Lumà 11 - To kə Kəzə̀ kə̀ Fughu ko

Zə̀ kə̀ dê se è kwuso zo â ghì ghə Ezə̀lɛ̂ ghò

¹ M̀ bvʉ enyəa, à lò enyəa Zə̀ kə ghî a wə̄n a tue màʼa nù a? Ɛ̂ŋgaŋ dzə̂! Ghuūghùe waŋā, Ǹ lo ghùw wə Ezə̀lɛ̂, Ǹ sə an tigh kə Abə̀làhâm aŋ kèndughu kə Bɛndzàmɛ̂n.

² Zə̀ kə̀ kâ ghì a wə̄n ghəla kə fə̀ ki shiāa to mbī e kaʼā tsughu tue màʼà dzə̀, ŋkāa ghɛ kwo yo fəgha kə̀là mwàʼsò kə Kəzə̀ kə̀ dzaā kuu ndùw Elaedzà a, aŋghəa ù fə̀ dîi tsû u wə̄n wo a te â Zə̀ kò kùu ndùw ghì ghə Ezə̀lɛ̂? Ù n dzâa tsùghu enyəa,

³ “Wo Mughu ù te, ghe ŋ ghǐishʉ̀ghà ghə̀a ghò a dzə̀m wi màʼà mɛ̀ʼɛ̀, ghe yia sâʼ maʼà kaāŋ tsəghà sughò kəŋ zə̀ghà zo. À èzəŋ bɔɔm dòʼò doʼò kò sə e kətuw zaŋa e mɔ̀ʼ, ghe bùʼù kə̀ŋo sùghò enyəa to tuw kaŋa kə mô tsughuū nyə.”

⁴ Zə̀ kə̀ ŋ kuuwn bɛ̀lɛ̀ nduw wə̄n enyəa, “Kam tə aghì tə̀ lo fɛ alo enaʼ sə̀ghàmbəgha Ǹ tɔʼn naŋa enyəa à lò ghî ghaŋa, mò ghùw u te u mɔ̀ʼ kaam təm kòʼ tsə̀ghà dzə̌ ŋguʼ to fɛ alo enaʼ a vʉà zə̀ kə agha kəla ghe tɔŋlo enyəa à lo Bâal.”

⁵ À lò sugho ghəa e mɔʼɔ zo ezə̄ŋ, Dzûu tə̀ li tə lo nû mò a mo shiāa kɔʼ Kəzə̀ an dzɔ̀ e wən enyəa ghe e lo ghî a wə̄n gho.

⁶ Zə̀ kə mô ghee shiāa kɔʼ an dzɔ̀ e wə̄n, à fə̀ yo dzə am fwàʼ kə̀ li ko ghùw u ghee fwâʼ tsughu. Abugho a mô nîi nduw enyəa à lǒ bòʼ fwàʼ kə̀ li ko, to dzɔ̂ e Kəzə̀ è mô kì yo daʼa ko.

⁷ A êzəŋ e lo to a e dzâa tsughu êndūghō? Ghî ghə Ezə̀lɛ̂ a ka fə kele dzə̀ fəgha kəla ghe fə̀ kəŋo tsəgha ghè kò. À fə̀ lo ko sə fə aghì fə̀là Zə̀ kə fə̀ shìaa kɔʼ. Ghî a li ghən a dzə̀m ŋ kuuwn tughuso naŋa tsughu fêŋ te ghee enyəa ghe zuuw yo fəgha kə̀là Zə̀ kə̀ tɔɔŋ ghee a te.

⁸ E lo nû am mwàʼsò kə Kəzə̀ enyəa, “Zə̀ kə fə̀ tughuso naŋa tsughu fə̂ŋ tə ghee, làʼsò nàŋa tsughu sùghò moʼnlò e ghee, alebùghò tâa wô an tsuʼ fə nɛ fə̄n ghùw ù te u mɔ̀ʼ buʼ yò alekòʼòkɛlɛ ŋkāa alezuūwkɛlɛ̂ ghəa è li zo.”

