Lûk 9 - To kə Kəzə̀ kə̀ Fughu ko

Fwàʼ kə Tsòʼ tən èghəm à ghè tò tə bə̀ghà

¹ Yɛso n daŋso tɔŋɔ naŋa tsughu tum tə wə̄n tən èghəm à ghè tò tə bə̀ghà, fughu tsughu ghee a dzə̀m â dwaʼa wo aledzuū sə̄a zʉ̀ wò, baaŋ sùghò dzàŋà tə aghì.

² Ù n daŋso tùm sə̀ ndùw ghee enyəa ghe e naʼn nduw tùm è dzùŋ kùu ndùw Fɔ̂e u Kəzə̀, baaŋ ndùw sùghò tə̀dzàŋà.

³ Ù n dzɛ̀ â ghee enyəa, “Bɔɔm nùghu ndùw ko nlò kwêekwe, kà nlò nî mbàŋ, mbə̀ghà, kəfəghàzəa, ukʉa, kǎ ndzʉ̂ li to nî kpèʼe.

⁴ Mò à ghɛ̀ kpenì ko ndùghò alô wə̀n an ndughu, ghɛ̀ m bɔɔm dòʼò ko fughu tò ghɛ̀ ke bugho zəghāa naʼ e te zo.

⁵ Mò ghɛ̀ ndûw ko ghɛ ghe tâʼkè kpeē nî ghɛ̀, ghɛ̀ n zə̀ghàa naʼ e te zo, nyuʼu dzə̀m, tǒ tsə̌a â ghee enyəa ghe ŋ ghəəŋ bonlo.”

⁶ Ghɛ̀ n daŋso nùghù è tsughu, nyəa ndùw nàʼà tə̀nàʼà, nàʼn ndùw Làbəlà è Kəzə̀, baaŋ ndùw sùghò àghì an lùʼù tən tə̀ dzə̀m.

Tuw kə Hɛlɔ̀d kə̀ boo səa ko

⁷ Hɛlɔ̀d, tɔɔŋ tûw wəla ù fə̀ lô tuw ko am mbùʼ è Galèlîi, n zuw tsughu ghəa yia a dzə̀m a fə̀ səā, tuw kə m kpuw wə̄n, ghe màʼà kə̂aa kaŋlō enyəa Dzɔ̌n maā kɔʼ sə alo evʉ̄.

⁸ Ghî à li ghə ŋ kə̂aa enyəa, Èlaedzà maā ndûw fə̀n wò ebàm, à li ghə ŋ kuuwn so enyəa à lǒ ghùwshʉ̀gha ù wǐiwǐi, ù fə̀n wo.

⁹ Hɛlɔ̀d m bvʉ enyəa, “Ŋ̀ ghən zûuw ghəa a ndugho gho, tǒ Dzɔ̌n wəla mùgho fə̀ mgbaŋ gbô dzə̂ tuw ko a?” Ù mo enyəa, e kôʼò nǔ wə̄n.

Yɛso zɔ̀ʼ bɔm tə aghì ŋghəm n tɛ̀

¹⁰ Ghəa tum tə Kə̀lestò tə̀ kwən nyə wo ebàm, ghe n taŋso dzɛ̀ kɔ̀ʼ wò ghəa yia ghe mò ghəŋlo â wə̄n. Yɛso n daŋso nì kɔ̌ʼ ghee, nùghù ndùw sàŋe dòʼò ndùw ghèe ghee an nāʼ e Bɛ̀dsǎedà.

¹¹ A m bùghò ghî à kele kɔʼ enyəa ghe lo a fughu, ghe n sə̀ tə̀ŋò nùghù ndùw a fughu. Ù m kpènì kɔ̌ʼ ghee, kàʼ ndùw ghee â shwaʼ u Kə̀zə̀ wò alekə̀a, baaŋ sùghò ghì ghəla ghe mò zuūw yô kədzûŋ.

¹² A m bùghò zuuw e bəŋo nduw, tsoʼ tə̀n èghəm à ghè tò tə bə̀ghà m bùghò dzɛ̀ â wə̄n enyəa, “To ghù mo ghəəŋ tsughu enyəa ghî ghən sɛ̂ɛ nyəā ndûw ènàʼ, à li a soʼō ndûw sughò alo təŋgwə̀là, ghe lô kpaʼā kele luʼū kə̀ bwii ko, à fəgha kə̀ zəa ko; nu a fɛ lò alo ebəghāa.”

