami o la.

¹² Nii Senuman bena aw ka fɔta don aw daa la o yɔrɔnin bɛɛ.»

Nafolotigi naloman talen

¹³ Cɛɛ dɔ y'a kaan to Yezu ma jama cɛma ko: «Karamɔgɔ, a fɔ n kɔrɔcɛ ye ko a k'a to an b'an faa cɛɛn tilan.»

¹⁴ Yezu y'a jaabi ko: «Cɛɛ, jɔn ye ne sigi ka kɛ aw ka koow kititigɛla ye? Walima ka kɛ aw ka cɛɛn tilanbaga ye?»

¹⁵ O kɔ, Yezu y'a fɔ jama ye ko: «Aw k'aw yɛrɛ kɔlɔsi nafoloko hamikojugu ma, bari hali ni nafolo ka ca mɔgɔ fɛ cogo o cogo, o te se ka kɛ a tigi nii suturanin ye.»

¹⁶ O la, a ye talen la u ye ko: «Nafolotigi dɔ tun be yen, a ka foro ɲana kosɔbɛ.

¹⁷ A y'a fɔ a yɛrɛ kɔnɔ ko: ‹Ne bena n ka suman don yɔrɔ min na, o te yen. Ne do bena mun kɛ?›

¹⁸ O kɔ, a y'a fɔ ko: ‹Ne bena min kɛ, ne y'o lɔn. N bena n ka bondow ci, ka belebelebaw lɔ. O la, ne bena n ka suman ni n ka bololafɛnw bɛɛ lajɛn olu kɔnɔ.

¹⁹ O kɔ, n be lafiɲɛ, ka dumuni kɛ, ka minni kɛ, ka n nisɔn diya, bari saan damani dumunifɛn be n fɛ ka ban.›

²⁰ Nga Ala y'a fɔ a ye ko: ‹I naloman, bii suu nin na yɛrɛ, n bena n ka kalifa minɛ i la. O tuma na, i ye nafolo min bɛɛ lajɛn ka sɔrɔ, o bena kɛ jɔn ta ye?› »

²¹ Yezu y'a fɔ ko: «Mɔgɔ min be nafolo lajɛn a yɛrɛ ye ka Ala to yen, o ɲɔgɔn le ben'a tigi sɔrɔ.»

Ala ka kɛ an jigi ye

²² O kɔ, Yezu y'a fɔ a ka kalandenw ye ko: «O kama, n b'a fɔ aw ye ko aw kana hami aw ka baloko la ko aw bena mun dumu? Aw kana hami aw ka fɛɛrɛbɔko la, ko aw bena mun don?

²³ Bari aw nii koo ka gwɛlɛ ni dumuniko ye, fari koo ka gwɛlɛ ni faniko ye.

²⁴ Aw ye kaankaanw ka koo jati k'a filɛ. U te danni kɛ, u te suman tigɛ. Bondo t'u fɛ. Nga Ala b'u balo. Aw man fisa ni kɔnɔw ye pewu wa?

²⁵ Aw la, jɔn be se ka tile kelen dama fara a sii kan hami fɛ?

²⁶ Ayiwa, min ye kofitini ye, n'aw te se k'o kɛ, mun na aw be hami koo tɔw la?

²⁷ Aw ka binfeerenw ka cɛɲa filɛ. U te baara kɛ, u te kɔɔri fana parata. Ne b'a fɔ aw ye ko masacɛ Solomani n'a ka faamaya bɛɛ, a ma fani sɔrɔ min ka cɛɲa ye feeren nunu ta bɔ.

²⁸ Biin min be kongo kɔnɔ, ni tasuma ben'a jɛni sini, ni Ala b'a janto o la ten, a ten'a janto aw la ka tɛmɛ o kan wa? Jigitan nunu!

²⁹ «Aw bena fɛɛn min dumu, walima aw bena fɛɛn min min, aw kana aw hakili ɲagami o sɔrɔko la.

³⁰ Alalɔnbaliw le be o fɛɛnw bɛɛ ɲini. Nga aw Faa b'aw makoyafɛnw lɔn.

³¹ Aw ka Ala ka masaya ɲini fɔlɔ, n'o kɛra, Ala bena fɛɛn tɔw d'aw ma.

³² «Aw kɛra i n'a fɔ sagakulufitini. O n'a ta bɛɛ, aw kana siran, bari a diyara aw Faa ye k'a ka masaya d'aw ma.

³³ «Aw k'aw bololafɛnw feere k'a wari tilan fantanw cɛ. Nafolo min be Ala fɛ sankolo la, aw k'o ɲini. O nafolo nin te cɛn ka ye, a te ban, soonw te se yen, bagabaga te se k'a cɛn.

³⁴ Aw ka nafolo be yɔrɔ min na, aw ka miiriya be o yɔrɔ la fana.

Aw labɛnnin ka to tuma bɛɛ

³⁵ «Aw k'aw cɛɛ siri, k'aw ka fitinɛ mananin minɛ aw bolo.

³⁶ Aw ka kɔnɔni kɛ i n'a fɔ baaraden dɔw, minw b'u kuntigi kɔsegitɔ kɔnɔna ka bɔ kɔɲɔya la. N'a kɔsegira tuma o tuma ka daa gosi, u be daa yɛlɛ a ye.

