Lúcás 1 - An Tiomna Nua agus Leabhar na Salm 2012

An Réamhrá

¹ Ós rud é gur ghlac mórán as láimh faisnéis a ríomhadh mar gheall ar na nithe atá tagtha chun críche inár measc,

² de réir mar a thug siad siúd scéala dúinn a bhí ó thús ina bhfinnéithe súl orthu, agus ina seirbhísigh don bhriathar;

³ níor mhiste liom féin, freisin, tar éis dom an uile lorg a leanúint go cruinn ó thosach, iad a scríobh i ndiaidh a chéile duit-se, a Theofal ró-uasail,

⁴ chun go dtuigfeá chomh dearfa is atá na briathra a bhfuair tú teagasc fúthu.

Saolú Eoin Baiste dá Réamhinsint

⁵ Bhí, i laethanta Héaróid, rí Iúdáia, sagart darbh ainm Zacairiá, de shealaíocht Aibia, agus bean aige dʼiníonra Árón, agus Eiliosaibeit ab ainm di.

⁶ Bhí siad araon fíréanta i bhfianaise Dé, ag tabhairt a saoil gan locht de réir aitheanta agus reachtanna uile an Tiarna.

⁷ Agus ní raibh aon chlann acu, mar bhí Eiliosaibeit aimrid, agus bhí siad araon anonn i mblianta.

⁸ Tharla, agus é ag déanamh a ghnó sagairt i láthair Dé, in uain a shealaíochta,

⁹ gur thit ar a chrann, de réir ghnás na sagartóide, dul isteach i sanctóir an Tiarna chun túis a dhó;

¹⁰ agus bhí cuallacht iomlán an phobail amuigh ag guí in am na túise.

¹¹ Chonacthas dó aingeal ón Tiarna ina sheasamh ar dheis altóir na túise.

¹² Agus nuair a chonaic Zacairiá é, bhí sé buartha agus tháinig uamhan air.

¹³ Ach dúirt an t-aingeal leis: “Ná bíodh eagla ort, a Zacairiá, óir tá éiste le do ghuí, agus béarfaidh do bhean Eiliosaibeit mac duit, agus tabharfaidh tú Eoin mar ainm air.

¹⁴ Beidh áthas ort agus gairdeas, agus beidh mórán ag déanamh áthais faoina shaolú.

¹⁵ Óir beidh sé mór i láthair an Tiarna; fíon ná deoch láidir ní ólfaidh; agus beidh sé líonta den Spiorad Naomh fiú amháin ó bhroinn a mháthar,

¹⁶ agus iompóidh sé mórán de chlann Iosrael chun an Tiarna a nDia.

¹⁷ Gluaisfidh sé roimhe amach le spiorad agus le cumhacht Éilias, chun croíthe na n-aithreacha a iompú i leith na clainne, agus lucht na heasumhla chun eagna na bhfíréan, chun pobal a dhiongbhála a ullmhú don Tiarna.”

¹⁸ Agus dúirt Zacairiá leis an aingeal: “Conas a bheidh a fhios sin agam? Óir táim féin aosta, agus mo bhean anonn i mblianta.”

¹⁹ Dúirt an t-aingeal leis dá fhreagairt: “Mise Gaibriéil a sheasann i láthair Dé, agus cuireadh mé chun labhartha leat, agus an dea-scéala seo a thabhairt duit.

²⁰ Agus féach, beidh tú i do thost, agus gan ar chumas duit labhairt go dtí an lá a ndéanfar na nithe seo, de bhrí nár chreid tú mo bhriathra a chomh-líonfar ina dtráth féin.”

²¹ Bhí an pobal ag feitheamh le Zacairiá agus ba ionadh leo é a bheith ag déanamh moille sa sanctóir.

²² Ach ar theacht amach dó, ní fhéadfadh sé labhairt leo, agus bhí a fhios acu go raibh fís feicthe sa sanctóir aige. Agus bhí sé ag sméideadh orthu, agus dʼfhan balbh.

²³ Nuair a bhí laethanta a sheirbhíse críochnaithe, chuaigh sé abhaile.

