Jɔ̀ɔŋ 1 - WƆŊ FƐ̀Ì EBÒ SÌÀŊ DAYÀA

Ke Mìè Nyiiŋ Gèeɔ̀

¹ Wèè paŋ wo Dayà banè wa e ɗuunyaàŋ, wo nyùnɔ̀ɔŋ àŋ nyaaŋ wa ke Mìè gbòauŋ nɛɛ̀ŋ wɔ wò yaào wa tɛ. Wo nyùnɔ̀ɔŋ ke Mìèɛ naŋ wa kɔ̀ɛ̀ ko sùà wɔ wò yaà wa koɓɛ̀ Dayài, yèè ke Mìèɛ nàŋ yaà wa wo Dayà wuŋ bi.

² E yìwìà ko tɔɔtuì wèè paŋ wo Dayà banè wa e ɗuunyaàŋ, wo nyùnɔ̀ɔŋ yaà wa ke Mìèɛ wɔ̀, wò yaà wa koɓɛ̀ Dayài.

³ Yèè esàɓù wo nyùùŋ bì sùà wo Dayà naŋ wa bànè manɛ̀ŋ maŋ gbiŋ. Wo Dayà gò wa bànè è nɛ̀ŋ gbiŋ èɓìèmàŋjɛ̀wɛ̀ wò nyùùŋ bi.

⁴ Wuŋ nàŋ yaà wa ko tɔ̀ɔ̀tù wɔŋ nyiiŋ gèeɔ̀, yèè wɔŋ nyiiuŋ nɔɔ̀ŋ nàŋ wa kìɛ̀ŋ e gbolòùŋ koɓɛ̀ anyùùŋ nyaŋ gbiŋ.

⁵ E gbolòùŋ nɛ mɛɛŋ ke nyìwìɛ sùà e teenga gbiŋ, yèè ke nyìwìɛ kòò kè ɓùwò wa è gbolòùŋ bi.

⁶ Wo Dayà naŋ wa tùɔ̀ŋ wo felaa bà àŋ nyaaŋ wo Jɔ̀ɔŋ.

⁷ Wò naŋ wa hnè wèè wo kiɛ̀ŋ ke mìè seì wèè e gbolòùŋ nɛ, wèè kɛ̀ anyùùŋ nyaŋ gbiŋ naŋ ɓɛ̀nɛ̀ŋ kùwùè e hààwe wo nyùnɔ̀ɔŋ yaà e gbolòùŋ nɛ wɔ sùà.

⁸ Wo Jɔ̀ɔŋ nàŋ fè wa è gbolòùŋ nɛ, kɛɛ wò naŋ wa hnè wèè wò kiɛ̀ŋ ke mìè seì wèè gbolòùŋ nɛ.

⁹ Tɛɛ̀ nàŋ yaà wa e gbòlòùŋ tɔ̀ɔ̀nyaàaŋ e yèɛ yaà wa hìnìè e ɗuunyaàŋ wèè e mɛ̀ɛ̀ŋ anyùùŋ nyaŋ gbiŋ diɛŋ lɛ̀.

¹⁰ Ke Mìèɛ yaà wa koɓɛ̀ anyùùŋ nyaŋ e ɗuunyaàŋ sùà, kɛɛ wo nyùùŋ gbiŋ gòuŋ wa nyìmàŋ, jòòpɛɛ wo Dayà naŋ wa bànè e ɗuunyaàŋ e saɓùuŋ nɛ̀ sùà.

¹¹ Wò naŋ wa hnè koɓɛ̀ anyùùŋ wuŋ bi nyàŋ, kɛɛ anyùùŋ wuŋ bi nyàŋ gòuŋ wa jàà kùàŋ dìì.

¹² Jòòpɛɛ anyùùŋ nyaŋ bà nyiŋ nauŋ wa jàà kùàŋ dìì yèè àŋ nauŋ sìè e hààwe nyiŋ nɛ̀ sùà. Anyùùŋ bi wò naŋ wa kìɛ̀ŋ e tɔ̀ɔ̀nyaàŋ wèè aŋ nɔ̀ŋ aŋ jɔ̀à koɓɛ̀ Dayài.

