Lûk 8 - To kə Kəzə̀ kə̀ Fughu ko

Yîzən ghəla ghe mò təə̄m ndûw ghue zo ghèe ghê Yɛso

¹ Yɛso n daŋso nùghù è tsughu, bwìin kǎaŋ ndùw nàʼà tə̀nàʼà, nàʼn ndùw Làbəlà è Dzùŋ. Tsə̀təndə̄ghā tə̀n èghəm à ghè tò tə bə̀ghà n lo ghèe ghee,

² àsùghò yîzən à li gho Yɛso fə̀ baāŋ tsughu dzaŋà tə ghee to, shûaan sə̀ sùghò zʉ̀ ù biigh wo a zəŋò ghee; Mèle Màʼdàlêen wəla ghe fə̀ shûaa sə zʉ̀ wò sə̀ghàmbəgha a zəŋò wə̄n n lo mɔ̀ʼ,

³ Dzwǎnà n lo, tɔɔŋ wì ù kɔ̀ɔ fə Hɛlɔ̀d, Chuwsà. Sùsana n lo, à ndə̀m à ghee à li gho. Ghe n yosò ndùw ghê Yɛso am fʉgha wəla ghe mò ki.

Kwə̀ən kə ushwāʼ aŋ Ghûwsūm

⁴ Ghî ghə̀ n nughùun ndùuŋ wò nàʼà tə̀nàʼà, zùuŋ wò a vʉ̀a Yɛso. Ù ŋ kwə̀ən kə̀a ndùw â ghee enyəa,

⁵ “Bəghà ù lì fə̀ soʼ kuw kə̀ taa ko, a m bùghò ù təmā fʉgha ù taa wo, sə à li ghə n tsɔ̄ʼn dòʼò tsùghù aŋ kwàn u dziī, ghî ghə̀ m bughò dzùghòon màʼà dàŋ è tsəgha, nwə̀n mə̀ m bùghò chǔuwn pfʉ̀ nùghù kɔ̀ʼ è sugho.

⁶ À lì ghə ŋ kuūwn bvʉ̀ dòʼò ndùw aŋ gɔ̀ʼnlò; ghə m fwə̀n è kɔʼ, kpùw kòmlò è tsughu, gɔ̂ʼnlò u màʼà zuū.

⁷ Sə à li ghə m bvʉ̀ dòʼò ndùw an tənyɔ̌ɔŋmgbê; ghən m fwə̄n dzə̄əŋ kɔʼ ko ghèe ghê nyɔ̌ɔŋmgbê tò, nyɔ̌ɔŋmgbê tə̀ ŋ kwù ŋgwùu è tsughu.

⁸ À li ghə m bvʉ̀ tsùghù am fòon kə kəlùʼu; ghən n noo bɔ̀ŋ dzɔ̀ è tsughu.” Aŋghəa Yɛso kə̀a mɛʼɛ̀ tsughu shwaʼ wən wo, ù n nùghù dzɛ̀ sə kɔʼ an dzə̂ è tughu enyəa, “Mò ghùw kì kətuŋlō, ù zuw.”

⁹ Aŋghəa tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n tə bvʉ tsughu â wə̄n enyəa kwə̀ən kə ushwaʼ kən biso mòʼò èndūghō.

¹⁰ Ù n dzɛ̀ â ghee enyəa, “Ghe ŋ ghɛ̀ â shʉ̀ghà u fɔ̀e ù Kəzə̀ ù dê fughu; yia a bughò ghî à li ghən Ŋ̀ ghəa gho â ghee kə̂a kwə̀n kə̀ kwən enyəa ghe e lɛnlo, kòʼò kɛ̀lɛ yo, zənlo, zuuw tɔɔ yo.

¹¹ Moʼnlò e kwə̀ən kə ushwāʼ kən lò ènyə; ŋgòʼ zəa ghe mò təm lo shwaʼ u Kə̀zə̀.

¹² Sə ghəla aŋ kwàn u dziī fɛ̄ lo ghî ghəla ghe zuūw tsughuu shwaʼ u te wo, vʉatsə̄a ghə m fùʼ bùghò sɔ̀ŋ nùghù sə kɔʼ shwaʼ u te wo am fə̀ŋ tə ghee, enyəa ghe lô dɔ̂ɔm boōm tsughuu shwaʼ u te wo, ghe zəā kɔʼ kə̄tūw.

