Даниил 2 - Библи

Навуходоносорой зүүдэн

¹ Навуходоносор хаан хоёрдохи жэлээ зонхилжо байхадаа нэгэ зүүдэ хаража, амар заяагүй боложо, унтажа шадахаа болёо бэлэй.

² Зүүдыень тайлбарилжа үгэхыень хаан мэргэшүүлые, үзэлшэдые, эди шэдитэниие, зурхайша халдейшүүдые дуудахыень захирба. Тэдэ хаанай урда ерэбэ.

³ Хаан тэдээндэ: – Нэгэ зүүдэ харааб. Тиигээд һанаамни зобожо эхилээ. Юун гэһэн зүүдэн гээшэб гэжэ мэдэхэ хүсэлтэйб, – гэбэ.

⁴ Халдейшүүд хаанда араам хэлээр: – Хүндэтэ хаан, мүнхэ оршохотнай болтогой! Бидэндэ, өөрынгөө богоолнуудта, зүүдээ хөөрэжэ үгэбэлтнай, тайлбарилжа үгэхэбди, – гэбэ.

⁵ Хаан халдейнүүдтэ харюусан: – Иимэ зарлиг тунхагланаб. Хэрбээ таанар минии зүүдэ тайлбарилжа үгөөгүй һаа, хэһэг болгон сабшагдахат, гэр байрануудтнай һандаргагдаха.

⁶ Харин зүүдыем таажа, удхыень тайлбарилаа гээшэ һаа, таанад намһаа бэлэг-сэлэг, шагнал абахат, ямба хүндэнүүдтэ хүртэхэт. Зай, иигээд, ямар зүүдэ би хараабиб, тэрэм ямар удхатай гээшэб гэжэ намда тайлбарилагты, – гэбэ.

⁷ Тэдэ дахин: – Хаан, маанадта, өөрынгөө богоолнуудта, тэрэ зүүдэеэ хөөрэжэ үгыт, тиихэдэтнай тайлбарилжа үгэхэбди, – гэжэ хэлэбэ.

⁸ Хаан: – Саг хонжохоёо татажа байгаашыетнай би лаб мэдэжэ байнаб. Зарлигаа таанадта урид айладхааб, энээниие хүн бүхэнтнай мэдэнэ.

⁹ Зүүдыем тайлбарилжа үгөөгүй һаатнай юун болохоб гэжэ мэдэнэт, тиимэһээ саг татажа байнат. Байһаар байдал хубилжаш магад гэжэ һанаад, таанад намда худал хэлэжэ байхаар хэлсэнхэйт. Харин ямар зүүдэ хараһыем намда хэлэгтылши, тиихэдэтнай зүүдыем тайлбарилжа шадаха гэжэ би таанадта этигэхэб, – гэжэ хэлэбэ.

¹⁰ Халдейшүүд хаанда: – Дэлхэй дээрэ хэншье танда энээниие хэлэжэ шадахагүй. Ямаршье агууехэ, угаа шадалтай нэгэшье хаан энээндэл адли юумэ эльбэшэнһээ, зурхайшанһаа, сэсэн мэргэн халдейһээ асуужа байгаагүй юумэл.

¹¹ Үндэр түрэлтэ хаанай асуужа байгаа зүйлдэ гансал бурхад харюу мэдэхэ. Харин тэдэ зоной дунда ажамидардаггүй шуу, – гэжэ харюусаба.

¹² Энээндэ хаан угаа уурлажа, уур хилэн дундаа Вавилоондо байгааша сэсэн мэргэн бүхы зониие усадхаха гэһэн захиралта гаргаба.

Бурхан Даниилда Навуходоносорой зүүдэ нээнэ

¹³ Сэсэн мэргэшүүлые үгы хэхэ гэһэн зарлигай тунхаглагдахада, Даниил нүхэдтэеэ хамта мүн лэ усадхагдаха ёһотой байгаа.

¹⁴ Харин тэрэ угаа сэсэн, болгоомжотой үгэнүүдые хэрэглэн, Вавилоондохи байгаа мэргэшүүлые усадхаха гэһэн үүргэтэй, хаанай түшэмэл ноён Ариоохдо хандаба.

¹⁵ Тэрэ иигэжэ асууба: – Хаанай түшэмэл ноён! Хаан юундэ иимэ шэрүүн зарлиг гаргаа гээшэб? Ариоохой энэ хэрэгые ойлгуулһанай удаа

¹⁶ Даниил хаанда ошожо, зүүдэ тайлбарилхын тула өөртэнь нэгэ хэды саг хугасаа үгэхыень гуйба.

