Luka 1 - ALA KA KUMA

Kitabu sɛbɛnkun

¹ Koo minw kɛra an fɛ, mɔgɔ dɔw y'a daminɛ ka olu kibaru sɛbɛn.

² O koow kɛra minw ɲana kabini u daminɛtuma, n'u nana kɛ Ala ka kuma fɔbagaw ye, olu y'o koow lakali an ye cogo min na, u sɛbɛnbagaw y'o sɛbɛn ka kɛɲɛ ni olu ka seereya ye.

³ Ne fana ye sɛgɛsɛgɛli kɛ kosɔbɛ o koow bɛɛ la kabini u daminɛtuma, o le y'a to, ne miirila ko a ka ɲi ne fana k'o koow sɛbɛn k'u tugutugu ɲɔgɔn na e ye, kɔrɔ Tewofili,

⁴ waasa i k'a lɔn ko u y'i kalan koo minw na, ko tiɲɛ yɛrɛyɛrɛ lo.

Mɛlɛkɛ dɔ be Zan batizelikɛla woloko fɔ

⁵ Zude mara masacɛ *Erɔdi ka tile la, sarakalasebaga dɔ tun be yen min tɔgɔ ko Zakari. Abiya tɔgɔ lara sarakalasebaga minw ka jɛnkulu la, olu dɔ tun lo. A muso buruju bɔra sarakalasebagaw kuntigi Arɔn la. A tɔgɔ tun ko Elizabɛti.

⁶ U fila bɛɛ tilennin tun be Ala ɲakɔrɔ, u tun be Matigi ka sariyaw bɛɛ bato a ɲaa ma.

⁷ Deen si tun t'u fɛ, bari Elizabɛti tun ye muso wolobali ye, ka fara o kan, u fila bɛɛ tun kɔrɔla.

⁸ Loon dɔ, Zakari tun be sarakalasebaga baara la n'a ka jɛnkulu mɔgɔw ye Alabatosoba kɔnɔ, bari u ka baarakɛlon tun lo.

⁹ Ka kɛɲɛ ni sarakalasebagaw ka landa ye, u tun be to ka mɔgɔ kelen woloma, ale be don Matigi ka yɔrɔ senuman na ka wusulan jɛni, o wolomani kɛɲɛna Zakari ma.

¹⁰ Ka Zakari to wusulan jɛni na, jama bɛɛ tun be Ala daalili la Alabatosoba lukɛnɛ na.

¹¹ Matigi ka mɛlɛkɛ dɔ y'a yɛrɛ yira Zakari la, o mɛlɛkɛ lɔnin tun be kinibolo ɲafan fɛ wusulan jɛniyɔrɔ la.

¹² Zakari y'a ye tuma min na, a hakili ɲagamina, a siranna kosɔbɛ.

¹³ Nga mɛlɛkɛ y'a fɔ a ye ko: «Zakari, kana siran, bari i ka daalili minɛna. I ka muso bena dencɛ wolo i ye, i k'a tɔgɔ la ko Zan.

¹⁴ A woloko bena kɛ nisɔndiya dafanin ye i fɛ, ani mɔgɔ caaman nisɔn bena diya a koo la.

¹⁵ A bena kɛ mɔgɔbaba ye Matigi ɲakɔrɔ. A tena duvɛn, walima minnifɛn fariman si min. A bena fa Nii Senuman na kabini a wolotuma na.

¹⁶ A bena kɛ sababu ye Isirayɛlidenw caaman be segi ka sɔn Matigi u ka Ala ma.

¹⁷ A bena taama Ala ɲakɔrɔ ni sebagaya ye, min ɲɔgɔn tun dira kira Eli ma, waasa ka bɛɛn don faaw n'u deenw cɛ. A bena mɔgɔmurutininw hakili yɛlɛma k'a kɛ mɔgɔtilenninw hakili ye. A bena jama labɛn k'a bila Matigi ye.»

¹⁸ Zakari ye mɛlɛkɛ ɲininga ko: «Ne be se ka la o la cogo di? Bari ne ni n muso bɛɛ kɔrɔla.»

¹⁹ Mɛlɛkɛ y'a jaabi ko: «Ne ye Gabiriyɛli ye. Ne le be lɔ Ala ɲakɔrɔ k'a ka ciiw lamɛn. A ye ne ci ka na nin kibaru diman nin fɔ i ye.

²⁰ Ayiwa, i bena kɛ bobo ye, fɔɔ ka taga se nin koow kɛwaati ma, bari i ma la ne ka kuma na, k'a sɔrɔ o koow bena kɛ n'u kɛlon sera.»

²¹ O y'a sɔrɔ jama tun be Zakari kɔnɔna. U tun kabakoyara, bari a mɛnna ka tɛmɛ Alabatosoba yɔrɔ senuman na.

²² Nga Zakari nana bɔ tuma min na, a ma se ka kuma u fɛ. U y'a faamu ko a ye yelifɛn dɔ ye Alabatosoba yɔrɔ senuman kɔnɔ. A kumana u fɛ n'a bolo ye. A tora boboya la.