¹³ Ghəlā aŋ gɔ̀ŋlò, fɛ lo ghəla abugho ghe zuw tsughu shwāʼ u te wo, ghe n nì ko aŋ ghùe è ghɛɛ̄n zo; wə ŋ kè kuūwn nyəā mə̄lā ghee alo tə fə̀ŋ, tɔŋlo enyəa ghe dzə̂a kwǔu kele kə̄əŋ ndùw kô boo e te zo enyə, à m bùghò nəgha è mɔɔ̄ koʼō e ghee e kpe tsughu, ghê n tìgh zə̀ghà è tsughu.

¹⁴ Ghəlā an nyɔ̌ɔŋmgbê, fɛ kuuwn lò ghəla ghe zuw tsughu shwāʼ wə̄n; â ghee alekuūwn ndûw â sə ko, fəm kə mbī kə ŋ kwù ŋgwùu tsùghu ghee, fʉgha u m mbī wə̂ ŋ kwù ŋgwùu è tsughu, sʉ̂ e mbī zə̂ ŋ kwù ŋgwùu tsùghù sùghò ghee, tam kə ghee kə ŋ kè tughu.

¹⁵ Yia a bughò ghəla an lùʼu kə̀ foōn ko, à lò ghəla ghe zuw tsughu shwaʼ u te wo, ghe n nyɛ̀ nì kɔ̀ʼ an zumso kə fə̂ŋ kə ghee kə̀ dzûŋ kò, wə m bùghò fughu kɔʼ kətam, aŋ ghùe zəla ghe zumso tsughu a te.

¹⁶ Ghùw ù lì yo ù dàa tsughuu lâm ù ŋ kòom nì nàn nàŋa nyə kɔʼ a tsəla uchùa, mò ù kà lǎam tiso naŋa kɔʼ an ti kə lâm enyəa ghî ghəla ghe nyəā wo an ndughu e koʼō sə gho a te.

¹⁷ Nu fəgha kə̀ li kə yo kə nân doʼō mo a kê kòʼò yò, tsɔŋ kə eghəa kə̀ li kə yo sughò kə kê səā kɔʼɔ yo an ndɛ.

¹⁸ Ghɛ̌ fi ki aletɔ̀ʼɔ̀ tee an dzì zəla ghɛ̀ zyəə̄n ghəa gho a te, mbuu ghî ghəla ghe ki fəgha ko, Zə̀ kə̀ lo fughuu kpeʼe ndùw ghee â ndə̀m, ghəla ghe ki yo, fəla fə bûʼ lo ko to ghe ki nû, Zə̀ kə̀ lo nìi nùghùun kɔ̀ʼɔ nù.”

Zə̂ Yɛso ghèe ghê wɛ gho

¹⁹ Êzə̄ŋ, zə̂ Yɛso m bùghò ghèe ghê waazə̂ a Yɛso ghò, alebùghò kôʼ Yɛso, dzì n sô kǔuwn buw â ghee aletsə̀ghàa nyəā kôʼ wə̄n, ghî a màʼa fə̀ ŋge tsūŋ.

²⁰ Ghùw ù lì n dzɛ̀ tsə̀ghà ndùw â Yɛso enyəa, “Zughù tì fɛ a beē ghèe ghê waazughù ghò, ghe ləghaa alekòʼ ghù.”

²¹ Ù m fwə̀n dzɛ̀ â ghee a dzə̀m enyəa, “Nughò àsùghò waazə̂ ghaŋa gho, a lò ghî ghəla ghe zuūw tsughuu shwaʼ u Kəzə̀ wò, ghe m bwìi ndùw an dzə̂ è te.”

Yɛso bu bughuso zə̄ŋ

²² Tsu fə̀ li fo Yɛso n nyə̀ dòʼò kɔ̀ʼ alo kəkwə̀n ghèe ghê tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n to, ù n dzɛ̀ â ghee enyəa, “Bùghò nlò sɛ̀ daŋà səā ndûw aŋ ŋgùŋ è lì e zə̂.” Ghe n də̀ghàan ndùw a lùʼù daŋā wo.