¹⁷ Гэртээ ерээд, тэрэ нүхэдтөө – Ханаанияа, Мишаһээл, Азаария гэгшэдтэ энээн тушаа хөөрэжэ,

¹⁸ Вавилооной сэсэн мэргэшүүлтэй хамта өөһэдөө хосорхогүйн тула Огторгойн Бурханһаа хайра эрихэ, нюуса эли болгохыень гуйха хэрэгтэй гээд хэлэбэ.

¹⁹ Һүни Даниил үзэгдэл үзэжэ, нюусын тайлбари мэдэбэ. Тиигээд тэрэ Огторгойн Бурханда магтаал соло дуудаба.

²⁰ Даниил иигэжэ тунхаглаба: – Хэтын хэтэдэ Бурханай нэрэ үреэл үршөөлтэй байхань болтогой! Тэрэ сэсэн мэргэн, хүсэн түгэс.

²¹ Үе сагуудые, жэлэй дүрбэн саг Тэрэ һэлгэдэг, хаашуулые хан шэрээһээнь буулгадаг, табидаг, сэсэн мэргэн ухаа ухаатайшуулда, боро ухаа һүбэлгэн зондо үгэдэг.

²² Гүн доогуур хадагалаатай, нюуса зүйлнүүдые эли болгодог, харанхыда байгааша зүйлнүүдые мэдэдэг, гэрэл туяагаар Өөрөө толордог.

²³ Та намда сэсэн мэргэн ухаа, хүсэ үршөөгөөт, Таниие, уг удамайнгаа Бурханиие, магтан, түүрээн байналби. Гуйһан гуйлтыемнай дүүргээт, хаанай хэрэгые манда эли болгоот.

²⁴ Энээнэй удаа Даниил Вавилооной сэсэн мэргэшүүлые үгы хэхэ даалгабаритай тушаалтан Ариоохто ошожо, иигэжэ хэлэбэ: – Вавилооной сэсэн мэргэн зониие бү хюдыт! Намайе хаанда оруулыт, зүүдыень би тайлбарилхаб.

²⁵ Ариоох тэрэ дары Даниилые хаанда абаашаад: – Иудын хаан түрэһөө туугдан асарагдааша зоной дунда танай зүүдэ тайлбарилжа шадаха хүниие олооб, – гэбэ ха.

²⁶ Хаан Даниилда (тэрэ мүн лэ Бэлтэшаццаар гэжэ үшөө ондоо нэрэтэй бэлэй): – Минии хараһан зүүдэ, зүүдэнэйм удха ши хэлэжэ шадаха юм гүш? – гэжэ асууба.

²⁷ Даниил хаанда иигэжэ харюусаба: – Үндэр түрэлтэ хаанай асуужа байһан нюусые сэсэн мэргэшүүлшье, шэбшэн харадаг зоншье, эльбэ жэльбэтэйшүүлшье, зурхайшадшье таажа шадахагүй.

²⁸ Харин огторгойдо нюуса нээдэг Бурхан бии. Эсэсэй эсэстэ юун болохоб гэжэ Тэрэл Навуходоносор хаанда элирүүлэн харуулаа. Унтаридаа унтажа байхадаа та иимэ зүүдэ хараат:

²⁹ Ерээдүй саг тушаа һанаагаа табин зүүдэлөөт. Нюуса элирүүлэгшэ юун болохо байһые танда харуулаа.

³⁰ Энэ нюуса намда нээгдэхэдээ, бусадһаа минии сэсэн мэргэн байһандам бэшэ, харин үндэр түрэлтэ хаан, танда тайлбарилжа үгэхым, һанааетнай хүлгөөжэ байгааша зүйлнүүдые ойлгуулхым тула нээгдээ юумэл.

Замба түбиин дүрбэн хаан түрэ

³¹ Үндэр түрэлтэ хаан, та мантан гэгшын хүрэгэй урдатнай зогсожо байһые хараат. Тэрэ хүрэг яла-сала толорһон, угаа һүрөөтэй бэлэйл.

³² Толгойнь сэбэр алтаар, сээжэ, гарнуудынь – мүнгөөр, ташаа, гуянь – гуулинаар,

³³ шэлбэнь түмэрөөр, хүлэйнь улын зарим хуби түмэрөөр, заримань шабараар хэгдэнхэй байгаа.

