Matìo 21 - To kə Kəzə̀ kə̀ Fughu ko

Dò kə enyə an Yɛ̀lusalɛ̀m

¹ A m bùghò Yɛso kuʼso nduw an Yɛ̀lusalɛ̀m ghèe ghê tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n to, ghe m bùghò an naʼà fə Bɛtfàch aŋ kwàʼ u tə̀ Olèf, ù n daŋso tum tsughu tsə̀təndə̄ghā tə bə̀ghà,

² dzɛ̀ â ghee enyəa, “Nyə ndǔw nlò an nāʼ zə̀ â sə ko, ghɛ̀ nduw koʼ tsughu zə̂ ù fə̀ ndzàkâs ghe təŋò naŋā, àsùghò tsʉa fə̀ndzàkâs ù nûu wò am bùghu e wə̄n, ghɛ̀ ze tsughu ghɛ̀ bugho â ghə̀ wò.

³ Abugho ghùw bvʉ ghɛ â ghəa zo, ghɛ̀ dzɛ â wə̄n enyəa, ‘Mughu ù te ki kə fwàʼ a te.’ Ù sò daŋso zəghàa wô.”

⁴ Ghəa ghən fə̀ bəla kə ni kɔʼ alelueso tsughu lâŋ kəla ghùwshʉ̀ghà fə̀ dzɛ̂ naŋā enyəa,

⁵ “Dzǎa ndùw â wɛ a Zayòn ghò enyəa, Kòʼo nlò, Də̀ŋ kɛʼɛ chia kə bughōo a vʉ̀a ghɛ̀! Ù lò an zʉ̀ kə ughùe mò ù nyàʼ alo fəndzàkâs, an tsʉa u fəndzàkâs.”

⁶ Tsə̀təndə̄ghā tə te tə m bɔ̄ɔm ndùw ghə̌əŋ ndùw sùghò fəgha kəla Yɛso mò teso â ghee;

⁷ nì wò ndzàkâs fə te fo, à tsʉ ù nûu vʉ̀, tsɔʼ zəghaan kɔʼ dàlà tə ghee a te, Yɛso ŋ kɔ̀ʼ dòʼò kɔʼ a te.

⁸ Ndə̀mà tə aghì tə̀ an saʼ kə aghì chi n zîi ndùw ndzʉ tə ghee an dziī, à li ghə n chwɛɛn wò ùchʉghā, zìi wò an dziī.

⁹ Nɔ̂e kə aghì kəla kə mò ndûuw esə, à kəla kə mò bughōo ebàm, ŋ kāʼ tsughu alefughu mbaŋa â wə̄n enyəa, “Hòsanà, hòsanà, â wɛ ù Dɛvìd luu! Bughunlo e lo â ghùw â ghûw wəla ù bùghò an zən e Mughu ù te! Hòsanà alo kəwālā luu!”

¹⁰ Ghəa ù nyə ndûw an Yɛ̀lusalɛ̀m, naʼ zə n tee kɔʼ alo efwēe, ghî ghə m bvʉ enyəa, “Wən lò ndugho a?”

¹¹ Ghî à mo enyəa, “Wən lǒ ghùwshʉ̀ghà Yɛso, ù sə wo an Nazalɛ̀t, am mbùʼ è Galèlîi.”

Yɛso ndùw am Ndùghù è Kə̀zə̀ è ne

¹² Ghəa Yɛso nyə nduw an Yɛ̀lusalɛ̀m, ù n ndùw nyə̀ ndùw am be kə ndùghù è Kə̀zə̀ e ne, bù dzùm sə aghî ghe mò fêen fʉgha wo a fughu, àsùghò ghəla ghe mò zuenlō. Ù n təm pfʉʉn kaaŋ tsə̀ghà gbàʼ u ghì ghəla ghe mò fêen səa kə̀a mò â ghì ghò, təghaa màʼà sùghò ndàŋ tə ghì ghəla ghe mò feēn mbuŋū to.

¹³ Ù n dzɛ̀ â ghee enyəa, “Ghe tɔm naŋa am mwàʼsò kə Kəzə̀ enyəa Zə̀ kə̀ dzɛ̂ enyəa, ‘Ghe lô Ndughu zaŋā è ne kwo enyəa à lò ndùghù ègɔ̀ŋlo.’ Ghɛ̀ yia kuūwn nî naŋā tsughu enyəa, à lò seen kə ghì à tsɔŋɔ gho.”

¹⁴ Ghî à foō ghə m bùghò kòʼ wò Yɛso a fughu am Ndùghù è Kə̀zə̀ e ne, àsùghò ghì à ŋgɔɔn bwiī gho, ù m baaŋ kɔʼ ghee.