²³ Ghəa ghe daŋà nduw, Yɛso m bvʉ̀ tsùghù təmgbīi, zə̀ŋ è bǐigh è lì ŋ kaʼ tsughu aletsə̀ghà, tsə̀ghàa nyə̌a tsughuu wò fughu alo enyʉ̀, mùghù mə̀ ŋ kaʼ tsughu alenyə alo kəkwə̀n, ghe m bən lò fʉgha wə evʉ̄.

²⁴ Ghe n daŋso ndùw zòm nùghùu kɔ̀ʼ Yɛso, dzɛ̀ â wə̄n enyəa, “Wo Mughùbè lô, sɛ̀ m mìaa lɛ̂, wo Mughùbè lô, sɛ̀ m mìa lɛ̂!” Yɛso n nùghù ke naŋa ndùw kùɛɛ kə te ko à ŋgaam kə kətùŋutùŋu kə te ko, zəŋ è te n tsùghù bùghù è tsughu, nyʉ̂ zə̀ n nùghù dòʼò tsùghù mɔŋ.

²⁵ Ù n dzɛ̀ â ghee enyəa, “Boo zɛʼɛ̄ e ndûw ghɛ̀ à?” Fə̂ŋ tə̀ n sə ghee, tuw kə m kpùw sùghò ghee. Ghe ŋ kàʼ ndùw a lùʼù kəā wo enyəa, “Wə̄n biso lò ndughoo, ù sə̀ tsəghàsò lâŋ kò â kùɛɛ ko a, àsùghò â dzùghù a, ghe yia a zuūw â wə̄n à?”

Yɛso shùaa sə̀sô zʉ̀ u biigh wo a zəŋò ghù ù lì

²⁶ Ghe n daŋso dàŋsə̀ ndùw an naʼ e tə̀ Dzɛlàsîn, enaʼ, e lɛɛ̄n dāŋà wô Galèlîi.

²⁷ A m bùghò ù sə tsughu alo kəkwə̀n, ghùw ù zʉ̀ ù lì a fughu alo enaʼ n ndùw a vʉ̀a wə̄n. Tûw vʉ n lo mò ù tsò mùghù tsəgha dzə̀ən tsə̀ghà yò ndzʉ̄ to, bùʼ mùghù tsəgha sugho yo an ndughu, mùghù tən tsəgha ko aŋ gə̀maghùw.

²⁸ A m bùghò ù kòʼ tsughu Yɛso, ù n sɛ kəbɔ̂ŋ, tə̀m ndùw tuw wə anyʉ̄ a tsəlà wə̄n, kum naŋa tsughu kətuw, dzàa sə̌a kɔʼɔ an dzə̂ è tughu enyəa, “Kee to â ghù a Yɛso, wɛ ù Zə̀ kə̀ ghaʼa kən kə̀ dzə̀m, kà mugho ndzāŋsō.”

²⁹ Nu à fə̀ lo mò ù ŋ ghùw vʉ̀ mʉso enyəa zʉ̀ biigh vʉ səā nughù a zəŋò wə̄n. Tɔŋlo enyəa tûw vʉ fə̀ lo abugho ndzɔŋ bughò sə bo tsughu a zəŋò wə̄n, ghe ŋ kwù kùm tsùghu wə̄n alo tətsāʼ, kɔ̀n tsùghù alo ugbāʼ, ghe n chînlò, ù n nùghù těen màʼà tsùghù fʉgha u te wo, zʉ̀ vʉ wə n sè sòʼ ndùw wə̄n aŋ ŋgwən.

³⁰ Yɛso n daŋso bvʉ tsughu â wə̄n enyəa, “Zən zəghà è lo ndughoo a?” Ù mo enyəa, “Ndza!” Tɔŋlo enyəa à fə̀ lo mò zʉ̀ ù biigh u mafə̄ a zəŋò wə̄n ŋge nyə bɛɛ dòʼò tsughu.

³¹ Zʉ̀ u te wə m buʼu kə̀ghu â Yɛso enyəa, e kwo ù lò nîi tuū nduw ghee alô fə̀bɛʼɛ̀bigh.

³² Êzə̄ŋ, saʼ kə ukwə̀lebʉ̄ghā kə̀ li kə n zəa kaaŋ fughu aŋ ŋgàŋlò e ukwàʼ, zʉ̀ vʉ wə m būʼ tsughu kə̄ghū â wə̄n enyəa, ù nìi zəghàa nyəā ndûw ghee am bvʉa e ghee. Ù n nì zə̀ghàa nyə̀ è nduw.

