Lucas 6 - Ri utzilaj tzij re ri kanimajawal JesucristoRi Jesús e rajaw ri q'ij re uxlanib'al ( Mt. 12:1-8 ; Mr. 2:23-28 ) 1 E xu'an wa' chupa jun q'ij re uxlanib'al: Ri Jesús kuk' rutijo'n katajin kik'owik pa taq tiko'n re trigo, yey rutijo'n kakich'upila' b'i ri trigo, kakiqil ruk' ri kiq'ab' y kakitijo. 2 Ek'uchiri', jujun chike ri fariseos xkitz'onoj chike: —¿Su'b'e ki'an ri'ix ri na taqal taj ka'ani' chupa ri q'ij re uxlanib'al? —xecha'. 3 Ek'u ri Jesús xuk'ul uwach: —¿Na ajilam ta neb'a alaq ri xu'an ri David echiri' rire kuk' ri rachb'i'il xenumik? 4 Xok k'u chupa ri Rocho Dios y xuk'am ri pam ya'tal chi puq'ab' ri Dios. Xutijo y xujach chike ri rachb'i'il; yey wa' na taqal ta chike kakitijo, ma xew taqal chike raj chakunel pa ri Rocho Dios kakitijo —xcha'. 5 Y xuk'isb'ej kuk', jewa' xub'i'ij: —Ralaxel Chikixo'l Tikawex e ne rajaw ri q'ij re uxlanib'al —xcha'. Ri Jesús kukunaj jun achi chaqijinaq uq'ab' ( Mt. 12:9-14 ; Mr. 3:1-6 ) 6 E xu'an wa' chupa jun chik q'ij re uxlanib'al: Ri Jesús xok chupa jun sinagoga y xujeqo kak'utunik. Chiri' k'u ri' k'o jun achi chaqijinaq ruq'ab' uwikiq'ab'. 7 Yey raj k'utunel re ri tzijpixab' y ri fariseos lik kik'ak'alem we ri Jesús kukunaj wa'chi chupa wa q'ij re uxlanib'al, cha' jela' kakikoj umak. 8 No'j ri Jesús reta'am sa' ri kakich'ob'o y xub'i'ij k'u che rachi chaqijinaq ruq'ab': —Chatyaktajoq y chatk'ola chiqawach qonoje —xcha'. Ewi rachi xyaktajik y xtak'i' chikiwach. 9 Ek'uchiri', ri Jesús xub'i'ij chike: —Kan'an jun tz'onob'al che alaq. ¿Sa' ri lik usuk' ka'ani' chupa ri q'ij re uxlanib'al: E ka'ani' ri utz, o e ri na utz taj? ¿Utz kakolob'ex ruk'aslem junoq o kaya' luwar che kakamik? —xcha'. 10 Ek'uchiri', ri Jesús xutzu' kiwach konoje ri e k'o chiri', y xub'i'ij che rachi: —Chasuk'upij raq'ab' —xcha'. Rachi e xu'ano, y ruq'ab' xutzirik. 11 Ek'u ri fariseos y ri aj k'utunel re ri tzijpixab' lik xpe koyowal y xkijeq kakich'a'tib'ej chikiwach sa' ri kaki'an che ri Jesús. Ri Jesús keb'ucha' kab'lajuj utaqo'n ( Mt. 10:1-4 ; Mr. 3:13-19 ) 12 K'o jun q'ij ri Jesús xe'ek chwa juyub' cha' ku'ana orar. Xik'ow k'u jun aq'ab' kach'a't ruk' ri Dios. 13 Echiri' xsaqirik, xeb'usik'ij rutijo'n y chike wa' xeb'ucha' kab'lajuj, y xub'i'ij rike e “taqo'n”. 14 E kib'i' wa': Simón ri xkoj Pedro che y ruchaq' Andrés, Jacobo y Juan, Felipe, Bartolomé, 15 Mateo, Tomás, Jacobo ruk'ajol ri Alfeo, Simón ri kab'i'x che “ri Zelote”, 16 Judas ruk'ajol ri Jacobo, y Judas aj Iscariot, ri xk'ayin re ri Jesús. Ri Jesús keb'ukajmaj uk'iyal winaq ( Mt. 4:23-25 ) 17 Tek'uchiri', ri Jesús kuk' rutijo'n xeqaj lo chwa ri juyub' y xek'oji' pa jun taq'aj kuk' uk'iyal winaq re ronoje taq ri luwar re Judea, re Jerusalem yey re Tiro y re Sidón, keb' tinamit e k'o chuchi' ri mar. Rike e petinaq cha' kakita ri k'utunik re ri Jesús y cha' kekunutaj b'i che ri kiyab'il. 18 Yey janipa ri kitijom k'ax kuma ri itzelilaj uxlab'ixel, kekunutajik. 