⁹ Dɛvìd vʉ̀a ù dzɛ̀ sugho enyəa, “Ǹ ləghaa enyəa to luʼu kəla ghɛ̀ zəā zə ko a te doʼò tsughu fətə̀ma alekwu ghɛ a te, ke e lo sugho tia e utwaʼ zəla ghɛ̀ kê tâaŋ bvʉā a te, kə e ke lo sugho luʼu kəla ghe kê fɔeso ghɛ a te.

¹⁰ To ghe mô fôsò naŋa sə a ghee gho aŋghəa ghe yo alekòʼò kɛlɛ̂ ghəa è li zo. To kwəla kə e lo alesə̄ ghùw ù te an dzəm aŋ ghù fala zo.”

¹¹ M̀ bvʉ enyəa, à lǒ mò Dzûu tə̌ fə̀ taāŋ kɔʼ alebvʉ̀a doʼo təla tsughu alo kə lùʼu kə mɔ̀ʼ à? E yo dzə ezə̀. À fə̀ lo bòʼ ghe fə̀ ghəəŋ tsughu ebo, zə lo e ghee ghəa à zəa a kətuw a bughò mɔ̂m Toʼò zò, aleghəŋlo enyəa Dzûu tə̀ è ki ghòʼ ko a zəŋò ghee.

¹² Bo e Tə̀dzûu è nîi wò bughuso è nêe nē zo â Tòʼò zò e dzə̀m. Yìa à lo dzɔ̀ â Tòʼò zò aŋghəa Dzûu tə fə̀ lɛɛ̄ kôom tsughu alezuūwkɛlɛ fəgha kə̀là Zə̀ kə̀ ləghaa ghe kò. Dzɔ̀ mò so yia boʼò lò ênzə̂n a, abugho Tə̀dzûu tə̀ dzə̀m mò təma dzəə̄ŋ ndûw ghî ghəla ghe ki alezə kətuw a?

Toʼò zə n tuw kə zə.

¹³ Ŋ̀ ghəa ghən fɛ êzəŋ kə̂aa wò â ghɛ̀ a Toʼò zò, aŋghəa à naām lô dzə̂ mugho ghùw wəla ghe tum wo enyəa ù bùghò naʼà làbəlà è Kə̀zə̀ zən â ghɛ̀. Ǹ nî tsùghù enyəa fwàʼ kə̀là Zə̀ kə̀ fughu â mùghò lô fwàʼ səŋò kò.

¹⁴ Zə enyə lò enyəa waazə̂ ghaŋa tɔɔŋ Tə̀dzûu lô kpaʼa ghoʼò ghəa a te gho, to ghəa a te a ghəŋlo ghee a li a zə kətuw.

¹⁵ Nəghā zəla Zə̀ kə fə̀ tue maʼà tsughu Dzûu tò, kə n nì kaaŋ wò ghì a li ghən am mbī enyəa ghe bughò doʼò ghì a wə̄n. E kê bòʼò lò ênzə̂n abugho Zə̀ kə kôom nî nyə wô Dzûu tò ebàm a? To e bɔɔ̄m doʼò ko tò ghùw ù kpǔuw lô zôom nughùn wô alo evʉ̄.

¹⁶ Tɔŋlo enyəa abugho a ko sə kɔʼ ghe e kəbɛ e sʉèsʉ zò fùghù ndùw â Zə̀ kò tò kefughu, a fi lo enyəa à tɔ̀e è kə̀bɛ è te e dzə̀m à kǐ wə̄n. Mò à lò enyəa à lò ghaŋ tə fəkàʼ a fughu nduw a Zə̀ kò tò kefughu, à fi lo enyəa à kwèe tə te to tə dzə̀m à kì sugho wə̄n.

¹⁷ A nî tsughu enyəa ghe bvuʼn nùghù tsùghù kwèe tə̀ li to aŋ kàʼ fə̀ Olèf fə enaʼ fo, ghe yia ndûw nîi wò kwèe kò aŋ kàʼ fə Olèf fə ŋgwən fo, bùghò nyùŋ naŋa nyə̀ wò aŋ kàʼ fə Olèf fə enaʼ fən. Ghɛ̀ Toʼò è lo tò kwêe kə kàʼ fə Olèf fə ŋgwən fo, ghɛ̀ yia mùghù mughu zəla Zə̀ kè ləghaa êzə̄ŋ, zəla Dzûu tə̀ fə̀ mughù tsəgha.