¹³ Aŋ fè wa àŋ jɔ̀à àŋ yè nyaŋ wò Dayà yaà wò nyuùŋkpùuŋ naŋ kòmò maŋ sɛ̀ìŋ guùŋ sùà nyaŋ. Wo Dayà wuŋ bi naŋ nyiŋ wa nyɛ̀nɛ̀ŋ aŋ jɔ̀àuŋ.

¹⁴ Wo nyùnɔ̀ɔŋ àŋ nyaaŋ ke Mìèɛ wɔ̀ naŋ wa kìlè wo nyuùŋkpùuŋ, e kìlà e ɗewe lɛɛ̀ sùà wo Dayà wuŋ bi naŋ wa hnè yèè wò naŋ wi kià jòò e tɛɛ. Wò naŋ tɔ̀ɔ̀ e mànaŋ zimgbe yèè e tɔ̀ɔ̀nyààŋ Dayàa koɓɛ̀ anyùùŋ nyaŋ. È naiŋ wa yɛ̀mɛ̀ e jòòwouŋ nɛ̀ ko nɛ̀ɛ̀ŋ wiì. E jòòwoɛ̀ wo Dayà nauŋ wa kiɛ̀ŋ lɛ nààŋ wuŋ nàŋ yaà wo Jɔ̀àfèlàà gunɔ̀ɔŋ koɓɛ̀ wo Dèdaà lɛ.

¹⁵ Ke ɗɔ̀ɔ̀ guùŋ nààŋ wo Jɔ̀ɔŋ yaà wa wòò sùà anyùùŋ nyaŋ e kiiuŋ, wò naŋ yɛ̀mɛ̀ wo Jisɛ̀. Kpeiŋ wò naŋ kpààŋ yèè wò naŋ nyiŋ woò wààŋ, “Wɛɛ̀ nàŋ yaà wo nyùnɔ̀ɔŋ mìŋ naiŋ weè wòò e kiiuŋ wɔ̀ nààŋ mìŋ naŋ woò miàŋ, wo nyùùŋ bà do nàŋ hnè eɓìèmàŋjɛ̀wɛ̀ miàŋ, kɛɛ wò kuwa e gààŋ woim nìàŋ, esaɓù kɛ̀ wò yaà wa wɔŋ nyiiŋ gèeɔ̀ sùà paŋgàà àŋ naim kòmò.”

¹⁶ Esàɓù e mànaŋ gbeeuŋ nɛ̀ ko nɛ̀ɛ̀ŋ wiì, wò naŋ nɔ̀ŋ e kpùùmaŋ gbee koɓɛ̀ yàwi nààŋ gbiìŋ.

¹⁷ Wo Dayà naŋ wa kìɛ̀ŋ wo Mòòze maŋ Sàwà wèè koɓɛ̀ anyùùŋ nyaŋ, kɛɛ wo Dayà naŋ wa tɔ̀ɔ̀ e mànauŋ nɛ̀ yèè wò naŋ tɔ̀ɔ̀ e tɔ̀ɔ̀nyaàaŋ e nyaàiŋ dè wuŋ bi e yìwìà wo Jisɛ̀ Kulaì sùà.

¹⁸ Wo nyuùŋkpùuŋ bà gbiŋ kòò wò yɛ̀mɛ̀ wa wò Dayà. Wo nyùnɔ̀ɔŋ nɔŋ nauŋ yɛmɛ̀ wɔ wuŋ nàŋ yaà wo Jɔ̀àfèlàà gunɔ̀ɔŋ wo yèɔ nauŋ gbɛ̀ɛ̀ e kɔɔ fɔ̀ɔ̀ yèè wò naŋ wi tɔ̀ɔ̀ e ɗeweɛ̀ wo Dayà yaà lɛ.