¹³ Yɛso ŋ kòom fə̀ŋso dzɛ̀ ndùw â ghee enyəa, “Fughu tsughu nlǒ ghee â fʉ̀ghàzəa wo.” Ghe mo enyəa, “Ghàʼ fɛ lɛ̄sō ki ko sə a ugbɛ a tɛ̀ àsùghò tsəgha to tə bə̀ghà etɔ̀ŋ, à fi lo enyəa a ki alezue fʉghàzəa u lô alekpenlo an tuw u ghì ghə̀n à dzə̀m.”

¹⁴ Nu yînûu a fə bən lo nu a fughu ghə̀m n tə̀bɔ̀m n tɛ̀. Yɛso n dzɛ̀ â tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n to enyəa, “Kòʼo tsughu enyəa ghe tsughuu doʼò tsughu alo ntùʼù ŋghəm n tɛ̀, n tɛ̀.”

¹⁵ Ghe ŋ ghəŋlo è tsughu, ghî yì ghə̀ n tsùghù dòʼò è tsughu.

¹⁶ Yɛso n nì kɔ̀ʼ sə a ugbɛ yì à tɛ̀ à tsəgha tì to tə bə̀ghà, lɛɛn kɔʼ ndùw Kə̀wala, fughu zɔ̀ɔŋ kə Kəzə̀, daŋso boʼn fughu tsughu â tsə̀təndə̄ghā tò enyəa ghe dzughùu fughuu ndûw â ghì yì.

¹⁷ Ghee a dzə̀m n ndòʼ zə̀ kùw è tsughu, kòom bɔ̌ɔŋ lueso kɔʼ sùghò bòʼò mə̀ mbàa n te mò alo ushwàʼnlo eghə̄m à ghè wò u bʉ̀ghà.

Pità kòʼ tɔ̀ Yɛso to wɛ ù Kə̀zə̀

¹⁸ A m bùghò ko tsuʼ ù li wo, zə n lo enyəa, ghəa Yɛso gɔ̌ɔŋ wəlà nəŋ ko, tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n tə n ndùw è bugho, Ù n nùghù bvʉ̄ â ghee enyəa, “Ghî à kə̂aa kàŋlo enyəa Ǹ lo ndughoo?”

¹⁹ Ghe m bɛ̀lɛ̀ tsùghù enyəa, “Ghe so enyəa ghù lǒ Dzɔ̌n Fùghùu mùghù ŋ Kə̀zə̀; à li yia a so enyəa ghù lǒ Èlaedzà, a li yia a kuūwn dzɛ̂ enyəa à lǒ ghùwshʉ̀gha u mɔ̀ʼ aŋ ghîishʉ̀gha à wîiwii gho, ù fə̀n wo.”

²⁰ Ù n dzɛ̀ â ghee enyəa, “Ghɛ̀ kuuwn dzɛ̀ enyəa, Ǹ lo ndughoo?” Pità n daŋso bɛ̀lɛ̀ ndùw enyəa, “Ghù lǒ Wɛ ù Kə̀zə̀ ù tsùʼu.”

Fala e Yɛso à Vʉ e Wə̄n zo

²¹ Yɛso n daŋso kwɛ̀ɛn tsùghu tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n enyəa e kwo ko ghe lô dzâa ghəa zən â ghùw.

²² Ù n dzɛ̀ sùghò â ghee enyəa, “Wɛ ù Ghùw kì alefala an ndə̀mà tə aghəa; tsoʼ tə enaʼ tə lo tuū maʼà wə̄n ghèe ghê tuw u təfɔ̀e wò, àsùghò ghê dèekə̀làŋ, ghe nîi wiī maʼà tsughuu sughò wə̄n. Zə̀ kə̀ lo zôo nughù kɔʼ wə̄n bugho tsuʼu m kpe tsughu n təgha.”

²³ Ù n daŋso dzɛ̀ â ghì ghò a dzə̀m enyəa, “Abugho ghùw so e bwîi ghàʼàwə̄n, ù n nì tsùghù aŋ ghùe u wə̄n enyəa e yo dzə̂ fəgha ko, boo tsughuu alefanlo a bàâ mùghò, tsuʼu mən n dzə̀m n dzə̀m.