19 Ruma k'u ri kiyab'il, konoje ri winaq kakaj kakichap ri Jesús, ma Rire ruk' ruchuq'ab' keb'ukunaj konoje. Ri Jesús kak'utun chikiwach rutijo'n ( Mt. 5:1-12 ) 20 Ek'uchiri', ri Jesús xutzu' kiwach rutijo'n y xub'i'ij chike: «Nim iq'ij iwalaxik tob' ix nib'a', ma ix kuk'il ri e k'o puq'ab' ri Dios. 21 Nim iq'ij iwalaxik tob' wo'ora kitij numik, ma kopon na ri q'ij echiri' kixkub'i' chi utz ma ri Dios kuya ronoje ri kajawax chiwe. Nim iq'ij iwalaxik tob' wo'ora kixoq'ik, ma kopon na ri q'ij echiri' kanoj ri iwanima' che ki'kotemal. 22 Nim iq'ij iwalaxik echiri' lik tzel kixil kuma ri winaq, kixkesaj b'i chikixo'l, kakik'aq b'i uq'ij rib'i', kakib'i'ij chiwe lik itzel iwachlib'al ruma ix utijo'n Ralaxel Chikixo'l Tikawex. 23 »Echiri' ka'an wa' chiwe, lik chixki'kotoq y chixb'ixonoq, ma lik nim ri rajil uk'axel kik'ul chila' chikaj. Makam k'u iwanima' che echiri' kixya' pa k'ax; ma e taq ri ke'anaw wa' chiwe, e kaki'ano pacha' ri ki'anom lo ri kati'-kimam ojertan chike ri e q'alajisanelab' re ri Dios. 24 Toq'o' k'u wach ralaq alaq b'eyomab', ma k'ulum chi alaq ri kuya ki'kotemal che alaq, no'j moye'ej chi k'u alaq we k'a kak'ul alaq wa' chiqawach apanoq. 25 Toq'o' wach alaq ri lik k'o katij alaq wo'ora, ma chiqawach apanoq katij alaq numik. Toq'o' wach alaq ri lik kaki'kot alaq wo'ora, ma chiqawach apanoq kak'oji' alaq pa b'is. 26 Toq'o' wach alaq echiri' lik kayak q'ij alaq, ma ojertan jela' xki'an ri chu'qaw alaq, e xkiyak kiq'ij ri q'alajisanelab' xa e sokoso'nel. Ri Jesús kak'utun chwi ri rutzil k'u'xaj ( Mt. 5:38-48 ; 7:12 ) 27 »Wo'ora kamb'i'ij chiwe ri'ix ri kixtaw we: K'ax cheb'ina'a ri e aj retzelal k'u'x chiwij. Chi'ana ri utz chike ri tzel keb'ilow iwe. 28 Chitz'onoj ri rutzil uk'u'x ri Dios pakiwi ri kakitz'onoj ri na utz taj piwi ri'ix. Chi'ana k'u orar pakiwi ri tzel kech'a't chiwij. 29 Y we k'o junoq kupach' q'ab' xe' awe', chaya'a luwar che kupach' ri jun chik xe awe'. Y we k'o junoq kumaj raq'u' re pisb'al awij, chaya'a ne luwar che kuk'am b'i rakoton. 30 Chatsipan che ri nib'a' we kutz'onoj to'b'al chawe. Y we k'o junoq kumaj rub'itaq awe, matz'onoj tanchi che. 31 Ek'u ri'ix chi'ana chike ri tikawex jela' pacha' ri kiwaj kaki'an rike chiwe. 32 »Ma we xew k'ax keb'ina' ri k'ax kena'w iwe, mich'ob' raqan taqal chiwe kayak iq'ij ruma wa'; ma jenela' kaki'an taq ri winaq aj makib'; rike xew k'ax kekina' ri k'ax kena'w ke. 33 Y we xew ki'an ri utz chike ri kaki'an ri utz chiwe, mich'ob' raqan we taqal chiwe kayak iq'ij ruma wa'; ma jenela' kaki'an taq ri winaq aj makib'. 34 Yey we xew kiya chaq'i'm chike ri iweta'am chik kik'ul na ri chiq'imb'al re chike, mich'ob' raqan we taqal chiwe kayak iq'ij ruma wa'; ma jenela' kaki'an taq ri winaq aj makib'; xew kechiq'iman chike ri kakiya chiq'imb'al re chike. 