Ke mìè gbìàŋ wo Jɔ̀ɔŋ Gùà Nyùnɔ̀ɔŋ

¹⁹ Kɛɛ̀ nàŋ yaà ke mìè seìɛ wo Jɔ̀ɔŋ naŋ wa kiɛ̀ŋ lɛ, nààŋ anyùùŋ gbèègbèè aŋ Juùù nyaŋ ko Jùlusɛ̀làm naŋ tùɔ̀ŋ aŋ sìèfèìŋ zòòlo nyàŋ yaà aŋ Liivaà nyuuŋ wèè aŋ dawè wo Jɔ̀ɔŋ kɛ̀ ɓòò nàŋ yàaùŋ.

²⁰ Wo Jɔ̀ɔŋ gò wa gè màŋhɛɛ wèè wo nyiŋ fasàì. Wò naŋ nyiŋ wa woò janyai wààŋ, “Miàŋ nàŋ fè wò Nyùnɔ̀ɔŋ Dayà naŋ tàeɗùù wèè wo hìàŋ è jòèye kòɓɛ̀ anyùùŋ nyaŋ e ɗuunyaàŋ wɔ, wo Kulaìɔ.”

²¹ Yèè àŋ nauŋ dawè sèè mààŋ wuŋ nàŋ yaà Ìlaajà. Wò Jɔ̀ɔŋ naŋ woò wààŋ, “Kpele, miàŋ nàŋ fòuŋ!” Yèè àŋ naŋ ɓɛìŋ dawè sèè mààŋ wuŋ nàŋ yaà Wɛ̀ijìɔ àŋ yaà yɛ̀ɛ̀mɛ̀ dòmaŋ wèè wo hnàŋ wo dàànè ebò e hnàŋ wo nyùnɔ̀ɔŋ wo Dayà naŋ tàeɗùù wɔ. Wò naŋ nyiŋ ɓɛìŋ fasàì wààŋ, “Kpele!”

²² Ko diemeì àŋ nauŋ dawè nyààŋ, “Kɛ̀ ɓòò nàŋ yààùm naàŋ? Wòò wi kɛ̀ ɓòò nàŋ yààùm, esaɓù kɛ̀ è kuwa e kɛ̀lɛ̀ɛ̀ e jìwààjɛ̀wɛ̀ koɓɛ̀ anyùùŋ nyaŋ naŋ wi tùɔ̀ŋ nyaŋ.”

²³ Wo Jɔ̀ɔŋ naŋ nyiŋ fasaì e yìwìà maŋ mìè gbòa màŋ wo wɛ̀ijìɔ Àzaayà naŋ wa gbòò maŋ sùà wààŋ, “Mìŋ yaà nɔŋ wo nyùùŋ bà wo yèɔ yaà kpàaŋ sùà ke miè gbee sùà ke fòùngà e diì wòaà diɛŋ, ‘Bàneìŋ ke dòmaŋ jìlɛŋ wèè wo Kanaà wo kaaìŋ diɛŋ.’ ”

²⁴ Aŋ Fɛlosiì nyaŋ naŋ wa tùɔ̀ŋ anyùùŋ nyaŋ koɓɛ̀ Jɔ̀ɔìŋ.

²⁵ Kpeiŋ aŋ kèèlà aŋ Fɛlosiì nyaŋ naŋ dàwè wo Jɔ̀ɔŋ nyààŋ, “Kɛ̀ wèè kiìŋ mùŋ yaà gùa sùà anyùùŋ, sèè muàŋ mùŋ go nɔ̀ŋ wo Yèɔ wo Dayà naŋ tàeɗùù wɔ, ɔ̀ɔ̀ wo Ìlaajà, ɔ̀ɔ̀ wo Wɛ̀ijìɔ?”

²⁶ Wo Jɔ̀ɔŋ naŋ fasàì wààŋ, “Mìŋ yaà nɔŋ gùùyè anyùùŋ e wùìyè. Kɛɛ wo nyùùŋ bà kòò wò sìàìŋ nèè tɛɛ wo yèɔ niŋ nyimààŋ wɔ̀.

