Mâk 14 - To kə Kəzə̀ kə̀ Fughu koGhe kɔn fə̀mbɛ̀ an tuw kə Yɛso ( Mat 26:15 ; Lûk 22:12 ; Dzn 11:45-53 ) 1 À fə̀ lo mò à dòʼòdòʼò ko ntsuʼu m bə̀ghà to ghe e zə zə kə̀ Zəŋso naaŋ ko àsùghò zə kə Kəbɛ kəla mbvùŋ buw a te, tuw u təfɔ̀e wə̀ n tsùghù dòʼò tsùghu ghèe ghê dèekə̀làŋ alekɔ̀n fə̀mbɛ̀ an tuw kə Yɛso, aŋghəa ghe lô alenyɛʼɛ̄ kwū wə̄n a te ləmkə̀ləm, ghe wi. 2 Ghe ŋ kòom nùghù dzɛ̀ tsùghù enyəa, “A ka wə̄n kwu dzə̀ an nə̀gha e kəzə̄, ghî à lo nughùuŋ kɔʼɔ̄ â ndə̀m kò.” Wìzən ù lì tsoʼso Yɛso am Bɛtanì ( Mat 26:6-13 ; Dzn 12:18 ) 3 À n lo mo Yɛso zə̌a an ndughu alô Sǎemòn, ghùw ù tə̀tsùghò ù lì an nàʼà fə Bɛtānì. Wìzən ù lì n nyə̀ wò fughu â tòo fə àlàbastà fò à kɔ kə mvʉ̄ kə̀ ləə̄m kə̀ li ko a te ghe ghəŋlo am fə̀ghà kə̀ li ghe tɔŋlo enyəa à lò nâad: Ù ŋ wi tsughu tôo fə te fo, kwə̀lè tsùghù vʉ n lə̀mlo n te mò an tuw kə Yɛso. 4 Ghî à li ghə n tsə̂əm kə̀a fughu aŋ ghùe e ghee an nəghàan m pfʉ̌a mò enyəa, “Ghe vʉ mən pfʉ̄sō nyà màʼà tsùghù aŋ kwò à? 5 Ghe mô bə̀n lò nû alefèe an ndə̀mà tə ukʉ̄a, a fughu kua u te wo â ghì à laa gho.” Ghe ŋge saʼ wə̄n an ghəa a te gho. 6 Yɛso m fəŋso dzɛ̀ a ghee enyəa, “Zə̀gha nlǒ wə̄n, ghɛ̌ wə̄n fəmso aŋ kwò à? Ù ghə̌əŋ ghə̀a è dzûŋ zò â mùghò. 7 Ghɛ̀ lo tsò lò tsəgha ko ghɛ̀ à ghê ghì à laa gho nəgha tə dzə̀m, ghɛ̀ ke e lo aleghə̂əŋ ghə̀a è dzûŋ zò a zəŋò ghee nəgha zəla ghɛ̀ tsəm. Yia a bughò mugho, sɛ̀ lo dzeŋe yò tsəghà dzə̂ a dzə̀m. 8 Ù ŋ ghəəŋ ghəa zəla ù mò ki aleghəŋlo am vʉ məla ù kwə̀lè zîi wo a zəŋò mùghò aletsoʼō naŋā tsughu mugho a te, â mùghò alenyəa ndûw alo eshìa. 9 M̀ fɛ kùu dzàa wò nù â ghɛ̀, am fwàʼ kə̀ dzûŋ kəla nughò wən fwâʼ tsughu ghè kò, abugho ghe naʼn ko a ghɛ làbəlà è Kə̀zə̀ è dzùŋ zən; ghe n zə̀əŋ tùghù zən e wə̄n.” Dzudàs boo alefèe fughu Yɛso ( Mat 26:14-16 ; Lûk 22:36 ) 10 Dzudàs Eskàlìot, tsə̀ndə̄ghā e mɔ̀ʼ an tsə̀təndə̄ghā tə Yɛso tə̀n èghəm à ghè tò tə bə̀ghà n nùghù nùghù ndùw alô tuw u təfɔ̀e wò, alendùw fêe fughu Yɛso. 11 A m bùghò ghe zuw tsughu shwaʼ u Dzudàs wò, ghe mo è boo alo e duʼnlo, daŋso boo naŋa tsughu enyəa ghe lo fughuu