35 »No'j ri'ix, k'ax cheb'ina'a ri tzel keb'ilow iwe y chi'ana ri utz chike. Chiya'a chaq'i'm na jinta k'o kiwoy'ej chwach. We ki'an wa', lik nim ri sipanik kik'ul chila' chikaj; yey ek'uchiri', paqatzij wi kixu'an ix ralk'o'al ri Jun kataqan chwi ronoje, ma jela' ku'an Rire, kuk'ut ri rutzil uk'u'x chike ri itzel kik'u'x, ri na ketioxin ta chwach ri Dios. 36 K'ola k'u ri' ri k'axna'b'al k'u'xaj iwuk' jela' pacha' ri Qaqaw Dios lik k'o k'axna'b'al uk'u'x. Miq'at tzij pakiwi jujun chik ( Mt. 7:1-5 ) 37 »Mi'an ri xa piwe ri'ix kixu'an aj q'atal tzij pakiwi jujun chik, y jela' na kaq'at ta k'u tzij piwi ri'ix. Mi'an ri k'ax kixch'aw chikij jujun chik, y jela' na ka'an ta wa' chiwe ri'ix. We k'o junoq kamakun chiwij, chikuyu umak y jela' kakuytaj imak ri'ix. 38 Chixsipanoq y jela' ri Dios kasipan chiwe ruk' jun pajb'al lik nim, lik tzanal upa y kapulputik; ma ruk' ri pajb'al kixpajan wi ri'ix, ruk' tanchi wa pajb'al ka'an pajanik chiwe» xcha ri Jesús. 39 Y xub'i'ij jun k'amb'al na'oj chike: «¿Utz neb'a juna potz' kuk'am uwach jun chik potz'? ¿Na keb'e'tzaq ta nawi kikab'ichal pa siwan? 40 Juna tijo'n na reta'am ta más chwa ri reta'am rutijonel. Yey we lik k'i ri kumajo, ri' e ku'ana pacha' rutijonel. 41 »¿Su'chak e lik katzutza' ruk'aj che' k'o chupa ruwach rawatz-achaq' yey e na katok ta il che resaxik ri che' q'eb'el chupa rawach ri'at? 42 Y we na katok ta k'u il che ri che' q'eb'el chupa rawach ri'at, ¿utz nawi kab'i'ij che rawatz-achaq': “Watz-nuchaq', chaya'a luwar chwe kanwesaj la jun uk'aj che' k'o chupa rawach”? ¡Na utz taj! ¡Xa keb' apalaj! Nab'e na chawesaj lo la che' q'eb'el chupa rawach ri'at, y jela' kat-tzu'n chi utz cha' kato' rawatz-achaq' che resaxik lo ruk'aj che' k'o chupa ruwach rire. Ruch'a'tem ri tikawex kuk'utu sa' ri k'o pa ranima' ( Mt. 7:15-20 ) 43 »Jinta juna chomilaj che' kuya ujiq'ob'alil na chom taj, yey juna che' na chom taj, na kuya ta ujiq'ob'alil chom. 44 Ma ronoje che' eta'matal uwach ruma rujiq'ob'alil. Na kamol ta higos che taq ri xulukej y na kamol ta uvas che taq ri xukuye'. 45 »Jek'ula' e junoq utz uk'u'x, echiri' kach'a'tik, e kel lo ri utz uk'olom chupa ri ranima'. Yey e junoq itzel uk'u'x, echiri' kach'a'tik, e kel lo ri na utz taj uk'olom chupa ri ranima'. Ma ruk' ruch'a'tem ri tikawex, kaq'alajinik sa' ri k'o chupa ri ranima'. Ri ja tz'aqom lo pa'b'aj y ri ja x'ani' pa sanyeb' ( Mt. 7:24-27 ) 46 »¿Su'chak kib'i'ij chwe “Qajawal, Qajawal”, yey na ki'an ta ri kamb'i'ij chiwe? 47 Kamb'i'ij k'u chiwe china ruk' kajunimax wi ri jun kape wuk', kuta ri nutzij y ku'an janipa ri kamb'i'ij: 48 »Wa' e kanjunimaj ruk' jun achi xuyak jun rocho. Xuk'ot ri jul y lik naj xuqasaj y xutz'aq k'u lo ruparaqan ri ja chwi ab'aj. Y echiri' xpe lo jab', lik xnimar ri nimaya' y rutza'm ri ya' lik xuroj rib' che ri ja; yey ri ja xuch'ij uchuq'ab', ma chwi ab'aj tz'aqom lo wi. 49 No'j ri jun xuta ri nutzij y na xu'an ta janipa ri kamb'i'ij, e kanjunimaj ruk' jun achi xu'an ri rocho pa sanyeb' y na xukoj ta lo ukowil ruparaqan ri ja. Y echiri' lik xnimar ri nimaya', rutza'm ya' lik xuroj rib' che ri ja. Ek'u ri' ri ja xwuluwub' b'i y xsach uwach» xcha ri Jesús. |
© 2009, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
Wycliffe Bible Translators, Inc.