²⁷ Wò do nàŋ hnè eɓìèmàŋjɛ̀wɛ̀ miàŋ, yèè miŋ siàŋ ngèè pɛɛ tɛ̀ɛ̀ wèè ka fìlè è jèì màŋ bauŋ màŋ.”

²⁸ Maŋ keì wòo mɛɛ̀ŋ gbiŋ naŋ wa kɔ̀ feìŋ e fèèmàŋ aŋ kèèlà aŋ Fɛlosiì nyaŋ yèè wo Jɔ̀ɔŋ. E teenga bi sùà zà wo Jɔ̀ɔŋ yaà wa gùa sùà anyùùŋ nyaŋ e Wùìyè Jɔɔɗììŋ nɛ̀ sùà ko Bɛfenè.

Wo yèɔ naŋ ɓèmè maŋ jùùmù ɗuunyaàŋ wɔ

²⁹ Wɔŋ niìsìaà bàa wo Jɔ̀ɔŋ naŋ yɛ̀mɛ̀ wo Jisɛ̀ wò yaà hìnìè ko nɛ̀ɛ̀uŋ niìŋ, yèè wo Jɔ̀ɔŋ naŋ woò wààŋ, “Wɛɛ̀ nàŋ yaà wo Ɓààwàà Dayàa wo yèɔ naŋ ɓèmè e jùùmù ɗuunyaàŋ wɔ!

³⁰ Wɛɛ̀ nàŋ yaà wo nyùnɔ̀ɔŋ mìŋ naiŋ weè wòò e kiiuŋ wɔ̀ nààŋ mìŋ naŋ woò miàŋ, ‘Wo nyùùŋ bà do nàŋ hnè eɓìèmàŋjɛ̀wɛ̀ miàŋ, kɛɛ wò kuwa e gààŋ woim nìàŋ, esaɓù kɛ̀ wò yaà wa wɔŋ nyiiŋ gèeɔ̀ sùà paŋgàà àŋ naim kòmò.’

³¹ Miŋ nyimààŋ kɛ̀ wò Jisɛ̀ nàŋ yaà wa wò nyùnɔ̀ɔŋ kuwa wa wo hnàŋ wɔ. Kɛɛ mìŋ naŋ hnè wèè kaiŋ gùùyà e wùìyè, wèè kɛ̀ anyùùŋ nyaŋ gbiŋ ko Ezɔ̀ɛ̀ nauŋ ɓɛ̀nɛ̀ŋ yɛ̀mɛ.”

³² Wo Jɔ̀ɔŋ naŋ wa kìɛ̀ŋ ke mìè seì janjai wààŋ, “Mìŋ naŋ yɛ̀mɛ̀ wo Jìnàŋ wo Kanaà Dayà wò yàa dèyà sùà mààŋ wo poopoò e yìwìà ko àìjɛnɛ̀ŋ, yèè wo Jinàaŋ nauŋ jɛ̀ì diɛŋ.

³³ Kɛɛ wèè paŋ tɛɛ̀ kaaìŋ wa, miŋ nyimààŋ wa wò nyùnɔ̀ɔŋ yaà wa hinie wɔ̀. Kɛɛ wo Dayàa naim wa tùɔ̀ŋ wèè ka gùùyà anyùùŋ e wùìyè wɔ naim wà tɛɛ̀ woò wààŋ, ‘Mùŋ do nàŋ yɛ̀mɛ̀ wo Jinàaŋ wo dèyà wo jɛ̀ì wo nyùùŋ bà diɛŋ. Kpeiŋ kɛ̀ mùŋ do nàŋ nyìmè kɛ̀ wuŋ nàŋ yaà wo nyùnɔ̀ɔŋ wo yèɔ do nàŋ gùùyè anyùùŋ wo Jìnàŋ Nɛɛmaàŋ.’ ”

³⁴ Wo Jɔ̀ɔŋ naŋ woò wààŋ, “Mìŋ naŋ yɛ̀mɛ̀ e yèɛ naŋ kaaìŋ lɛ yèè mìŋ yaà wo seì kɛ̀ wuŋ nàŋ yaà wo Jɔ̀àfèlàà Dayàa.”