nǔ wə̄n â kua wo. Ù fi dəghàan tsùghù nû alekə̄ŋ tə dziī alenìi fughuu tsəghàa ndûw Yɛso. Yɛso zə fʉghàzəa u zə kə̀ zəŋso naaŋ ko ghèe ghê tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n to ( Mat 26:17-25 ; Lûk 22:7-14 , 21-23 ; Dzn 13:21-30 ) 12 An tsuʼu sûesʉ wo aŋ zə kə Kəbɛ kəla mbvùŋ buw a te, tɔ̂ɔŋ tsuʼ fəla ghe sâa tsʉ u ndzì u zə kə̀ Zəŋso naaŋ ko a te, tsə̀təndə̄ghā tə Yɛso tə m bvʉ â wə̄n enyəa, “Ghù lə̀ghàa enyəa a ndûw biān naŋâ luʼū kə̀ ghɛ ko â ghù alendùw zə zə kə̀ zəŋso naaŋ kən fùghù à?” 13 Ù n daŋso tum tsughu tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n tə bə̀ghà, dzɛ̀ â ghee enyəa, “Ghɛ̀ nyə nduw enaʼ, ghɛ̀ so nduw kpeen tsughu ghɛ̀ à ghê ghùw mò ù bòʼò kèlê tom kə mmùghu. Nùghu ndùw nlò a bàâ wə̄n. 14 Ndughu zəla ù sò nyəā nduw a te, ndǔw nlǒ fughu ghɛ̀ dzɛ â mughu ù ndughu ù te enyəa, ‘Wàdè dzɛ̀ enyəa, “Dzughu e ndughu zəla ghàʼ à ghê tsə̀təndə̄ghā taŋa tə so e doʼo zə zə kə̀ Zəŋso naaŋ ko a te zɛ̂ɛ a?” 15 Ù sò dêe ndûw ghɛ̀ â dzughu e ndughu è ne zo edzūŋ an ndùghù è kɔ̀ʼɔ daŋso mo fʉgha u lo tən a te, bian naŋa tsughu nlò fʉgha u kəzə̄ wo fughu. 16 Tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n ti n daŋso nùghù nyə̀ ndùw ènàʼ, nyoʼn ndùw kòʼ ndùw sùghò àghəa aŋ ghəa ghəla Yɛso mò teso. Ghe m bian naŋa tsùghù sùghò ghəa a zə kə Zəŋso naaŋ kə te ko fughu. 17 A m bùghò an nə̀gha è guŋso zo, Yɛso m bùghò ghèe ghê tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n tì èghəm à ghè tò tə bə̀ghà. 18 Ghəa ghe sô doʼ an, zəa, Yɛso n dzɛ̀ â ghee enyəa, “Kùmkùm, M̀ fɛ kùu dzàa wò nù â ghɛ̀, ghùw wɛʼɛ u mɔ̀ʼ sò fèen fùghuu mùghò, ghùw mò ghàʼ à wə̄n dzeŋe zəa à dzə̀m.” 19 Ghue zə m kpuw lɔŋe tsughu tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n enyə an shwaʼ u wə̄n, ghe ŋ kaʼ tsughu alebvʉ̄ fə mɔ̀ʼ fə̀ mɔ̀ʼ â wə̄n, chìa mo enyəa, “À sò yia lo mugho a?” 20 Yɛso m bɛ̀lɛ̀ ndùw ghee enyəa, “À lǒ ghùw u mɔ̀ʼ an tuw wɛʼɛ wə̄n èghəm à ghè ghò a bə̀ghà. Ghùw mò ghàʼ à wə̄n zəa dzəəŋ səa kɔʼɔ alo kəkāŋ kə mɔ̀ʼ. 21 Wɛ̀ ù Ghùw kì ko nû alenùghù aŋ ghəa ghe fə tɔm naŋā