²⁴ Agus ina dhiaidh sin, ghabh a bhean, Eiliosaibeit, gin, agus dʼfholaigh í féin ar feadh cúig mhí,

²⁵ ag rá: “Is mar seo a rinne an Tiarna liom é sna laethanta inar dhearc sé orm chun mʼaithis i measc daoine a thógáil díom.”

Sanas an Aingil

²⁶ Sa séú mí, cuireadh an t-aingeal Gaibriéil ó Dhia go dtí cathair sa Ghailíl darbh ainm Nazarat

²⁷ chun maighdine a bhí luaite le fear de theaghlach Dháiví darbh ainm Iósaef, agus ba é ab ainm don mhaighdean, Muire.

²⁸ Agus ar a theacht isteach chuici dúirt: “Is é do bheatha, atá lán de ghrásta, tá an Tiarna leat; is beannaithe tú idir mhná.”

²⁹ Ach bhí buaireamh uirthi de chionn na cainte, agus bhí sí ag machnamh cén sórt beannú é seo.

³⁰ Ach dúirt an t-aingeal léi: “Ná bíodh eagla ort, a Mhuire, óir fuair tú gean ó Dhia.

³¹ Agus féach, gabhfaidh tú gin agus béarfaidh tú mac agus tabharfaidh tú Íosa mar ainm air.

³² Beidh sé mór, agus glaofar Mac an Té is Airde air, agus tabharfaidh an Tiarna Dia dó rí-chathaoir Dháiví a athair,

³³ agus beidh sé ina Rí ar theaghlach Iacób go brách, agus ní bheidh deireadh lena ríocht.”

³⁴ Dúirt Muire leis an aingeal: “Conas a bheidh seo amhlaidh, agus gan cuid agam dʼfhear céile?”

³⁵ Agus dúirt an t-aingeal dá freagairt: “Tuirlingeoidh an Spiorad Naomh ort, agus beidh cumhacht an té is airde ina scáil anuas ort, agus sin é an fáth a mbeidh an leanbh naofa; glaofar ‘Mac Dé’ air.

³⁶ Agus féach, Eiliosaibeit do bhean ghaoil, ghabh sise mac freisin ina seanaois, agus is í seo an séú mí aici siúd a dúradh a bheith aimrid.

³⁷ Óir níl ní ar bith dodhéanta ag Dia.”

³⁸ Dúirt Muire: “Féach, mise banóglach an Tiarna; déantar liom de réir dʼfhocail.” Agus dʼimigh an t-aingeal uaithi.

An Fiosrú

³⁹ Chuir Muire chun bóthair sna laethanta sin agus dʼimigh go deifreach faoi dhéin na gcnoc go dtí cathair in Iúdá,

⁴⁰ agus chuaigh isteach i dteach Zacairiá agus bheannaigh dʼEiliosaibeit.

⁴¹ Agus tharla, nuair a chuala Eiliosaibeit beannachadh Mhuire, gur bhíog an naíonán ina broinn, agus líonadh Eiliosalbeit den Spiorad Naomh,

⁴² agus mʼéigh sí de ghlór ard agus dúirt: “Is beannaithe tú idir mhná, agus is beannaithe toradh do bhroinne.

⁴³ Agus conas a tharla seo dom-sa, máthair mo Thiarna a theacht chugam?

⁴⁴ Óir féach, nuair a chuaigh glór do bheannachtha i mo chluasa, bhíog an naíonán i mo bhroinn le háthas.

⁴⁵ Agus is méanar di seo a chreid go gcomhlíonfaí na nithe a dúradh léi ón Tiarna.”

⁴⁶ Agus dúirt Muire: “Mórann mʼanam an Tiarna,

An Móradh (Magnificat)

⁴⁷ agus rinne mo spiorad gairdeas i nDia mo Shlánaitheoir.

⁴⁸ Óir dhearc sé le fabhar ar ísle a bhan-óglaigh; mar féach, déarfaidh na glúine uile feasta gur méanar dom.

⁴⁹ Óir rinne an Té atá cumhachtach nithe móra dom agus is naofa a ainm,

⁵⁰ agus tá a thrócaire ó ghlúin go glúin dóibh seo ar a mbíonn a eagla.

⁵¹ Thaispeáin sé neart a láimhe: scaip sé an dream a bhí uaibhreach i smaointe a gcroí.