Wo nyùùŋ màŋjɛ̀wɛ̀ jiɛ̀jiɛ̀ɔ naŋ dè wo Jisɛ̀ maŋjɛ̀wɛ wɔ̀

³⁵ Wɔŋ niìsìaà bàa, wo Jɔ̀ɔŋ yèè anyùùŋ màŋjɛ̀wɛ̀uŋ nyàŋ àŋ tìyèe, siao wa àŋ yaà fùlìè wo Jisɛ̀.

³⁶ E teengaà wò naŋ yɛ̀mɛ̀ wo Jisɛ̀ wò yaà kaaiŋ wò yaà hìnìè ko nɛ̀ɛ̀ŋ nyiŋ niìŋ lɛ, wo Jɔ̀ɔŋ naŋ woò wààŋ, “Wɛɛ̀ nàŋ yaà wo Ɓààwàà Dayàa!”

³⁷ Anyùùŋ màŋjɛ̀wɛ̀ tìyèè Jɔ̀ɔŋ nyàŋ naŋ kòmò e yèɛ wò naŋ woò lɛ, yèè àŋ naŋ dè wo Jisɛ̀ maŋjɛ̀wɛ.

³⁸ Nààŋ wo Jisɛ̀ naŋ kìlè yèè wò naŋ nyiŋ yɛmɛ̀ àŋ kùwaùŋ maŋjɛ̀wɛ, wò naŋ nyiŋ dawè wààŋ, “Kiìŋ nìŋ yaà kaame?” Àŋ nauŋ fasàì nyààŋ, “Kààmɔɔŋ, kòò mùŋ joà?”

³⁹ Wo Jisɛ̀ naŋ nyiŋ fasàì wààŋ, “Hnaìŋ niŋ yɛmɛ̀ kɛ̀ kòò mìŋ joà!” Aŋ nauŋ dè maŋjɛ̀wɛ yèè àŋ naŋ kɔ̀ aŋ yɛ̀mɛ̀ koɓɛ̀i wò joà lɛ. Kɛɛ nààŋ e gɔɛɛ̀ yaà wa naàŋ jùàsùà fùùŋ, àŋ naŋ jàwè wo Jisɛ̀ le gòlò ke ɗɔɔ yii.

⁴⁰ Anyùùŋ tìyèe nyàŋ naŋ wa kòmò e yèɛ wo Jɔ̀ɔŋ naŋ woò lɛ bà guùŋ nàŋ yaà wa wo Anɗù, wo wùìyà Saimɔŋ Piilɛ̀ɔ.

⁴¹ Kɛɛ jiɛ̀, wo Anɗù nàŋ mɛ̀ɛ̀ŋ wo wùìyauŋ nɔɔ̀ŋ Saimɔŋ Piilɛ̀, yèè wò nauŋ woò wààŋ, “Èiŋ mɛ̀ɛ̀ŋ wo yèɔ wo Dayà naŋ tàeɗùù wèè wo joeyè e ɗuunyaàŋ wɔ, wo Kulaìɔ.”

⁴² Kpeiŋ wo Anɗù naŋ kɔ̀ɔ̀ wo Saimɔ̀ŋ koɓɛ̀ Jisɛ̀i. Wo Jisɛ̀ nauŋ yɛmɛ̀ yèè wò naŋ woò wààŋ, “Muàŋ nàŋ yaà wo Saimɔ̀ŋ, yèè e dèè dèda mɔɔ̀ŋ nàŋ yaà wo Jɔ̀ɔŋ, kɛɛ àŋ doum naàŋ nàŋ nyààŋ wo Sifɔ̀.” E dèè guùŋ lɛɛ̀ nàŋ yaà ɓɛìŋ wo Pììlɛ, yèè fàsàì tɛɛ̀ nàŋ yaà ke dùò.