³⁴ Тиигээд хараһаар байтартнай хэнэйшье гар хүрөөгүй байхада хабсагайһаа шулуун өөрөө хамхаран унажа, мантан хүрэгэй түмэр болон шабар хүлнүүд дээрэ унаад, бута сохибо.

³⁵ Тэрэ дары түмэр, шабар, гуулин, мүнгэн, алтан бутаржа, нажарай сагта гүмнээ дээрэ хиидэдэг мэхиинэ мэтэ болоод, һалхинда туугдажа, һэе мүргүй үгы болобо. Мантан хүрэг дээрэ унааша тэрэ шулуун агуу хада боложо, бүхы газар дэлхэйе эзэлбэ.

³⁶ Иимэл даа, тэрэ зүүдэн! Мүнөө, үндэр түрэлтэ хаан, тэрэнэй удха тайлбарилхам.

³⁷ Та бүхы хаашуулһаа эгээл хүсэ шадалтай хаан болонот. Огторгойн Бурхан танда хаан түрэ, засаг, хүсэ, нэрэ суу үршөөгөө.

³⁸ Хүн түрэлтэниие, хаанашье байг, ан арьяатаниие, жэгүүртэ шубуудые танай мэдэлдэ Тэрэ үгөө. Тэрэ хүрэгэй алтан толгой гэбэл, та болонот.

³⁹ Танай һүүлээр танһаа багашаг нэгэ хан түрэ оршохо, удаань гуулин хаан түрэ газар дэлхэйе зонхилон байха.

⁴⁰ Дүрбэдэхи хаан түрэ түмэртэл адли хатуу байха. Түмэрэй бүхы юумэ буталан, һандаргаан байдагтал тэрэ хаан түрэ бүхы юумэ буталан, һандаргаан байха.

⁴¹ Үшөө зарим хубинь шабараар, заримань түмэрөөр хэһэн хүл, хургануудые хараа бэлэйт. Энэ хадаа хаан түрэ хубаарха гэһэн удхатай. Тэрэ түмэртэл адли зарим үедөө хатуу шанга байха, юуб гэхэдэ, шабартай худхарһан түмэр хараа бэлэйт.

⁴² Хүлэйнь хургад зарим хубидаа түмэрөөр, зарим хубинь шабараар хэгдэнхэй бэлэй, тиимэһээ хан түрын зарим хубинь шанга, заримань һула байха.

⁴³ Түмэрэй шабартай худхараад байһые хараа бэлэйт. Нэгэ яһанай зон нүгөө яһанай зонтой гэрлэн байха, гэбэшье түмэр шабартай яашье худхардаггүй шуу, тэрээндэл адли тэдэ нэгэн бүтэн боложо шадахагүй.

⁴⁴ Тэдэ хаан түрэнүүдэй үедэ Огторгойн Бурхан хэтэ мүнхэдөө һандархагүй, бусад арадта диилдэхэгүй нэгэ хаан түрэ байгуулжа, тэрэнь бүхы хаан түрэнүүдые һандаргаажа, өөрөө мүнхэ оршохо.

⁴⁵ Тиимэһээл хэнэйшье гар хүрөөгүй байхада хабсагайһаа шулуунай өөрөө хамхаран унахые, түмэр, гуулин, шабар, мүнгэ, алта буталхые та хараа бэлэйт. Ерээдүй сагта юун болохо байһые агууехэ Бурхан иигэжэ үндэр түрэлтэ хаанда мэдүүлээ гээшэ. Танай зүүдэн зүйтэй, тайлбаринь зүб!

Хаан Даниилые шагнана

⁴⁶ Тиихэдэнь Навуходоносор хаан Даниилай урда доро дохижо, бэлэг үргэл, үнэтэ уталгануудые тэрээндэ үгэхыень захирба.

⁴⁷ Тиигээд хаан Даниилда: – Үнэхөөрөөл танай Бурхан бурхадай дунда эгээл ехэ Бурхан, хаашуулай Захирагша, Нюуса нээгшэ мүн. Шинии энэ нюуса таажа хэлэхэдэ би энээндэ этигэбэб.

⁴⁸ Тиигээд хаан Даниилда ехэ тушаал үршөөжэ, үнэтэ сэнтэй олон бэлэг-сэлэгүүдые үгэжэ, бүхы Вавилооной захирагша болон Вавилооной бүхы сэсэн мэргэшүүлэй ахамад болгобо.

⁴⁹ Харин Даниил хааниие гуйжа, Шадраахые, Мэшаахые болон Абээд-Нэгоое Вавилооной захирагшад болгожо, өөрөө хаанай хажууда үлөө бэлэй.