²⁴ Nu ghùw wəla ù də̀ma enyəa e so bəghaasə tuw kə wə̄n, ù lo gùuŋ nù; wəla ù tsàʼ mugho, ù lo kuūwn zə kə̄tūw.

²⁵ Abugho ghùw tso kele mɛʼɛ̀ tsughu ko fʉgha u mbī wən ù dzə̀m, kuuwn gùŋù tuw kə wə̄n, kə wə̄n ko kə namso a te à lǒ kwò?

²⁶ Ghùw wəla ù də̀nsò tuw ko aŋ ghəa zaŋā, àsùghò an shwaʼ waŋā, Wɛ ù Ghùw kè də̀nsò sùghò kə̀tuw a zəŋò wə̄n, abugho kè bugho am fɔ̀e u wə̄n, àsùghò am fɔ̀e u Tsele, àsùghò u tsə̀təndə̄ghā tə Kəzə̀ tə̀ zɔlɔ to.

²⁷ Ǹ so Ŋ̀ kûu dzâa wô enyəa, ghî à ti nû fɛ sɛ̀, mo ghe lo kòʼò dzə̀ Fɔ̀e u Kəzə̀ sěe vʉ e kê sɔŋɔ̀ fughuu ghee â mbàŋ.”

Kôʼ e Yɛso è kuuwn nù

²⁸ Ghəa tsuʼu n tsəghà tsughu êzə̄ŋ efāa aŋghəa Yɛso fə̀ dzɛ̂ tsughu ghəa ghən gho, ù n nì kɔ̀ʼ ndùw Pità aŋ ukwàʼ ghèe Dzɔ̌n à Dzɛ̂ms, alekɔʼɔ̄ gɔ̂ŋlò.

²⁹ A m bùghò ù gɔ̀ŋlo, kôʼ e wə̄n zə n nùghù kùwnlo è kɔʼ, ndzʉ tə wə̄n tə n nùghù nyə̀ghaan tsughu enyə to ghuuw e lô mwâa tsughuu.

³⁰ A mo e kôʼò, mò ù sò kə̀aa àghəa ghèe ghê ghì ghò a bə̀ghà; Musî àsùghò Èlaedzà.

³¹ Ghe fə̀ gbə̂n sə wo fughu alo nsəghanyəgha, ghe ŋ kə̂aa ghəa a wə̄n à kwəla nyəa gho; ghəa a lo tsəghāa a te an Yɛ̀lusalɛ̀m.

³² Pità m fɔŋɔ̀ tə̀mgbii êzə̄ŋ ghèe ghê ghì ghə̀là ù mò lo ghèe ghee. A m bùghò ghe nughù te tsughu sə gho, ghe ŋ kòʼ ndùw wə̄n an səghanyəgha ŋ wə̄n, à ghì yì à bə̀ghà ghèe ghee fə̀ ti a dzə̀m.

³³ Ghəa ghî a te a zəghàa tsughu Yɛso, Pità n dzɛ̀ â Yɛso enyəa, “Mughùbè, e nyɔʼɔ̀ dzɔ̀ɔ nù ghàʼ lô fɛ, ghàʼ tsuŋu kɔʼɔ nǔ pfʉ̌a mò n təgha; fə mɔ̀ʼ â ghù, fə mɔ̀ʼ â Musî, fə mɔ̀ʼ â Èlaedzà.”

³⁴ Ghəa ù kə̀a ghəa yì gho êzə̀, mbàʼ è lì n nùghù bvʉ̀ tsùghu fughu, tsən naŋa tsughu ghee; ghəa mbàʼ zə tsə̄n wo ghee, ghe ŋ kaʼ aletsə̄ŋ.

³⁵ Dzə̀ n sə̀ wò fughu am mbàʼ enyəa, “Wən lǒ wɛ waŋā ù tsùʼu, e zuuw nduw nlò â wə̄n!”

³⁶ Ghəa dzə̀ zə kə̂aa mɛ̂ʼn tsughuu ghəa yì èzə̀, ghe ŋ kòom tɛ̀tsə̀n ko mo Yɛso sò kòom lǒ wə̄n ànəŋ ko. Ghe m mìi nàŋa kô ghəa yi an nʉ̀ghà, kè tsoō ghəŋlo enyəa ghùw kelê ghəa a te gho an ti kə te ko.