Wo Jisɛ̀ naŋ nyààŋ wo Felè yèè wo Nàntanyàŋ

⁴³ Wɔŋ niìsìaà bàa wo Jisɛ̀ naŋ ɗewè wèè wo ka ko Galaliì. Kuŋ wò naŋ mɛ̀ɛ̀ŋ wo Felè yèè wò nauŋ woò wààŋ, “Dèim maŋjɛ̀wɛ.”

⁴⁴ Wo Felè yewe wa ko jawa gbeeì àŋ nyaaŋ ko Bɛ̀sailià lɛ, ko yèi wo Anɗù yèè wo Pììlɛ hewa wa joo lɛ̀.

⁴⁵ Wo Felè naŋ mɛ̀ɛ̀ŋ wo Nàntanyàŋ yèè wò nauŋ woò wààŋ, “Èiŋ mɛ̀ɛ̀ŋ wo Jisɛ̀ e yìwìà ko Naazɔ̀ɛ̀, wo jɔ̀àfèlàà Jòòsɛɔ̀ wo yèɔ maŋ Sàwà Mòòze màŋ yèè aŋ Wɛ̀ijì nyaŋ naŋ wa sìngè kiiuŋ wɔ̀.”

⁴⁶ Wo Nàntanyàŋ naŋ dawè wààŋ, “E nɛ̀ŋ kɛnɛ gbiŋ ɓɛ̀nɛ̀ŋ fòlà ko Naazɔ̀ɛ̀?” Wo Felè naŋ fasàì wààŋ, “Hnaàŋ muŋ yɛmɛ̀ wèè muàŋ bi.”

⁴⁷ Nààŋ wo Jisɛ̀ naŋ yɛ̀mɛ̀ wo Nàntanyàŋ yaà hìnìè ko nɛ̀ɛ̀uŋ niìŋ, wò nauŋ woò wààŋ, “Tɔɔɓaa wo jɔ̀à kùmìàŋ ko Ezɔ̀ɛ̀ kɛnɛ wɛɛ̀. Yèè e kèè kàaɓì bà gbiŋ fòuŋ kò sùà.”

⁴⁸ Wo Nàntanyàŋ naŋ dàwè wo Jisɛ̀ wààŋ, “Diè mùŋ naŋ nyìmè kɛ̀ kiìŋ wò nyuùŋkpùuŋ ziì nàŋ yààìm?” Wo Jisɛ̀ nauŋ fasàì wààŋ, “Wèè paŋ wo Felè wo nyààum weè, mìŋ naum yɛmɛ̀ mùŋ sia ke feè kùlɛ̀ɛ dìì.”

⁴⁹ Wo Nàntanyàŋ naŋ fàsàì wo Jisɛ̀ wààŋ, “Kààmɔɔŋ, muàŋ nàŋ yaà wo Jɔ̀àfèlàà Dayàa yèè wo Kanaà wèè ko Ezɔ̀ɛ̀.”

⁵⁰ Wo Jisɛ̀ nauŋ fasaì wààŋ, “Mùŋ naŋ hààwè e yèɛ mìŋ naum woò lɛ esaɓù kɛ̀, mìŋ naŋ woò mìàŋ mìŋ naum yɛ̀mɛ̀ ke feè kùlɛ̀ɛ dìì? Mùŋ do ngèè nàŋ yɛ̀mɛ̀ maŋ keì gbeegbèè bà maŋ tɛɛ̀ nìàŋ.

⁵¹ Mìŋ yààìŋ wòò sùà e tɔɔɓaaà kɛ̀ nìŋ do nàŋ yɛ̀mɛ̀ ko àìjɛnɛ̀ŋ ko yilè yèè naŋ yɛ̀mɛ̀ aŋ màìkà Dayà nyaŋ àŋ jowo àŋ deye e kìlà naŋ nyiŋ yɛmɛ̀ àŋ yaà dèyà sùà miàim wo Jɔ̀àfèlàà Nyuùŋ Kpùnɔɔ̀ŋ diɛŋ.”