¹⁸ E kwo ko ghɛ̀ lô kɔʼso dzə mbòʼ tò enyəa ghɛ̀ tsəghàsə̌ kwèe tən to. Ghɛ̀ tsô lò ko kəkwèe, à ka nùghù dzə̀ ghɛ kwu kele tə̀ghaŋ, à lò təghaŋ tə kwu kele ghɛ.

¹⁹ Ghɛ̀ kê lo nû alebəla dzaā tsùghuu enyəa, “Ghe fə̀ bvuʼn maʼa tsughu nû kwèe tən to alefughu kəbûʼ enyəa ghe nyuŋù naŋa nyəa nduw sɛ̀ aŋ kàʼ fə̀ te fo.”

²⁰ E lo nû èsəŋò, ghe ka fə boo fùghù dzə̀ â Zə̀ kò, zə̀ lò e ghee ghe fə̀ bvuʼn maʼà sə tsughu wo ghee. Ghɛ̌ yia kuuwn nyɔ̂ʼ ti bòʼ ghɛ̀ fə̀ boo fughu à Zə̀ kò. Ghùw wɛʼɛ ki dzə yo alekɔʼso kaaŋ mbòʼ tò aŋ ghəa a te gho, ghɛ̀ laam ki aleghomlo aŋ ghəa zəla e lo alesə̄.

²¹ Zə̀ kə̀ ka fə zə̀ghà dzə̀ Dzûu təla tə fə̀ tso biso lô ghî a wə̄n gho mò kə kâ fɔ̀eso; e ghomlō nlò, tɔŋlo enyəa kə lo zə̀ghàan sùghò yò ghɛ mò kə kà ghɛ̀ fɔeso.

²² Kòʼ nlò dzɔ̂ e Kə zə̀ zo àsùghò aŋghəa kə ŋgɛlɛ a te: Zə̀ kə̀ kwo sugho alefɔeso ghì ghəla ghe lo mo ghe ŋ ghəəŋ bonlo. Dzɔ̂ è Kəzə̀ zə e kuuwn lo â ghɛ̀ abugho ghɛ̀ ghəəŋ dzə̂ ghəa ghəlà kə leghāa enyə ghɛ̀ e ghəŋlo, buw èzə̀, Zə̀ kə lo alefàa maʼà səa tsughu wô ghɛ̀ tǒ kwèe kə fəkàʼ.

²³ Zə e lô sugho enyəa abugho Dzûu tə̀ fə̂n wô ghùe zo kòom boo fughu ndùw â Zə̀ kò, Zə̀ kə̀ lo sugho nû alokòom nî nyuŋù nyəaa wô ghe ebàm, tɔŋlo enyəa kə ki nû daʼa ko aleghəŋlo ezə̀.

²⁴ Ghɛ̀ a Toʼò zo, ghɛ̀ lo tò kwèe kə kàʼ fə Olèf fə ŋgwən fo. Abugho Zə̀ kə̀ fə̀ lo alenìi nyə̄aa wô ghɛ̀, ghɛ̀ ghəla ghɛ̌ fə̀ bûʼ kwo tsəghà yo wə̄n, mo e tugho nù alekòʼ kwèe kə kàʼ fə Olèf fə ŋgwən fo kə noo sə kɔʼ a zəŋò kâʼ fə Olèf fə enaʼ fo. E lò alekuūwn tughuu tsəghà ênzə̂n Zə̀ kò alekòom nîi enyəa wô Dzûu təla tə fə̀ bûʼ ki lo tsəghà ghî a wə̄n gho a?

Zə̀ kə dêe se è kwuso zo a zəŋò ghì ghò a dzə̀m

²⁵ Waazə̂ ghaŋa gho, səŋò è li e lo nû e nân doʼō Ǹ ləghaa enyəa ghɛ̀ kele tsughu, e lo ghəə̄ŋ tsughu ghɛ, ghɛ̀ è kɔʼso yo ghue zo enyəa ghɛ tɔɔ nù. Nû tuw kə̀ tughuu kəla ghî ghə Ezə̀lɛ̂ à ki yò dzə̂ ghəa è doʼn təla zo, à tsò zə̀ghàa tsughu ko Kəzə̀ enyəa zə e lo êzə̀, to kə kele kə̀bùʼ alenìi nyəa wô Toʼò zəla kə ki alenìi nyəa wô.