Yɛso shùaa sə zʉ̀ ù biigh wo a zəŋò ghì fə̀ li fo

³⁷ Tsuʼ u tsʉtsʉ vʉ̀, mo ghe mâa aŋ ukwàʼ tsùghù wò, naʼ fə aghì fə̀ n zùuŋ wò a vʉ̀a ghee.

³⁸ A mo e zuw kəbɔ̂ŋ, ghùw ù lì sɛ sə kɔʼ an sāʼ kə aghì chi enyəa, “Wàdè, kee to â ghù, kòʼo ko sɔ̀ʼ kə wɛ kaŋā kə̄là à,

³⁹ zʉ̀ ù biigh ù li u nughùun fə̀mso kɔʼɔ wə̄n, ù m vùuŋ nùghù ke sə kɔʼ kəbɔ̂ŋ ènyə; ù tsò lò tsəgha ko â ghè wò wə m mbaa zə̀ghàan màʼn sùghò yǒ wə̄n; wə ŋ kɔ̀n tsùghu wə̄n enyə, tsə̀f zə̀ n sə wò wə̄n alo edzughu. Zʉ̀ ù biigh u te wə ŋ kè shwàʼ tsùghu wə̄n enyə, tsoo mbāa zə̀ghàan yǒ wə̄n.

⁴⁰ Mùghò m buʼ kəghu enyəa tsə̀təndə̄ghā təghà tə̀ shûaa sə zʉ̀ u te wo, ghe n də̀m è ke.”

⁴¹ Yɛso n dì tsùghù ughue enyəa, “Ghɛ̀ bəən tə aghì tə nɛ təla tə ki yô boo zo, gha kaŋā kə kôom bùʼ lò ko ghɛ sɛ̀ a, â mùghò alelo dzəəŋ ko sɛ̀ a, ghəəŋ dzəŋlo àghəa sɛ̀ à?” Ù n daŋso dzɛ̀ â ghùw vʉ enyəa, “Bùghò â wɛ wʉ̂a ù te fɛ.”

⁴² Ghəa wɛ vʉ kəə̄ŋ wo a vʉ̀a Yɛso, zʉ̀ u te wə ŋ kwu təm tsughu wə̄n a ghueetsə̄. Yɛso mo è ke, dzɛ̀ enyəa zʉ̀ u te u mbaā zəghàa wɛ̌ vʉ̀, wɛ vʉ fi tughu dòʼò wò nù. Yɛso fi kôom fughu kɔʼ nu wɛ ù te â tsele.

Yɛso dzɛ̀ zìi kpèʼê vʉ e wə̄n

⁴³ Tuw kə m kpuw aghî a dzə̀m ènyə an daʼa kə Kəzə̀ kən. Ghəa tuw kə sô naām kpuūw ghî ghò, an ŋgòʼ è àghəa yia Yɛso ghəŋlo, Ù n dzɛ̀ â tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n to enyəa,

⁴⁴ “Tɔ̀ʼɔ tsʉ kɔʼ nlò tuūŋ wɛʼɛ wo, ghɛ̀ zuw shwaʼ wə̄n wo; ghe fɛ̄ so e nîi fêe fughuu tsəghàa ndûw Wɛ ù Ghùw aŋ ghùu ghì ghò.”

⁴⁵ Ghe ŋ kè tsoō zuūwkɛlɛ̄ sughò shwaʼ wə̄n, Zə̀ kə̀ màʼa fə̀ nân tsughu tɔ e te zo â ghee, ghe ŋ kuuwn tsə̄ŋ ghāʼ tsughu alebvʉā zuw â wə̄n.

À tsə̀ghà ndughoo a

⁴⁶ Tsə̀təndə̄ghā tə Yɛso tə̀ n nùghù kaʼ tsughu tuw ù sughuu wo enyəa à yia tsəghà sə ndughu aŋ ghee lo a.

⁴⁷ A m bùghò Yɛso kele tsughu fəgha kela ghe môʼnlo am fə̀ŋ tə ghee, ù n nì tìso naŋa wò wɛ̂ɛtùghu am bùghu e wə̄n,

⁴⁸ dzɛ̀ â ghee enyəa, “Ghùw wəla ù kpenī wɛ wən bòʼ mùghò, ù fi kpenì mùghò. Wəla ù kpe nî mugho, ù fi kpe nì ghùw wəla ù tum mugho; nu ghùw wəla ù doʼò tsughu ghùw ù lwə̄n fɛ̄ am bvʉa zɛʼɛ̄, à kè kǔuwn lǒ wə̄n ghùw ù nē.”

