Daniyeli 4 - IBAYIBOLO 2024

Ichilota ichabubili icha Nebukadineza

¹ Ane ne mwene u Nebukadineza. Nkubasimbila abantu bosi naba inko zyosi nuluko losi sona na baneno zyosi, babo bakwikala muchisu ichapasi. Mwaghona!

² Nahoboka nkani pakubabuzya nizya vimanyilo ni viswigho vivyo u Chala uwakumwanya nkani ambombeye.

³ Mwee, naloli ivimanyilo vyache vikulu nkani, sona iviswigho vyache vyamaka nkani! Ubumwene bwache bwa bwila na bwila, bope ubulaghili bwache bukubangako inkulilo ni nkulilo.

⁴ Ane ne Nebukadineza nkafwasa bulo munyumba yane iya bumwene, pakuti ivintu vikanyendelagha akiza nkani munyumba yane iya bumwene.

⁵ Bo ingonite pachitala chane pabusiku, nkanyila nkani pachifukwa ichakuti ichisetuka, chicho nkachennya chikaba chakoghofya.

⁶ Po nkabalamula abantu bosi abamahala aba mu Babiloni ukuti bize pamaso papane pakunsanuzizya ichilota chila.

⁷ Bo abamayele na balaghuzi na bakunena ni mizimu na basanuzyi aba vilota, biza pamaso papane nkababuzya ichilota chane chila, loli bakapotwa pakunsanuzizya.

⁸ Pabumalilo u Daniyeli, yuyo akwitiziwanga ukuti Belitishazala, lilyo litabwa ilya chala wane, sona yuyo umuzimu uwa bachala abazelu ghuli mumwache akiza pamaso papane, po nkamubuzya ichilota chane chila.

⁹ Nkamubuzya nkati, Wee Belitishazala, we songo uwa bamayele, inzimenye ukuti umuzimu uwa bachala abazelu ghuli mumwako, sona nukuti chitalipo nachimochimo ichakubusyefu chicho chipalapala kukwako. Ichi cho chilota chicho indotite, po losi ulu unsanusizyanje.

¹⁰ Bo ingonite pachitala chane pabusiku nkachennya ichisetuka icha ikwi itali nkani, lilyo likaba pakasikasi pachisu ichapasi.

¹¹ Ikwi lila likakulilaghakulilagha nukuba lyamaka nkani mupaka likapalamasya kumwanya, umwakuti likabonekagha pachisu chosi ichapasi.

¹² Amani ghache ghakabonekagha akiza nkani, sona likaba ni seke inyinji nkani izyakuvikwana ivipeliwa vyosi ivya pachisu ichapasi. Ivinyamana vikatuzyanga mukazundila kache, sona vyope iviyuni vikikalagha mu samba zyache. Ivipeliwa vyosi vikalyanga ivikomwa vyache vila.

¹³ Bo ingonite pachitala chane pabusiku bulabula, nkamwennya sona uwantumi umuzelu yuyo akikagha kumwanya.

¹⁴ Akakolomoka akati, dumula ikwi nukuzipalanta isamba zyache. Ughapalante amani ghache, sona ivikomwa vyache uvinyampannye. Vileke ivinyamana vichimbilayemo mukazundila kache, sona vyope iviyuni vichimbilayemo musamba zyache.

¹⁵ Loli uchileke ichisinko poka na magululuzi ghache, sona uchipinye ichisinko chilachila nu bunyololo ubwa mukuba nukuchileka mwisote. Muleke mwisote mulamula ukuti anyekaye munganda, sona muleke ikale poka ni vinyamana poka ni sote.

¹⁶ Inyinong'ono zyache zyanduke pakuba zya chinyamana amaka seveni.

¹⁷ Ululaghilo ulu lwasimikiziwa na bantumi abazelu, po abantu bosi bamanye ukuti u Chala uwakumwanya nkani weyuyo akulaghila ubumwene bosi ubwa bantu sona nukuti akumupa umuntu wesi yuyo akumulonda pakumupa, nukumwikazyapo umuntu uwapasi nkani pabumwene bulabula.

¹⁸ Ichi cho chilota chicho ane ne Nebukadineza nkalota. Ilelo awe Belitishazala unsanusizyeko ichilota chinichi, pakuti atalipo nayumoyumo umuntu weka uwamahala pakasi pabantu bane abamahala mubumwene bwane, babo bangansanuzizya ichilota chinichi. Loli awe ungazibomba zinizi, pachifukwa ichakuti umuzimu uwa bachala abazelu ali mumwako.

U Daniyeli akusanusya ichilota

¹⁹ U Daniyeli yuyo akitiziwanga ukuti Belitishazala akaswigha nkani ukwa kabalilo, umwakuti ubogha bukamulema. Po u mwene akati, “Wee Belitishazala ichilota ichi pamo ubusanuzyi bwache vitakakoghofyanje.” U Belitishazala akamula akati, “Wee mwene wane! Nalondagha ngali ichilota ichi sona nu busanuzyi bwache bubawile abalwani bako, loli vitakakuwile!

²⁰ Awe ukalyennya ikwi, lilyo likakulilaghakulilagha likaba lya maka mupaka nukupalamasya kumwanya, sona likabonekagha pachisu chosi ichapasi.