kùu ndùw wə̄n; à kǔuwn lò enyəa ghùw wəla ù sò fêen fughuu wə̄n, ù lo ŋgee zūuw ŋgōʼ. À mò so e laam lǒ dzɔ̀ abugho ghe fə tâʼkè dɔ̂ɔ dzə ghùw ù te.” Mughu ù te bughòo kùun tə̀ zəa to enyəa ghe e moʼn wə̄n a te ( Mat 26:26-30 ; Lûk 22:14-20 ; 1Kò 11:23-25 ) 22 Ghəa ghe sô zəā, Yɛso n nì kɔ̀ʼ kəbɛ, fughu kɔʼ kəzɔ̀ŋlò â Zə̀ kò, boʼn fùghù ndùw â tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n to, dzɛ̀ â ghee enyəa, “Nǐ nlò, zən lò gwən e ughùe zaŋā.” 23 Ù n nì kɔ̀ʼ sùghò wùa, a m bùghò ù fughu kɔʼ sugho zɔ̀ɔŋ kò, ù m fùghù ndùw â ghee, ghe a dzə̀m m mʉ kaaŋ wò a te. 24 Ù ŋ kòom dzɛ̀ kpèʼe tsughu â ghee enyəa, “Tən lò kâŋ tə ŋkāa taŋa ghe kwə̂n fughu wo â ndə̀m è àghì aletsughū tsəlā tsughu Kàa ŋ Kə̀zə̀. 25 M̀ fɛ kùu dzàa wò nù â ghɛ̀, Ŋ̀ kê kòom mʉ̀ yo lʉ̀ mən fɛ sɛ̀, à gɔ̀ʼɔ̀ ko tsuʼ fəla Ǹ lo mʉā lʉ̀ m fughu mò a te am fɔ̀e u Kəzə̀.” 26 Ghe n daŋso zom kɔʼ ndzàŋ zə̀ ŋ̀kɔ̀ʼso â Zə̀ kò, nùghù kɔ̀ʼ ndùw aŋ Kwàʼ u tə̀ Olèf. Yɛso dzɛ̀ enyəa Pità sò tǔu màʼn nǔ ghee ( Mat 26:31-35 ; Lûk 22:31-34 ; Dzn 13:36-38 ) 27 Yɛso n dzɛ̀ â ghee enyəa, “Ghɛ̀ ghən à dzə̀m lo tīi zə̀ghàan nù mugho, bòʼ ghe tɔm naŋa enyəa, ‘Ǹ lo zàʼà tsùghuu bàʼàtə̀ndzì, ndzì tə̀ lo daŋso tiī sɛ̂ɛ tsughu.’ 28 Yìa à kuūwn lô enyəa, abugho ghe lo nî nughù kɔʼ mugho alo evʉ̄, Ǹ lô ghɛ̀ ndûw lə̌əm ndùw aŋ Galèlîi.” 29 Pìta mo â wə̄n enyəa, “Abugho ghee a dzə̀m ti zəghàa ko ghû, Ŋ̀ kuuwn yò dzə̂ alezə̀ghàa ghù.” 30 Yɛso n dzɛ̀ â wə̄n enyəa, “Na Ǹ tɔʼɔ̀ dzâa wô â ghǔ a Pità, â nùumbvʉ alekɔʼɔ̄ tɔ̄ŋ tənəghā tə bə̀ghà nɛ â tsuʼ wo, à sò lǒ mò ghǔ m mùghò tue màʼà tənəghā tə tə̄ghā.” 31 Pìta n tùghùsò dzɛ̀ kpèʼe ndùw â wən enyəa, “Abugho à bùʼ lô ko evʉ, to M̀ kpuw ghàʼ à ghù.” Tsə̀təndə̄ghā tə̀ li ti m bɔ̄ɔm dzɛ̀ sùghò ghəa è mɔʼɔ̄ zo. Yɛso gɔ̀ŋlò aŋ Gɛ̀tsɛ̀manè ( Mat 26:36-46 ; Lûk 22:39-46 ) 32 Ghe n ndùw tɛ̀ tsùghu an lùʼu kə̀ li ko ghe fə̀ tɔŋlo enyəa à lǒ Gɛ̀tsɛ̀manè; Yɛso daŋso dzɛ̀ tsùghù â tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n to enyəa, “Dòʼo tsughu nlò fɛ, Ǹ ndûw gɔ̂ɔŋ wô.” 33 Ù n nì kɔ̀ʼ Pìta, nì kɔ̀ʼ Dzɛ̂ms, àsùghò