²³ Zakari ka baarakɛlonw dafara loon min na, a segira ka taga soo.

²⁴ O koow tɛmɛnin kɔ, Zakari muso ye kɔnɔ ta. Nga, a y'o kɔnɔ dogo fɔɔ kalo duuru.

²⁵ A tun b'a fɔ a yɛrɛ kɔnɔ ko: «Matigi ye koo min kɛ ne ye, a filɛ: A ye ne yɔrɔ filɛ sisan ka ne ka maloyako bɔ n kunna mɔgɔw bɛɛ ɲana.»

Mɛlɛkɛ dɔ be Yezu woloko fɔ

²⁶ Elizabɛti kɔnɔ kalo wɔɔrɔnan la Ala ye mɛlɛkɛ Gabiriyɛli ci Galile mara dugu dɔ la min tɔgɔ ko Nazarɛti.

²⁷ A y'a ci yen sunguru dɔ fɛ min tɔgɔ tun ko Mariyamu. A maminɛnin tun be Yusufu ye min buruju bɔra masacɛ Dawuda la.

²⁸ Mɛlɛkɛ ser'a fɛ k'a fɔ a ye ko: «Nisɔndiya, Mariyamu! I koo diyara Ala ye, Matigi Ala b'i fɛ.»

²⁹ O kuma nin ye Mariyamu hakili ɲagami, a y'a yɛrɛ ɲininga k'o foli sifa kɔrɔ ye mun ye.

³⁰ Mɛlɛkɛ y'a fɔ a ye ko: «Kana siran, Mariyamu, bari i koo diyara Ala ye.

³¹ A filɛ, i bena kɔnɔ ta ka dencɛ wolo, i k'a tɔgɔ la ko Yezu.

³² A bena kɛ mɔgɔbaba ye, a bena wele Fɛɛn bɛɛ kuntigi Ala Dencɛ. Matigi Ala ben'a kɛ masa ye i n'a fɔ a faa Dawuda.

³³ A bena sigi masaya la Isirayɛlidenw kunna fɔɔ tuma bɛɛ, a ka masaya tena ban abada.»

³⁴ Mariyamu ye mɛlɛkɛ ɲininga ko: «Ne bena se ka kɔnɔ ta cogo di? K'a sɔrɔ ne ma cɛɛ lɔn fɔlɔ.»

³⁵ Mɛlɛkɛ y'a jaabi ko: «Nii Senuman bena jigi i kan, Fɛɛn bɛɛ kuntigi Ala ka sebagaya bena kɛ i kan. O kama, i bena Deen senuman min wolo, a bena wele Ala Dencɛ.

³⁶ A filɛ, i balimamuso Elizabɛti fana ye kɔnɔ ta a n'a ka kɔrɔya bɛɛ, a kalo wɔɔrɔnan ye nin ye. A bena dencɛ wolo, ale min tun be jati muso wolobali ye.

³⁷ Ala te dɛsɛ foyi la.»

³⁸ O la, Mariyamu y'a fɔ a ye ko: «Ne ye Matigi ta ye, i y'a fɔ cogo min na, Ala k'a kɛ ne ye ten.» O kɔ, mɛlɛkɛ bɔra a kɔrɔ ka taga.

Mariyamu be taga bɔ Elizabɛti fɛ

³⁹ O tile fila nin na, Mariyamu wilila ka teliya ka taga dugu dɔ la Zude mara la, kuluw ka ca yɔrɔ min na.

⁴⁰ A tagara don Zakari ka soo kɔnɔ ka Elizabɛti fo.

⁴¹ Elizabɛti ye Mariyamu ka folikan mɛn tuma min na, deen lamagara a kɔnɔ. A fara Nii Senuman na,

⁴² ka kaba k'a fɔ ko: «I ye nɛɛma sɔrɔ Ala fɛ ka tɛmɛ musow bɛɛ kan, ani deen min b'i kɔnɔ, o fana ye nɛɛma sɔrɔ.

⁴³ Ne ye jɔn ye fɔɔ ne Matigi bamuso yɛrɛ be na bɔ ne fɛ?

⁴⁴ A filɛ, ne y'i ka folikan mɛn tuma min na, ne deen lamagara nisɔndiya fɛ ne kɔnɔ.

⁴⁵ I dagamunin lo, bari mɛlɛkɛ ye Matigi ka kuma min fɔ i ye, i lara a la.»

Mariyamu ka tanuli dɔnkili

⁴⁶ O la, Mariyamu ko: «Ne be Matigi boɲa n dusu la,

⁴⁷ ne nisɔn diyanin be n Kisibaga Ala kosɔn,

⁴⁸ bari, a y'a hakili to a ka jɔnmuso majiginin na. Kabini sisan, mɔgɔw ben'a fɔ waati bɛɛ ko ne dagamunin lo,

⁴⁹ bari Setigi ye kobabaw kɛ ne ye, a tɔgɔ ka senu.