¹⁵ A m bùghò tuw u təfɔ̀e ù kôʼ ghəa yi gho ghèe ghê dèekə̀làŋ, fɛ̀ɛn tə aghəa tìa ù mò ghəŋlo, àsùghò aŋghəa wɛghêtùgho a mò fəghaan buʼn sugho bɔ̀ŋ mò a fughu an Nùghù è Kə̀zə̀ e ne enyəa, “Hòsanà, wo wɛ̀ ù Dɛvìd luu.” Nə̀ghà mə̀ n tɔ̀ ndùw ghee enyə.

¹⁶ Ghe fi daŋso bvʉ̀ ndùw nù â Yɛso enyəa, “Ghù zǔuw ko nù fəgha kəla wɛ a yi dzɛ̌ a?” Yɛso n dzɛ̀ â ghee enyəa, “Ǹ zuuw nù, ghɛ̀ kaām kuūwn tɔɔŋ kòʼ shwaʼ u Kəzə̀ wən wo a? Wəla u dzɛ̂ enyəa, ‘Ghù zòʼn tsughu wɛghêtùghu àsùghò ghəla ghe naām nyɔŋɔ̄ ghe zo, enyəa ghe e fughuu kɔʼso mò â ghù.’ ”

¹⁷ A m bùghò Yɛso zə̀ghàa tsughu ghî yi gho, ù n sə̀ nùghù ndùw fughu alo enaʼ, ndùw bwǐi ndùw am Bɛtānì.

Yɛso ləŋ naŋâ kàʼ fə Fîʼ

¹⁸ A m bùghò Yɛso gbəla kwəla nyəā wo a fughu alo enaʼ ebàm, à n lo mò dzə̀ŋ zǎa wə̄n.

¹⁹ Ù ŋ kòʼ ndùw kâʼ fə fîʼ fə̀ li fo aŋ kwàn u dziī, ù n ndùw fughu a tsəla fəkàʼ, kòʼ tsughu ko tə̀fòo, kè tsuʼ kətam alo esə. Ù n daŋso dzɛ̀ â kàʼ fi te fo enyəa, “To ghù kà mò kòom tsò mʉ̀ kòʼ tsə̀ghà tam ko!” Kâʼ fə te fə ŋ gwə̀n tən tsughu ko an nə̀gha e te zo.

²⁰ A m bùghò Tsə̀təndə̄ghā tə kôʼ ghəa zə̀, dzughu zə n zum ghee, ghe m bvʉ enyəa, “Kâʼ fən enyə vùuŋ nùghù gwə̀n tsùghu kwò enyə à?”

²¹ Yɛso n dzɛ̀ â ghee enyəa, “Ǹ so Ŋ̀ kûu dzâa wô â ghɛ̀, abugho ghɛ̀ lò mò ghù ŋ kùm bǒo fughu, kòom sə̀əm yò, ghɛ̀ sò lɛ̌ɛn ghəəŋ ko yo ghəa ghəla Ŋ̀ ghəə̄ŋ tsughu fɛ â kâʼ fən fo. Abugho ghɛ̀ bùʼ dzɛ̂ tsughu ko enyəa, to kwâʼ wən mô nughù kɔʼ fɛ u məla nyəā tsughu alo enyʉ̀, e sô bɔɔm dòʼn sùghò èzə̀.

²² Abugho ghɛ̀ bvʉ tsughu ko ghəa è ghɛ zo, mò ghɛ̀ gɔ̂ɔŋ tsughu nù, ghɛ̀ mò è kele, abugho ghɛ̀ boō fughu tən tsughu â Zə̀ kò.”

Bûʼ kə Daʼa kə Yɛso kə̀n

²³ A m bùghò Yɛso ndùw nyə kpeʼe nduw an Ndughu è Kə̀zə̀ e ne, fɔ̀e tə̀ tughu to ghèe ghê tsoʼ tə enaʼ to m bùghò kòʼ wò wə̄n mo vʉ̀a ù zoʼn ghî ghò, ghe m bvʉ â wən enyəa, “Ghù ghəa ghən ghəŋlo an daʼa kə ndugho ko a? À ghù â daʼa kə te kə fughu ndughoo a?”

²⁴ Yɛso m bɛ̀lɛ̀ ndùw ghee enyəa, “M̀ bvʉa wò sùghò nù ghɛ â ghəa zo, abugho ghɛ̀ sô bɛlɛ̀ wô mugho, Ǹ sô daŋso dzâa wô ghɛ̀ â luʼū kəla daʼa kaŋa kə nughù wo a te â mùghò aleghəəŋ ghəa ghən gho.”