²⁶ À ke lò an dziī e mɔ̀ʼɔ̀ zən ghî ghə Ezə̀lɛ̂ a dzə̀m a kê zəā tuw ko a te. Nu ghe tɔm naŋa am mwàʼsò kə Kəzə̀ enyəa, “Bəghambī lo səa kɔʼɔ̄ an naʼ e Zayòn: Ù kè ghəŋlo ghî ghə Ezə̀lɛ̂ a dzə̀m a kê tiī maʼà ghəa a ghee à biigh gho.

²⁷ Zə̀ kə̀ n dzɛ̀ enyəa, ‘Mən lǒ kàa məla Ǹ lo zəa kɔʼɔ ghàʼ a ghee abugho Ǹ lo nî nughù kɔʼ bôo tə ghee to.’ ”

²⁸ Dzûu tə̀ tuu màʼn làbəlà è dzùŋ, ghe yia lô ghî a kətuw a Kəzə̀ ghò, bòʼ ghɛ̀ a Toʼò zò; ghe yia naām lô fən a wə̄n bòʼ ù mǒ ghee shîaa kɔʼ nû, chia kə naām ləghaa ghee bòʼ ləgha zəla kə mò ki â ghê tsele a tsele a ghee.

²⁹ Tɔŋlo enyəa Zə̀ kə̀ kôom kǔuwn tsə̀ghà yǒ fə̀ŋ e wə̄n abugho kə tsɔʼ kɔʼ ghùw, kə kôom nìi nùghùun sùghò yò namso kəla kə mò fughu â ghùw u te.

³⁰ Ghɛ̀ a Toʼò zo, ghɛ̀ mò zuuw tsəgha yo â Zə̀ kò, chia kə naam dêe ko ghɛ â se è kwuso zo, bòʼ enyəa ghî ghə Ezə̀lɛ̂ a fə̀ tuu alezuw â wə̄n.

³¹ Ghî ghə Ezə̀lɛ̂ yia a kôʼ tsughu se è kwuso zəla Zə̀ kə mò dê tsughu â ghɛ̀ a Toʼò zò, ghe yia kaʼ tsughu aletughu â tuw wo, aleghəŋlo enyəa Zə̀ kə̀ dêe wô sugho se è kwuso e te zo a zəŋò ghee.

³² Tɔŋlo enyəa à zə̀ghà tsùghù Kəzə̀ enyəa aghî a dzə̀m ghə̀ e tughuu â tuw ko, to kə e lo aledè se e wə̄n è kwuso zo a zəŋò ghì ghò a dzə̀m.

Ŋkɔʼso â Zə̀ kò

³³ Kòʼ nlò kum e Kəzə̀ zò a! Kòʼ nlò tɔ u wə̄n ù ne wo àsùghò tɔ e wə̄n zo! Ghùw ù lì yo dzə̂ ù lò aletesô dzì zəla Zə̀ kə̀ ghəəŋ ghəa wə̄n gho a te, àsùghò fəgha kə̀là kə ghəŋlo enyəa Zə̀ kə̀ e ghəŋlo êzə̀.

³⁴ Tɔŋlo enyəa ghe tɔm naŋa am Mwàʼsò kə Kəzə̀ enyəa, “Ghùw yò dzə̂ alekwo ghəa zəla Zə̀ kə̀ moʼnlò am fə̂ŋ wə̄n. Ŋkāa enyəa, Ghùw wəla ù lǒ tò ù e fughu etsʉ̂ â Zə̀ kò alo ndughoo?

³⁵ Ŋkāa enyəa, À fə̀ fəgha ko â Mughu ù te fɔlɔ fughu koʼ dzə ndugho, enyəa Mughu ù te e ke lo tsəā tsəghà wô ebàm a?”

³⁶ Nu, à mò fʉgha wo u dzə̀m gbən wo Wə̄n. Fʉgha wə̀n u dzə̀m vʉa u lo an daʼa kə wə̄n, àsùghò â wə̄n: Sɛ̀ ki alefughuu Zə̀ kò â kɔʼso məla ŋ kè mîan koʼò yo. Zə e lo ko êzə̀.