⁵⁰ Ala be makari a ɲasiranbagaw la waati bɛɛ.

⁵¹ A ye kabakow kɛ n'a ka sebagaya ye, a ye yɛrɛboɲalaw hakili ɲagami.

⁵² A ye fanga bɔsi faamaw na ka dɛsɛbatɔw kɛ mɔgɔbabaw ye.

⁵³ A ye fɛnɲuman caaman di kɔngɔtɔw ma ka fɛntigiw bololakolon bila ka taga.

⁵⁴ A nana ni dɛmɛ ye Isirayɛli jama ma, min y'a ka baarakɛlaw ye,

⁵⁵ k'a hakili to a ka ɲumanya la Ibrayima n'a kɔmɔgɔw faan fɛ, i ko a tun y'a daa di an faaw ma cogo min na.»

⁵⁶ Mariyamu tora Elizabɛti fɛ ka kalo saba ɲɔgɔn kɛ, o kɔ, a segira ka taga soo.

Zan batizelikɛla woloko

⁵⁷ Elizabɛti jigilon nana se, a ye dencɛ wolo.

⁵⁸ A sigiɲɔgɔnw n'a ka mɔgɔw y'a mɛn minkɛ ko Matigi y'a ka makari boɲa a faan fɛ, u nisɔn diyara ka fara Elizabɛti kan.

⁵⁹ A tile seegi, deen kɛnɛkɛnɛlon sera. U nan'a kɛnɛkɛnɛ, u tun b'a fɛ k'a facɛ tɔgɔ la a la ko Zakari.

⁶⁰ Nga a bamuso y'a fɔ ko: «Ayi, a tɔgɔ bena la ko Zan.»

⁶¹ U y'a jaabi ko: «I ka mɔgɔ si tɔgɔ te ten.»

⁶² U ye deen faa ɲininga bobow ka kumacogo la ko a b'a fɛ tɔgɔ jumɛn ka la a deen kan.

⁶³ Zakari ye walaka ɲini u fɛ k'a sɛbɛn o kan ko: «A tɔgɔ ko Zan.» U bɛɛ kabakoyara.

⁶⁴ O yɔrɔnin bɛ, Zakari ka boboya banna, a y'a daminɛ ka kuma ka Ala tanu.

⁶⁵ U ka mara mɔgɔw bɛɛ siranna, Zude mara kuluyɔrɔ bɛɛ mɔgɔw tun be o koow lakali ɲɔgɔn ye.

⁶⁶ Mɔgɔ minw mana o kibaru mɛn, u bɛɛ tun be miiri a la k'u yɛrɛ ɲininga ko: «O tuma na, deen nin bena kɛ mun le ye sa?» Tiɲɛ na, Matigi Ala tun b'a fɛ.

Zakari ka tanuli ni kiraya dɔnkili

⁶⁷ Deen facɛ Zakari fara Nii Senuman na, ka kirayakuma fɔ ko:

⁶⁸ «Tanuli ka kɛ Matigi ye, Isirayɛli ka Ala, bari a y'a janto a ka mɔgɔw la k'u hɔrɔnya.

⁶⁹ A ye kisibaga barikaman lawili an ye, a y'a bɔ a ka baarakɛla Dawuda buruju la,

⁷⁰ i ko a tun ye o kuma don a ka fɔlɔfɔlɔ kiraw daa la cogo min na

⁷¹ ko a bena an kisi an juguw ma, k'an tila ka bɔ an kɔniyabagaw bɛɛ bolo.

⁷² O cogo la, a makarila an faaw la, a y'a hakili to a ka layidu la.

⁷³ A tun ye layidu ta an Faa Ibrayima ye, tiɲɛ na,

⁷⁴ ko a bena an tila an juguw la, waasa an jaa gwɛlɛyanin ka baara kɛ ale ye,

⁷⁵ a k'an jati mɔgɔ senumanw ni mɔgɔtilenninw ye an sii bɛɛ la.

⁷⁶ E kɔni, ne deen, i bena wele Fɛɛn bɛɛ kuntigi Ala ka kira, bari i bena taama Matigi ɲakɔrɔ k'a ka sira labɛn.

⁷⁷ I bena kisili sira yira a ka mɔgɔw la u ka hakɛw yafali seen fɛ,

⁷⁸ an ka Ala ka makari n'a ka ɲumanya barika la. A bena kɛnɛ ci an ye ka bɔ sanfɛ i ko tile bɔtɔ kɛnɛ,

⁷⁹ ka yeelen bɔ dibilamɔgɔw ye, ni minw be siran saya ɲa, ani k'an bila hɛrɛ sira kan.»

⁸⁰ Ayiwa, Zan tun be kɔgɔra, n'a hakili be boɲa ka taga. A tora kongokolon kɔnɔ fɔɔ ka taga se a yɛrɛ yiralon ma Isirayɛlidenw la.