Ghùw wəla ù yo ghàʼ à wə̄n, ù fi bwîi an tàaŋ tə efwe təghà

⁴⁹ Dzɔ̌n m bɛ̀lɛ̀ tsùghù enyəa, “Mughùbè, ghǎʼ mò koʼ tûwbʉ̀ghà ù lì ù shùaan səā zʉ̀ wò an zən zəghà, yia a ke naŋā nduw wə̄n, bòʼ ù kà am fɔe kə sɛ̀ sə dzə̀.”

⁵⁰ Yɛso m fwə̀n dzɛ̀ â wə̄n àsùghò â tsə̀təndə̄ghā tə̀ li ti enyəa, “Kà nlò wə̄n bughu naŋa; nu ghùw wəla ù bàa yô ghû, ù fi taʼ ghɛ̀ à wə̄n.”

Ghî a Sàmalìa à tue alekpeē nî Yɛso

⁵¹ Ghəa tsuʼ u Yɛso ù kɔʼɔ wo alo Kəwālā u suū wo, ù n nùghù nùghù kɔ̀ʼ enyəa e fɛ tsughuu an Yɛ̀lusalɛ̀m.

⁵² Ù n tùm zə̀ghàa ndùw dzə̀ tum tə wə̄n e sə, ghe n ndùw an nàʼ e Sàmalìa, alendùw biaān naŋā tsughu təluʼū â wə̄n.

⁵³ Ghî a te ghə ŋ kè kpeē nî wə̄n, ù màʼa fə̀ zɔnsō tsughuu daŋso an Yɛ̀lusalɛ̀m.

⁵⁴ Ghəa tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n tə kôʼ ghəa zə̀, tɔɔŋ Dzɔ̌n ghèe Dzɛ̂ms, ghe m bvʉ â wə̄n enyəa, “Mughùbè, ghù lə̀ghaa nù enyəa ghàʼ tɔŋɔ̄ tsughuu wô ùwən alo Kəwālā u bughò pfʉ ghee a?”

⁵⁵ Yɛso n təm lɛɛn tsughu ghee, è ke.

⁵⁶ Ghe n nùghù dàŋso ndùw an nàʼà fə̀ li fo.

Ghî ghəla ghe lô aledòʼò Tsə̀təndə̄ghā tə Yɛso

⁵⁷ A m bùghò ghê Yɛso tsə̀ghaa dzì tsuʼ ù li wo, ghùw lì n dzɛ̀ â Yɛso enyəa, “Abugho ghù nyə ko ghɛ, ghàʼàghù lò ko a dzə̀m.”

⁵⁸ Yɛso n dzɛ̀ â wə̄n enyəa, “Kəŋo ŋ ki ubûʼ, nwə̀n mìa ŋ ki ndughu to; Wɛ ù Ghùw kuuwn ki yo luʼu ù doʼn zʉʉ̄n wo.”

⁵⁹ Yɛso ŋ kòom dzɛ̀ kpèʼe ndùw â ghùw ù lì enyəa, “Bùghò sɛ̀ nughù.” Ghùw ù te mo enyəa, “Mughùbè, na tò Ǹ ndûw tsəlā nughù wô dzə̂ bə̀ghà.”

⁶⁰ Yɛso m fəŋso dzɛ̀ â wən enyəa, “Zə̀ghaa ndùw ghî ghəla ghe lô tò ghî à kpuuwn gho ghe e tsəən nduw ghî à kpuuwn gho, yia a bughò ghû, kuuwn nàʼa kaaŋ ndǔw tum è Fɔ̀e ù Kəzə̀.”

⁶¹ Ù lì mo enyəa, “Ǹ nughùun wò ko nǔ ghàʼ à ghù a Mughùbè, na Ǹ ndûw fughuu ndûw dzə̂ nyàʼànyàʼà an ndughu alô mùghò.”

⁶² Yɛso n dzɛ̀ â wə̄n enyəa, “Ghùw wəla ù fuʼū ndûw gwəlà zò, kòom bàŋà lɛ̌ɛn kə̀bam, ù kà kpè tò ù è doʼò am fɔ̀e ù Kəwālā.”