Dzɔ̌n, nùghù ndùw ghèe ghee. Ù n ndùw kaʼ tsughu alemūŋē, lò sugho am bàŋ kəfə̂ŋ. 34 Ù n dzɛ̀ â ghee enyəa, “Tuw kaŋa kə lo aletsughūu nyə̄ bòʼ muŋe zəla e lo am fə̂ŋ zaŋa, dòʼo tsughu nlò fɛ, ghɛ̀ è tseē tsughuu luʼū to.” 35 Ù n zə̀ghàa tsùghu ghee nyà nùghù dànlò è nduw, nyaʼa pfʉɔ ndùw ùsʉ a ghūu, gɔ̀ɔŋ tsùghù enyəa abugho dzì mò lo to tsû wən mô zɔŋɔ̄ zəghàa ghee. 36 Ù n daŋso dzɛ̀ sə̀ wò enyəa, “Bàba, Tsele waŋā, â ghù, ghəa ghə̀n à dzə̀m lò nû alesə̄, nǐi nùghù mbùŋ kən an tuw kaŋā. Ghəəŋ tsughu aŋ ghəa ghəla ghù ləghaa, à yò dzə̂ aŋ ghəa ghəla Ǹ ləghaa.” 37 Yɛso n ndùw bùghò èbàm bùghò kòʼ wò ghê Pità mo ghe bwii nù, bvʉ â Pità enyəa, “Sǎemòn ghɛ̀ bwii nù à, ghɛ̀ mô yò aledòʼò tsûuŋ tsughu edzuŋ an tàm è èzuuw e mɔ̀ʼ ko a? 38 Tiso kɔʼ nlò tuw ko edzūŋ, ghɛ̀ è gɔɔ̄ŋ nduw enyəa ghəa è li e lô bughò tsoō ghɛ. Ŋ̀ kwo nû enyəa ghɛ̀ ki nû moʼn zò aleghəŋlo èghəa, ghue zɛʼɛ zəa e kuūwn bughuu ghaʼā.” 39 Ù ŋ kòom nùghù ndùw alendùw gɔŋlò, kə̀a kwèen kô ghəa è mɔʼɔ̄ zəla ù mò bûʼ dzɛ̂ dzə. 40 Ù n ndùw bùghò kpèʼe ko mo ghe yia bwiī, nu mgbii tə mò ŋge lo ghee alo asə̄. Ghe ŋ kwo yo ghəa zəla ghe lô aledzɛ̀ â wə̄n. 41 Ù ŋ kòom ndùw è bùghò alekɔʼɔ̄ sə tə nəgha tə təghā, bùghò bvʉ̀ â ghee enyəa, “Ghɛ̀ naam bwii ko nù à, zʉ̀ʉn ko ghɛ̀ â ghue zo a? Zə m kpē êzə̀! Nəgha e te zə m kpē. Ghê ŋ Wɛ̀ ù Ghùw fêe fùghù sə̀ ndùw aŋ ghu kə ghì à biigh ko. 42 Nùghu kɔʼ nlò sɛ̀ nughù. Kòʼô, ghùw wəla ù fèe fughu mugho m lò fɛ.” Ghe Kwu Yɛso ( Mat 26:47-56 ; Lûk 22:47-53 ; Dzn 18:3-12 ) 43 Ghəa Yɛso naām kə̂a ghəa gho èzə̀, ghe mo e koʼo Dzudàs, tsə̀ndə̄ghā an tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n ten èghəm à ghè tò tə bə̀ghà, ù səŋ teē wo, ghèe ghê nɔ̀e kə aghì kò. Ghe ŋ ki təkɔ̄ àsùghò kasəŋgùʼ, mò à ghee tum sə̀ wò tuw u təfɔ̀e, ghê dèekə̀làŋ à tsoʼ to. 44 An lo ezə̀ mo ghùw wəla ù so e fêe fughu wə̄n mâa fughu naŋa ghee â tsə̌a enyəa, “Ghùw wəla Ǹ sô ndûw maāŋ ndûw ghue zo ghàʼ à wə̄n, à lǒ ghùw ù te, kwu nlǒ wə̄n, ghɛ̀ ni nughu mò ghɛ̀ tɔʼɔ̀ chìin nù.” 45 Ghəa Dzudàs səŋ teē wo, ù ŋ kɔʼ daŋso ndùw ko a