²⁵ Ù n daŋso bvʉ̀ ndùw â ghee enyəa, “À mò daʼa ko â Dzɔ̌n wəla ù fughuu ghî ghò â mùghù ŋ Kə̀zə̀ mò fughu ndugho a, alekəma ghî ghò a? À mò lo Kəzə̀ ŋkāa ghùw a?” Ghe ŋ kàʼ ndùw fom tə̀ baaŋ to alo eghùe enyəa, “A lo aledzàa ndûw èndughō? Abugho a bɛlɛ̀ ndûw enyəa, ‘À mò lo Kəzə̀.’ Ù sò dzɛ̂ enyəa, ‘À sò lǒ kwò ghɛ̀ màʼa fə̀ taʼkè boō fughuu ndûw â wə̀n à?’

²⁶ A yo sugho aledzɛ̀ enyəa, ‘À mò fughu ghùw nsɔ̌ɔŋnchùw.’ Sɛ̀ sô tsəŋo ghaʼā ghî ghò; nu ghe maā boo fughu enyəa Dzɔ̌n mò kum lo ghùwshʉ̀ghà.”

²⁷ Ghe fi nughù bɛ̀lɛ̀ ndùw nù Yɛso enyəa, “Ghàʼ kwo dzə yo.” Ù n daŋso dzɛ̀ ndùw ghee enyəa, “À fi lo enyəa Ǹ dzâa sùghò yò ghùw wəla u fughu mugho â daʼa ko aleghəəŋ ghəa ghən gho a te.”

Kwə̀ən kə ushwāʼ aŋ ghûw ù lì ghèe ghê wɛ a wə̄n à nûu ghò a bə̀ghà

²⁸ Yɛso ŋ kòom dzɛ̀ kpèʼe ndùw â ghee enyəa, “Ghɛ̀ moʼò èndugho an shwaʼ wən à? Tûwbʉ̀ghà ù lì fə̀ ki wɛ a wə̄n à nûu ghò a bə̀ghà, ù n ndùw alo ù sûesʉ, dzɛ̀ â wə̄n enyəa, ‘Ŋ wɛ̄, ghù nɛ e soʼō fwaʼà zee an usum mā.’

²⁹ Ù mo â tsele enyəa, ‘Ǹ soʼo dzə̀ yò.’ Ù ŋ kòom nùghù kǔuwn kɔʼ fə̀ŋ è wən ebàm, nùghù sòʼ è nduw.

³⁰ Ghùw vʉ n ndùw alô ù lī wən, bɔɔm dzɛ̀ sùghò ghəa è mɔʼɔ zo. Ù te m boo è kɔʼ, dzɛ̀ enyəa, ‘Ǹ soʼo nù.’ Ù ŋ kè kuūwn kôom soʼ.”

³¹ Yɛso m bvʉ tsughu â ghee enyəa, “À mò lo wɛ ù ghɛ̌ wò aŋ ghee a bə̀ghà a, ù mò fwaʼ fəgha kəla tsele mò ləghaa ghè kò a?” Ghe m bɛ̀lɛ̀ tsùghù enyəa, “Ù sûesʉ wə̄n.” Yɛso n dzɛ̀ â ghee enyəa, “Kùmkùm, aŋghəa Ǹ dzâa wô fɛ â ghɛ̀, ghê dzə̀akə̀mwàʼsò lo kɔʼɔ tàʼŋ ghɛ̀ alo kəwālā ghèe ghê kpàlà wò.

³² Dzɔ̌n mò bugho a vʉ̀a ghɛ̀, alebùghò dêe wô ghɛ̀ â dzì zəla è lò tsəghatsəgha, ghɛ̀ ŋ kè boō fughu â wə̄n. Ghê dzə̀akə̀mwàʼsò m fwə̀n bǒo fùghù ndùw â wə̄n ghèe ghêe kpàlà wò. Ghɛ̀ m bùʼ kòʼ kô ghəa yì èzə̀, kè buʼù dzɛ̂ enyəa ghɛ̀ ti kuwnlo, ghɛ̀ boo fughu nduw â wə̄n.”

Kwə̀ən kə ushwaʼ kə ghûwsum ù lì, àsùghò ghì ghəla ghe fə̀ nî sum u te wo

³³ Yɛso n dzɛ̀ â ghee enyəa, “Zəən tsughu nlò kwə̀ən kə ushwāʼ kə̀ li kən. Mughùbè ù lì fə tam tsughu kàʼ n utwām an sum u wə̄n, bɛ̀nlò è kɔʼ. Ù n tsəm naŋa tsughu etsugho, zəla ghe tsaʼā lʉ̀ mò a te, ti kɔʼ laŋ kə̀ chiīn ko, nì tsòʼò fùghù sə̀ ndùw â ghì à li gho, ù n sə̀ bwìnlò è nduw.