²¹ Amani ghache ghakabonekagha akiza nkani, sona likaba ni seke inyinji izyakuvikwana ivipeliwa vyosi ivya pachisu ichapasi, ni vinyamana vikikalagha mukazundila kache, sona vyope iviyuni vikuluka ivivumbo musamba zyache.

²² Wee mwene, ikwi lila wewe. Awe waba we mukulu sona wamaka nkani, ubukulu bwako bwafika mupaka kumwanya, sona ubulaghili bwako bwasata pachisu chosi ichapasi.

²³ “Wee mwene, ukamwennya uwantumi umuzelu akwika kumwanya akuti, ‘Lidumule ikwi nukulinangannya, loli uchileke ichisinko, bo uchipinyiliye ni chela nu mukuba nukuchileka mwisote, sona amagululuzi ghache ghabe mwitope. Muleke anyekaye ni nganda, sona ikalaye poka ni vinyamana mupaka amaka seveni.’

²⁴ “Wee mwene, ubu bo busanuzyi, sona lo lulaghilo lulo Uwakumwanya Nkani alubika umwakususannya nawe.

²⁵ Ukwiza pakuchimbiziwapo pakasi pabantu nukwikala poka ni vinyamana. Ukwiza pakulya isote ngati ng'ombe, sona ukwiza pakunyeka ni nganda. Bo ghachilapo amaka seveni, ukwiza pakumanya ukuti Uwakumwanya Nkani weyuyo akulaghila ubumwene bosi ubwa bantu, sona akumupa umuntu wesi yuyo akulonda pakumupa.

²⁶ Ululaghilo ulwakuchileka ichisinko poka na magululuzi ghache, lukusanusya ukuti ubumwene bwako bukwiza pakunyokela sona kukwako, nanti wamanya ukuti u Chala weyuyo akulaghila pachisu chosi ichapasi.

²⁷ Polelo wee mwene, itika bulo zizyo nkukubuzya. Zileke imbibi zyako, ubombaye ingolosu pakubapelela ichisa abapina. Po ivintu vyosi vikwiza pakukwendelagha akiza akabalilo kosi.”

Ichilota chakwanilisiwa

²⁸ Ivintu vyosi vinivi vikamuwila u mwene u Nebukadineza.

²⁹ Bo ghachilapo amezi 12, sona bo u mwene akugholola ivinama pamwanya panyumba iya bumwene mu Babiloni,

³⁰ akalalusya akati, “Nkimba kanaka te kaya akakulu nkani aka Babiloni, kako nkakazenga na maka aghane na ghane pakuba kaya aka bumwene sona nukuba kaya aka buchindamu ubukulu nkani?”

³¹ Bo achili akunena, izyu ilya kumwanya likati, “Wee mwene Nebukadineza ubumwene bwafyuliwa kukwako.

³² Ukwiza pakuchimbiziwapo pakasi pabantu sona ukwiza pakwikalagha poka ni vinyamana ivya muzi. Ukwiza pakulyanga isote ngati ng'ombe, pakwiza pakuchilapo amaka seveni mupaka umanye ukuti Uwakumwanya Nkani akulaghila ubumwene bosi ubwa bantu, sona akumupa umuntu wesi yuyo akulonda pakumupa.”

³³ Po umwalubilolubilo zizyo zikaneniwa nizya Nebukadineza zikakwanilisiwa. Akachimbiziwapo pakasi pabantu, akalyanga isote ngati ng'ombe. Umubili wache ghukanyekagha ni nganda mupaka ameya agha mumubili wache ghakakula ngati gho meya agha lizwanga, sona zyope izula zikakula ngati zula izya viyuni.

³⁴ Bo pachilapo akabalilo kala, ane ne Nebukadineza, nkennya kumwanya po ubuntu bwane bukanyokelamo. Nkamupala u Chala uwakumwanya nkani, sona nkamukwezya nukumuchindika u Chala yuyo aliko bwila na bwila ukuti: Ubulaghili bwache bwa bwila na bwila, sona ubumwene bwache bukubangako inkulilo zyosi.

³⁵ Abantu bosi aba muchisu ichapasi, bantu bulo pamaso papache. Akubomba vivyo vikumuhobosya, na maka agha kumwanya, sona nagha bantu aba pachisu ichapasi. Atalipo nayumoyumo yuyo angayikanizya inyobe yache, pamo pakumulalusya ukuti, “Nkimba ukubomba ichoni?”

³⁶ Pakabalilo kalakala bo ubuntu bwane bwanyokelamo, ghope nu muchizi nu buchindamu bwane bukanyokelamo, po nkapokela sona ubumwene bwane. Amakambala ghane na bantu abamahala bakampokela nu buhobosu. Bakanyosezya pachitengo chane icha bumwene umwakuti nkaba wamaka nkani ukuchila namumo nkabela pakwanda pala.

³⁷ Ilelo ane ne Nebukadineza, nkumupala, nkumukwezya, sona nkumuchindika u Mwene uwakumwanya pachifukwa ichakuti vyosi vivyo akubomba vyiza sona vigholosu. Sona amenye pakubisya abantu bosi babo bakwikwezya bene.