³⁷ Tiɲɛ na, ne b'a fɔ aw ye ko, ni baaraden minw kuntigi kɔsegitɔ nana u sɔrɔ kɔnɔni na, u ka kuntigi yɛrɛ bena baarakɛfaniw don ka dumuniko ɲanabɔ u ye.

³⁸ N'u kuntigi kɔsegira dugutilama, walima dondo kasituma na ka n'u sɔrɔ kɔnɔni na, u bena nisɔndiya.

³⁹ Aw b'a lɔn ko ni sotigi tun be soon nawaati lɔn, a tun ben'a bali ka don a ka soo kɔnɔ.

⁴⁰ Aw fana labɛnnin ka kan ka to, bari aw te miiri waati min koo la, o waati la, Mɔgɔ Dencɛ bena na.»

Baaradenɲuman ka sara

⁴¹ O tuma na, Piyɛri ye Yezu ɲininga ko: «Matigi, i ka talen nin ɲaa sinnin be anw kalandenw le ma wa, walima mɔgɔ bɛɛ lo?»

⁴² Matigi y'a jaabi ko: «Baaraden tilennin hakiliman jumɛn be yen, n'a kuntigi y'a sigi a ka baaraden tɔw kunna waasa a ka dumuni d'u ma a diwaati la?

⁴³ N'a kuntigi kɔsegira ka n'a sɔrɔ a b'o baara nin na, baaraden nin bena boɲa sɔrɔ.

⁴⁴ Tiɲɛ na, n b'a fɔ aw ye ko a kuntigi ben'a ka nafolo bɛɛ ɲamɔgɔya don a bolo.

⁴⁵ Nga ni baaraden nin miirila ko a kuntigi tena kɔsegi joona, o la, n'a y'a daminɛ ka to ka baaraden tɔw bugɔ, ka to dumunibaba la, ani ka to dɔrɔbaba min na,

⁴⁶ o baaraden te miiri loon min, ni waati min koo la, o loon yɛrɛ le la, a kuntigi bena na. A bena o baaraden nin bɔ yen k'a tɔɔrɔ mɔgɔ tilenbaliw tɔɔrɔcogo la.

⁴⁷ «Baaraden min b'a kuntigi sago lɔn, n'a te jija k'o kɛ, a kuntigi ben'a bugɔ kosɔbɛ.

⁴⁸ Nga ni baaraden min t'a kuntigi sago lɔn, n'a ye kokolon dɔ kɛ min b'a bugɔkun bɔ, a kuntigi ben'a bugɔ dɔɔni dɔrɔn. O la, Ala ye fɛɛn caaman di mɔgɔ min ma, a bena caaman ɲini o tigi fɛ. A ye fɛɛn caaman kalifa min ma, a bena caaman koo ɲininga o tigi fɛ.

Mɔgɔw bena wili ɲɔgɔn kama

⁴⁹ «Ne nana ni tasuma le ye diɲɛ na. N b'a fɛ o tasuma nin ka mana kabini sisan.

⁵⁰ Ne ka kan ka tɛmɛ batizeli dɔ fɛ. Ne kɔrɔtɔnin b'o tɔɔrɔ nin kɔnɔna.

⁵¹ «Aw ɲana ko ne nana ni hɛrɛ ye wa? Ayi! Ne b'a fɔ aw ye ko ne nana faranni don mɔgɔw cɛ.

⁵² O le y'a to kabini sisan, soo min kɔnɔ mɔgɔw ye duuru ye, u bena faran. Mɔgɔ saba bena wili mɔgɔ fila kama. Mɔgɔ fila bena wili mɔgɔ saba kama.

⁵³ Faa bena wili a dencɛ kama, dencɛ bena wili a faa kama. Baa bena wili a denmuso kama, denmuso bena wili a baa kama. Bamuso bena wili a yɛrɛ dencɛ muso kama, dencɛ muso bena wili a biranmuso kama.»

Ka taamasiɲɛw kɔrɔ lɔn

⁵⁴ Yezu y'a fɔ jama ye fana ko: «Ni aw ye sankaba wilitɔ ye kɔrɔn fɛ, aw b'a fɔ o yɔrɔnin bɛɛ ko saan bena na. A do bena na tiɲɛ na.

⁵⁵ Ni fɔɲɔ be fiyɛra ka bɔ kɔgɔdugu ɲafan fɛ, aw b'a fɔ ko yɔrɔ bena wusu. A do bena kɛ tiɲɛ na.

⁵⁶ Aw be se ka dugukolo ni sankolo filɛ ka waati cogoya faamu. Ala be koo minw kɛra aw cɛma sisan, mun na aw te olu faamu? Naloman nunu!

Bɛɛn ɲini n'i kɛlɛɲɔgɔn ye

⁵⁷ «Mun na aw te miiri aw yɛrɛ ma ka koɲuman kɛ?

⁵⁸ Ni koo dɔ be e ni mɔgɔ dɔ cɛ, n'o tigi b'a fɛ ka taga n'i ye faamaso, e k'i jija ka bɛɛn ɲini n'a ye n'aw ma se faamaw fɛ, janko a kana taga i don faamaw bolo, olu kana i don polisiw bolo, polisiw kana i don kaso la.

⁵⁹ N b'a fɔ i ye ko i tena bɔ kaso la n'e m'i ka juru nin bɛɛ sara.»