³³ Zʉ̀ vʉ n daŋso sə̀ nùghù wò a zəŋò bə̀ghà vʉ̀, nùghù nyə̀ ndùw an sāʼ kə ukwə̀lebʉ̄ghā chì, saʼ kə ukwə̀lebʉ̄ghā kə te kə n daŋso nùghù tə̀ŋò nyə̀ŋ nyə̀ tsùghù ndùw aŋ gwōo chì aŋ ŋgùŋ è ènyʉ̀, bvʉ̀ nyə̀ tsùghù ndùw alo enyʉ̀, məla è nduw.

³⁴ A m bùghò ghî ghəla ghe fə̀ chiīn kwə̀lebʉ̄ghā vʉ̄ kôʼ ghəa yi gho, ghe n sə bālā tsughu â ghuw à tiigh gho, tì kwə̀n bùghò zùghòo tsùghù ghəa yì ènàʼ, nàʼà ndùw sùghò alo təŋgwə̀là.

³⁵ Naʼ e fi zôo sə̀ wò nù alebùghò kôʼ fəgha kəla kə sə, ndùw bùghò a vʉ̀a Yɛso, bùghò kòʼ wò ghùw vʉ̀a zʉ̀ ù sə nughù tsughu a zəŋò wə̄n mò vʉ̀a ù dòʼ a tsəla efwē e Yɛso à ndzʉ to a zəŋo ughùe, mò ù lò an tɔ u wə̄n. Fə̂ŋ tə̀ n sə ghee.

³⁶ Ghî ghəla ghe mô kôʼ ghəa yi m fəghaan teso dzɛ̀ ndùw ghəa ghe mô baāŋ ghùw ù zʉ̀ ù biigh vʉ̀ a te, â ghee.

³⁷ Ghî a mbùʼ è Dzɛlàsîn a dzə̀m n dzɛ̀ â Yɛso enyəa ù zə̀ghàa tsughu naʼ e ghee, nu fə̂ŋ tə̀ maā ghee sə bonlo. Ù fi kôom bɔ̌ɔm nì kɔ̀ʼ sùghò nǔ kwə̀n chì ko, nùghù wò â dàŋ kò.

³⁸ Tûw vʉ̀a zʉ̀ ù mô sə nughù tsughu a zəŋò wən m buʼ kəghu enyəa to e mô lò ko ghèe wə̄n; Yɛso ŋ kuūwn bàʼ kòom ndùw wə̄n, dzɛ̀ â wə̄n enyəa,

³⁹ “Ndùw ebàm alô ghù, ghù nduw dzɛ ndùw fwàʼ kə̀là Zə̀ kə̀ fwâʼ tsughu â ghù.” Ghùw ù te n nùghù e tsughu, nàʼn ndùw kô fwàʼ kəla Yɛso fwàʼ tsughu â wə̄n luʼū ten tə̀ dzə̀m.

Wɛ ù Dzaelùs àsùghò nughò wəla ù fə̀ mɔm ndzʉ̀ è Yɛso

⁴⁰ Ghəa Yɛso dàŋà səā wô ènyə ebàm, saʼ kə aghì kə̀ n ti, ghe mô ləə̄m wə̄n; ghe m kpènì kɔ̌ʼ wə̄n.

⁴¹ Dzaelùs, tɔɔŋ kətuw an Ndùghène è Tə̀dzûu è ghee è lǐ fughu n daŋso ndùw è bugho, tə̀m ndùw tuw wə anyʉ̄ a vʉ̀a Yɛso, buʼ kəghu â wə̄n enyəa ù bùghò tɛ̂ alô wə̄n.

⁴² Ù fə̀ ghəa yi ghəŋlo bòʼ sɔ̀ʼ kə wɛ̄ kə wə̄n kə̀ zən kə mò kuu koʼō nduw nû. Wɛ wə̄n fə̀ lo tənûu eghə̄m à ghè tò tə bə̀ghà. Aŋghəa Yɛso ndǔuw, nɔ̂e kə aghì chì kə m fâʼn ndùuw ko ghèe ghee kûwtə̀kùw.