⁵² Leag sé prionsaí óna gcathaoireacha, agus dʼardaigh sé daoine ísle;

⁵³ Líon sé lucht an ocrais le nithe maithe, agus chuir sé na saibhre uaidh folamh.

⁵⁴ Dʼfhóir sé ar Iosrael a sheirbhíseach, ag cuimhneamh dó ar a thrócaire–

⁵⁵ de réir mar gheall sé dar n-aithreacha– dʼAbrahám agus dá shliocht go brách.”

⁵⁶ Dʼfhan Muire aici timpeall trí mhí, agus dʼfhill abhaile.

Saolú Eoin Baiste: A Thimpeallghearradh

⁵⁷ Tháinig a hionú dʼEiliosaibeit agus rug sí mac.

⁵⁸ Agus chuala a comharsana agus a gaolta go ndearna Dia a thrócaire go hiomarcúil uirthi, agus rinne siad comh-ghairdeas léi.

⁵⁹ Agus ar an ochtú lá, tháinig siad chun an leanbh a thimpeallghearradh, agus bhí siad ag tabhairt ainm a athar air, Zacairiá.

⁶⁰ Ach labhair a mháthair agus dúirt: “Ní hea, ach glaofar Eoin air.”

⁶¹ Agus dúirt siad léi: “Níl aon duine ar do chine a bhfuil an t-ainm sin air.”

⁶² Ach dʼfhiafraigh siad le comharthaí sóirt dá athair cad ab áil leis a thabhairt air.

⁶³ Agus dʼiarr seisean cláirín agus scríobh air: “Is é Eoin is ainm dó.” Agus rinne siad uile ionadh de.

⁶⁴ Bogadh a bhéal agus a theanga láithreach, agus labhair sé ag moladh Dé.

⁶⁵ Agus tháinig uamhan ar a gcomharsana uile; agus sa cheantar go léir ar fud na gcnoc in Iúdáia, bhítí ag iomrá ar na nithe seo uile,

⁶⁶ agus gach ar chuala trácht orthu, chuir siad chucu ina gcroí iad, agus deiridís: “Cad is dán don leanbh seo, mar sin?” Óir go deimhin bhí lámh an Tiarna leis.

⁶⁷ Agus líonadh Zacairiá a athair den Spiorad Naomh, agus rinne tairngreacht dá rá:

An Beannaithe (Benedictus)

⁶⁸ “Moladh don Tiarna, Dia Iosrael, óir rinne sé a phobal a fhiosrú agus a fhuascailt;

⁶⁹ agus thóg sé dúinn Slánaitheoir neartmhar i dteaghlach a sheirbhísigh Dáiví–

⁷⁰ de réir mar a labhair trí bhéal a naomhfháithe anallód–

⁷¹ mar shaoradh dúinn ónár naimhde agus óna láimh siúd uile ar fuath leo sinn,

⁷² ag déanamh trócaire mar sin ar ár n-aithreacha, agus ag cuimhneamh ar a thiomna naofa–

⁷³ ar an mionn a mhionnaigh sé dʼAbrahám ár n-athair–

⁷⁴ go dtabharfadh sé dúinn, tar éis ár saortha as láimh ár naimhde,

⁷⁵ a bheith ag seirbhís dó gan eagla, i gcrábhadh agus i bhfíréantacht ina láthair gach lá dár saol.

⁷⁶ Agus tusa, a leanbh, glaofar ort-sa fáidh an Té is Airde, óir gluaisfidh tú roimh an Tiarna ag ullmhú a bhóthair,

⁷⁷ ag tabhairt eolas an tslánaithe dá phobal trí mhaithiúnas a bpeacaí

⁷⁸ de chionn thrócaire chroí ár nDé a bhéarfaidh an Láchan dár bhfiosrú ó uachtar Neimhe,

⁷⁹ chun a soilsithe siúd atá ina suí sa dorchadas agus faoi scáil an bháis; chun ár gcéimeanna a sheoladh ar bhóthar na síochána.”

⁸⁰ Agus dʼfhás an leanbh agus neartaigh sa spiorad, agus chónaigh sna fásaigh go dtí an lá ar fhoilsigh é féin dʼIosrael.