³⁴ A m bùghò twam u te u bughò baāŋ tsughu, ù n tum tsughu kɔ̀ɔ ŋ wə̄ enyəa ghe ndûw nîi wô tuʼ e wə̄n aŋ ghùu ghì a te gho.

³⁵ Ghî ghəla ghe fə̀ nîi sum vʉ wo ŋ kwu tsughu kɔ̀ɔ ŋ wən mì, zàʼ fə li fo alo ŋkwə̀n, wi màʼà fə̀ li fo, təəm fə̀ li fo alo atīa.

³⁶ Ù ŋ kòom tum kpeʼe tsughu ŋkɔ̂ɔ mò mə̀ n tsə̀ghàsə̀ məla ù mò bûʼ tum; ghe m bɔɔm ghəəŋ tsùghù sùghò ghəa è mɔʼɔ̄ zo a zəŋò ghee.

³⁷ Ù n dzɛ̀ tsùghù am fə̂ŋ è wən enyəa, ‘Ghe sô nə̌əŋ zūuw nù â wɛ̀ waŋā.’ Ù n tùm gùŋsò tsùghu wɛ̀ ù wən ù nùu.

³⁸ A m bùghò ghî ghəla ghe fə̀ nî sum vʉ wo fəghaan tso kôʼ tsughu wɛ vʉ̀, ghe n saan tsughu aŋ ghùe e ghee enyəa, ‘Wən nyɔ̀ʼ lǒ zə̀abè ù wə̄n, bùghò nlò to a wi wə̄n, a nîi kelê fʉgha u wə̄n.’

³⁹ Ghe ŋ kwu tsughu wə̄n, sè nùghù sə̀ ndùw wən an usum, ndùw wi è nduw.

⁴⁰ Abugho mughu ù ùsum wən ndùw bugho êzə̄ŋ, to ù dzə̀ ênzə̂n â ghì à tsoʼō niī a usum yì à?”

⁴¹ Ghî a Falàsîi yì, ghèe ghê dèekə̀làŋ m bɛ̀lɛ̀ ndùw Yɛso enyəa, “Ù wîi nǔ bòobò tə aghì tə te to aŋ ŋgòʼ è dzì è bǐigh è lòʼ ènyə, ù fəŋsō nîi tsoʼò fughuu səā ndûw sum u te wo â ghì ghəla ghe lô alebɔŋɔ fughuu sugho tuʼ e wə̄n zo abugho nəgha e te e kpe tsughu.”

⁴² Yɛso n dzɛ̀ â ghee enyəa, “Ghɛ̀ kaām tɔɔŋ kòʼ ghəa ghəla ghe tɔm naŋa am Mwàʼsò kə Kəzə̀ enyəa: ‘Tia è mɔʼɔ̄ zəla ghê bɔ̀ɔtə̀ndughu mò bâʼ naŋa sə kɔʼ ŋ kòom bùghò dòʼò nùm ù etìa e buw e ndughu; À fə̀ ghəa ghən ghəəŋ Mughu ù te, yia a fɛ̂ɛn koʼo an sə a sɛ̀.’

⁴³ Zən lò e ghee Ǹ so Ǹ dzâa wô â ghɛ̀ enyəa, ghe lo nìi nùghùun kɔ̀ʼɔ̂ fɔ̀e u Kəzə̀ aŋ ghùu ghɛ̀, ghe nîi fughuu ndûw â ghî ghəla ghe lo aleghəŋlo ghəa è dzûŋ e səā wô a te.”

⁴⁴ [Ghùw wəla ù bvʉ̀ an tia zən, ù n sàan tsùghù alo nsàa, abugho tia e te e kuūwn tsughu bvʉ̂ tsughu a zəŋò ghùw, zə n ndzàʼsò màʼà tsùghu wə̄n.]

⁴⁵ Ghəa tuw u təfɔ̀e ù zuw tsughu kwə̀ən kə ushwāʼ kə wə̄n kən ghèe ghê ghì a Falàsîi ghò, ghe n nì ndùw enyəa ù mò fi kə̂a a ghee.

⁴⁶ A m bùghò ghe kəŋo dzì alekwū wə̄n, ghe m bùghò tsə̀ŋ kòom tsùghù aghî, ghî a màʼa fə̀ ki wə̄n a fughu alo enaʼ tǒ ghùwshʉ̀ghà.