vʉ̀a Yɛso, dzɛ̀ tsùghù enyəa, “Wàdè!” Ù n daŋso maaŋ kele ndùw wə̄n. 46 Ghe n daŋso nì kɔ̌ʼ Yɛso, kwu tughuso tsughu wə̄n. 47 Ghùw aŋ ghì ghəla ghe fə̀ kuʼù ti ghèe ghee n daŋso sɔ̀ŋ kɔ̀ʼ kɔ è wə̄n, chʉ̀ɛ màʼà ndùw tuūŋ kə kɔ̀ɔ fə fɔ̀e è nē a te. 48 Yɛso n nùghù bvʉ̀ ndùw â ghee enyəa, “To ghɛ̀ fɛ sə̀ wò â kɔ to à mbàŋ tò alebùghò kwu mugho tò Ǹ lo ghùwtsɔ̀ŋɔ à? 49 Sɛ̀ mò lo tsəgha a dzə̀m am Ndughu è Kə̀zə̀ è ne tsuʼu n tsùʼu Ǹ zoʼn ghî gho a fughu, ghɛ̀ ŋ kè kwu mugho. Yìa à sò lô enyəa ghəa ghən ki nû alesə̄ aleluesō tsughu fəgha kəla ghe tɔm naŋā am Mwàʼsò kə Kəzə̀.” 50 Tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n tə dzə̀m n daŋso nùghù zə̀ghàa tàʼà tsùghu wə̄n, nùghù tìnlo è tsughu. 51 Wɛ ù nùu ù lì, mò ù dzə̀là kèlê ndzʉ tə̀ dzùŋ tò a zəŋo ughùe m bwîi ndùw a bàâ Yɛso, ghe n nùghù kwu kɔʼ wə̄n, 52 ù n tsɔ̀ʼ zə̀ghàa tàʼà ndùw ndzʉ tə te to, tì nùghù ndùw à ghue ù zum wo. Ghe nî ndùw Yɛso aŋ Kaŋsì ( Mat 26:57-68 ; Lûk 22:54-55 , 63-71 ; Dzn 18:13-14 , 19-24 ) 53 Ghe n daŋso nì ndùw Yɛso an ndughu alô fɔ̀e è nē, mò tuw u təfɔ̀e a dzə̀m ghə̀ m fughu zûuŋ dòʼò, à tsoʼ to tə dzə̀m, àsùghò ghê dèekə̀làŋ. 54 À n lo mo Pità mâa nya fughu tsughu gha ko, nyɛʼɛ bùghòo ko èbàm, bùghò nyə̀ wò am be kə fɔ̀e è nē, nyə̀ dòʼò ndùw ghèe ghêe ghì chiīn gho, kàʼ ndùw wən ù zʉɛɛ wo. 55 Tuw u təfɔ̀e vʉ̀, à ghì ghəla ghe mò lo aŋ kaŋsì e dzə̀m ŋ kəŋo ghəa zəla ghe so e nɔɔ naŋa ndûw a zəŋò Yɛso enyəa ghe wi wə̄n; ghe ŋ ŋgəmso kə̀ŋ èke. 56 Ndə̀mà to aghì tə̀ n nughùun kàʼnlo àgha a zəŋò wə̄n, gha a ghee a te ghə m buʼù bōom dzəəŋ yo. 57 Ghî à li ghə n nughùun těen kɔʼɔ ŋgaam kaʼa wò tùghùtùghù tə agha a zəŋò Yɛso enyəa, 58 “Ghàʼ mò zuw wə̄n ù dzɛ̀ enyəa, ‘Ǹ lo gbɛ̀lɛ̀ màʼn tsùghûu Ndùghèkə̀zə̀ è nē an Yɛlusālɛ̀m, zəla à fə̀ bɔm ghùw, Ǹ lo bɔɔ̄ səā kɔʼ è nughù alo n tsuʼu n təgha, mò ghe kâ bɔ̀m dzə̀ aŋ ghu.’ ” 59 Shwaʼ u ghee u te wə n naam boom dzəəŋ ko yo. 60 Fɔ̀e è ne fi daŋso nùghù těe kɔʼ nû an sə kə ghee bvʉ â Yɛso enyəa, “Ghù bɛ̀lɛ̀ yò ghəa zo a? Ghən lò ghəa à ghɛ gho ghe kwuū ghû ènyə à tè à?” 61 Yɛso ŋ kuuwn zuuw ko mɔŋ, bɛ̀lɛ̀ yò ghəa zo. Fɔ̀e è ne ŋ kòom bvʉ kpeʼe ndùw â wə̄n enyəa, “À lò ghû Mɛ̀sayà ù tè à, wɛ̀ ù Zə̀ kə̀la a kɔʼso a?” 62 Yɛso n daŋso nùghù dzɛ̀ sə̀ wò enyəa, “À lò mugho; ghɛ̀ lo nāam kòʼò Wɛ̀ ù Ghùw ù te ù dòʼ aŋ kwē ù təma u ghùw wəla ù ki Dwaʼa wo, mò vʉ̀a ù bùghǒo am mbàʼ.” 63 Fɔ̀e è ne ŋ kwù sùʼ bàa tsùghu dàla è wə̄n, wən à mughu, daŋso bvʉ tsughu enyəa, “A kôom lə̀ghaa kpeʼê ghì à teso gho aŋ kwò à? 64 Ghɛ̀ n zuw sûwnlò e wə̄n zo, ghɛ̀ êzəŋ dzɛ̂ èndūghō a?” Ghee a dzə̀m n dzeŋe dzɛ̀ ko enyəa ù m kpè alekpūw. 65 Ghî à li gho fughu ŋ kàʼ ndùw aletsə̄nlō ntəgha a zəŋò Yɛso, bɔ̀lɔ̀ nǎaŋ tsughuu sə a wə̄n, ghe n zàʼ tsùghu sʉ u wə̄n alo kətsʉ̌a, dzàa ndùw wə̄n enyəa, “Dzǎa wô ghùw wəla ù zàʼ ghû, ghù sò nyɔ̂ʼ lo a ghùwshʉ̀ghà.” Sùghugòʼ tə̀ n nì sə̀ghàan kǎaŋ sùghò wə̄n alo ushwɛɛ. Pità tùe màʼà Yɛso ( Mat 26:69-75 ; Lûk 22:56-62 ; Dzn 18:15-18 , 25-27 ) 66 Ghəa Pità naām doʼ êzə̀ am mbɛ̀, kɔ̂ɔ fə̀ zən fə̀ li fo aŋ kɔ̀ɔ m fɔ̀e è nē mi n ndùw è bugho; 67 ghəa ù koʼ ndûw Pità zʉɛɛ̄ wən wo, ù n tɔ̀ʼ fwè wə̄n, dzɛ̀ tsùghù enyəa, “Ghù mò lò sugho ghɛ̀ à Yɛso, ghùw Nazalɛ̀t ù vʉ̂.” 68 Pità mo è məghanlo, dzɛ̀ â kɔ̀ɔ fi fo enyəa, “Ŋ̀ kwo yo, M̀ buʼù tsǒo zuuwkɛ̄lɛ̄ sùghò yò fəgha chìa ghù kə̌a ghè kò.” Ù ŋ daŋso nùghù tsə̀ghà sə̀ ndùw a fǔumbɛ̀. Nùumbvʉ n daŋso nùghù tɔ̀ŋ è kɔʼ. 69 Kɔ̂ɔ fi fə ŋ kòom kòʼ kpèʼe tsughu Pità, kàʼ aledzɛ̀ â ghì yia ghe mò kuʼù ti fughu enyəa, “Ghùw wən lo ghùw ù ghee.” 70 Pità n naam tue ko nù. A mo e tsûuŋ ko enyə, ghî a te ghə n dzɛ̀ kpèʼe tsughu â Pità enyəa, “Kùmkùm, ghù wən lo ghùw ù ghee, tɔŋlo enyəa ghù lǒ ghùw ù Galèlîi.” 71 Pità mo è tue, kàʼ aletsɔ̀ɔm ghue u wə̄n, kɛ̀nlò àghəa an tuw kə wə̄n, dzàa tsùghùu enyəa, “M̀ bûʼ kwò yo ghùw vʉ̀a ghɛ̀ dzaā fì.” 72 Nùumbvʉ n nùghù tɔŋ kpeʼe è kɔʼ aleghəə̄ŋ tsughu tənəghā tə bə̀ghà. Pità fi daŋso nùghù tɛ̀mòʼn tsùghù nû ghəa ghəla Yɛso mò dzɛ â wə̄n enyəa, “Tò nùumbvʉ e tɔŋ tənəghā tə bə̀ghà, à sò lǒ mò ghǔ m mùghò tue màʼà tənəghā tə təgha.” Ghəa ù tɛ̀môʼn tsughu ghəa ghən gho, ù m gbə̄n tsughu edî, mbùŋlò è di. |
2020