⁴³ Wìzən ù lì n lo an saʼ kə aghì kə te ko, mò ù m fɔ̀n tsɛ̀lɛ̀ alo tə̀nùu eghə̄m à ghè tò tə bə̀ghà, ghe yia a baāŋ kêe tsəgha.

⁴⁴ Nughò vʉ m fàʼn sə̀ kɔ̀ʼ wò ko a fi a bǎà Yɛso, bùghò mɔ̀m tsùghù dzughu e təndzʉ̄ e wə̄n, daŋso tùghù è kɔʼ nəgha e wə̄n zə m bùghù dòʼò kɔʼ alekòom sə.

⁴⁵ Yɛso n nùghù bvʉ tsughu enyəa, “À mùghò ènyə mɔ̀m ndùghò a?” Ghəa ghe sô məghaan kaāŋ wo, Pità mo enyəa, “Mughùbè ghî à fâʼn bwìi wò ghàaghee, bùghò tùuŋ dàŋà tsə̀ghà ghù!”

⁴⁶ Yɛso m fwə̀n dzɛ̀ tsùghù enyəa, “Ghùw ù lì m mùghò mɔ̂m; nu Ǹ zuwkɛlɛ tsughu aŋghəa daʼa kə sə nughù tsughu a zəŋò mùghò.”

⁴⁷ Ghəa yìzən vʉ kôʼkɛlɛ̄ tsughu enyəa e lɛso yò alenàn ghue u ghee, ù n tsə̀ghà sə̀ è wo kàʼkàʼkàʼkàʼkàʼ, ù tsəŋlo, tə̀m ndùw tuw wə anyʉ̄ a tsəlà Yɛso. Ù n dzɛ̀ ndùw soo kəla e mɔm Yɛso a te an sə kə ghì yì à dzə̀m, dzɛ̀ sùghò ghəa e daŋso dzâŋ tughu kɔʼ ghəa e mɔ̂m tsughu wə̄n.

⁴⁸ Yɛso n dzɛ̀ â nùghò vʉ̀ enyəa, “Êwɛ̀, fə̀ŋ zə̀a zəla ghù gaʼ tsughu a zəŋò Zə̀ kò, zə̀ ŋ ghù baŋlo; nduw alo ebughunlo.”

⁴⁹ Ghəa ù sə̀ naam kə̂aa ghəa gho, tum n səŋo teen wò, è nùghù wô alô ghùw ù ndùghène vʉ̀, dzàa wò â wə̄n enyəa, “Kǎ wàdè kôom lɛ̌ɛn fəmso, wɛ wʉ̂a m kpuw.”

⁵⁰ Yɛso n zuw tsughu ghəa yì, fwə̀n dzɛ̀ â Dzaelùs enyəa, “Kà tsəŋ; boo tsughu ko nû, ù sə̀ tughūu doʼò wô.”

⁵¹ A m bùghò Yɛso bùghò tɛ̂ tsughu fughu an ndughu, ù n tue enyəa ghùw nyə̌a yo fughu an ndughu mò à yò Pità, Dzɔ̌n, Dzɛ̂ms, tselè wɛ̌ vʉ̀ à zə̀.

⁵² Ghe mǒ fughu tee nduw mo ləm wə n tsən aŋ ghùu kwǔukwǔu zə̀ èdì, ghe diī wɛ̄ vʉ̀. Yɛso m fwə̀n dzɛ̀ â ghee enyəa, “Kǎ nlò dî sùghò kpe mò ù kpùw nû, ù bwǐi nù nû.”

⁵³ Ghe n tsoʼ wə̄n fughu, ghe màʼa fə̀ kwo ten enyəa wɛ̂ɛzən vʉ ŋ kùm kpuw.

⁵⁴ Yɛso ŋ kuun kwū tsughu ko wɛ̂ɛzən vʉ aŋ ghu â wə̀n à, “Êwɛ̀wɛ, nùghu kɔʼɔ̀!”

⁵⁵ Wɛ̂ɛzən vʉ n daŋso zòo è wo, daŋso nùghù è kɔʼ. Yɛso n dzɛ̀ enyəa ghe kəŋo fughuu wô kə̀fəgha tò ù zə.

⁵⁶ Dzughu zə n zum ghê zə̀, Yɛso m fwə̀n fughu tsughu kəlâŋ enyəa e kwo ko ghe lô dzâa ghəa zən â ghùw.