Mark 12 - l'taamitsinikssin Mark manistaitsinikatoohpiayi 1972

Omi̱i̱ksi mata̱piiksi a̱o̱toi'tsikatoomiks otsi̱taisaisskiihpiawa soyikapi̱nniihpistsi The people who care for a grape farm

¹ Oma Jesus a̱i̱sskskanistsiiwaiksi: “Ki oma̱ ni̱naawa a̱i̱sapipo̱mmaawa otsi̱taisaisskiihpiawa soyikapi̱nniihpistsi ki ito̱'taksstsipisskatoomayi. Itata̱naakiwa ma̱hkitaisapiksippoyika̱hkiihpiaw omi̱stsi soyikapi̱nniihpistsi, ma̱hkohtsita̱'pistotakssawaistsi mi̱i̱niaohkii. Itsita̱'pistotakkiawa ma̱hkota̱inna'pa̱ssapihpiawa. Ki itahko̱maataahkohkattoomayi omi̱i̱ksi nohki̱i̱tsimiksi ma̱hkaokska'satstohkatoohsaawayi. Itsiki̱piyiistapo̱owa.

² Ota̱a̱tsito'tstsissi̱i̱ omi̱ ita̱o̱y'ssatoohpii soyikapi̱nniihpists itsita̱psskoyiiwa o̱mi oma̱nikapiimi ma̱hkito̱'toahsayi omi̱i̱ksi oosto̱yi otohko̱yi̱naaniksi.

³ Ki ota̱i'to'toohsa omi̱ oma̱nikapiimi, omi̱i̱ksi a̱'pao'takiiksi iitsi̱nnimatsiiyawayi ki itsski̱tsistottoyiiyawayi ki itsskahkia̱psskoyiiyawayi; ma̱tohkotsi̱i̱waiksawa ma̱hkohpsskahkayihpia̱yi.

⁴ Ki oma̱ na̱naaniwa ma̱ttsitsi'ta̱akotohkaataw omi̱ matto̱hkiitssi̱mi. Ki omi̱i̱ksi a̱'pao'takiiksi sota̱mattsinniiyawayi ita̱i̱pakkihki̱niiyawayi, mattsitsskitsistottoyiiyawayi, iita̱o̱kanistsiiyawayi.

⁵ Ki oma̱ na̱naaniwa sota̱mattsiista̱i'tapsskakkiiwayi stsi̱kiyi. Ki a̱nnayi omi̱i̱ksi a̱'pao'takiiksi sota̱miitsi'nitsiiyawayi. Ki a̱kaitapiyi a̱nni manista̱istotoawaiksi a̱nni; a̱i̱potsiiyawaiksi kiayi a̱i̱'nitsiiyawaiksi.

⁶ Ki oma̱ ni̱naawa itsi̱'tsitapi̱i̱yini omi otohksi̱sstaan a̱nnaokini omi̱ ota̱komimmohko̱yi. Sota̱mattsita̱psskoyiiwayi; niitsiksi̱m'staawa omi̱i̱ksi a̱'pao'takiiksi a̱akohki̱tsstoyisatsiiyawayi.

⁷ Kii omi̱i̱ksi a̱'pao'takiiksi miski̱taniiyawa, ‘Amaoka anni̱ ohko̱yi anna̱hk a'pa̱o̱'tomoawahka. Aahko̱ni'nita̱yinayi, ki anno̱ma ita̱'pao'takio'pima a̱katsina̱anatoohpa.’

⁸ Sota̱mitsinniiyawa omi̱ ni̱naayi ohko̱yi, itsi̱'nitsiiyawayi ki omi̱ oosto̱mi ito'tsimaatsi̱i̱stapipohtoomiiyawayi.”

⁹ Ki oma̱ Jesus itani̱i̱wa, “Ki̱tssksiniihpoaawa oma̱a̱k na̱naaniak ota̱yakanisttsiihpi. Aaksskitapoowa omi otsi̱tain'ssimaahpi, o̱miksi ota̱waahko̱maataahko̱aiksi a̱hkitsi'nitahsaiksi. Ki noohki̱i̱tssimi a̱hkattsita̱akomatapa'po'tsimi omi̱i̱ma otsi̱tain'ssimaahpima. Oki.

¹⁰ Ksiisto̱waawa, kika̱o̱kstoohpoaayi itsi̱naihpi nato̱y'ssi̱naakssiistsi oma̱ Davida ota̱a̱niihpi: ‘Oma̱yai o̱hkotoka omi̱i̱ksi a̱o̱koy'sskaiksi sota̱mitanistsitsiihta̱a̱yawa sta̱mitsa̱ippoma'pssi ma̱hkohtsissitapiy'ssawayi. Kii, ita̱m'ssokitsitohkanao'to̱tama'pssiinayi omi̱i̱ksi istsi̱kiiksi o̱hkotokiksi.

¹¹ Iiksi̱pisata'piwa, oma̱ A'pistotookiwa otanistsipo̱'takssinayi.’”

¹² Ki o̱miksi o'tota̱ma'pssiiksi Jews issksini̱mmiawa annisk Jesus omi̱i̱hk o̱tsskskanissinihka ota̱i'totosttohsayi omi̱ksisk a̱i̱ksimi'nikkiikska manista̱i̱sspi omi̱i̱ksi Jews noohka̱ttai'ni'tsiiyawa A'pistotookiyi oto̱tohka'ta'tsiiks a̱mok issko̱o̱htsik. Ki itani̱stsiksim'staayawayi a̱hksinnahsayi anniisk Jesus; iina̱o'tsitsiko'pommiawa amo̱ya otapiy'ssina ma̱hkitsitohtsawahsi'takssini; iina̱i'tsiistapo̱oyiawa.

Itsopowahtsi'satsiiyawa Jesus a̱hkstai'soka'pi̱i̱wahtawa mahkaiponihtaaniawa They asked Jesus if it's all right to pay taxes

¹³ Pa̱htsikoohkima̱ayawa, ki itsita̱psskakkiiyawayi o̱miksi atsi̱moyihkaohkanakka̱a'tsiyiks niitsi̱nihkatayawa ‘Pharisees’ ki oma̱ isttsi̱pihkini̱i̱naawa Herod oma̱nikapiimiksi, itssa̱aksi̱kkiaakatsiiyawa Jesus omi̱ o̱mohtsopowahtsiisatahpoaayayi.

¹⁴ Ota̱i'to'toohsawa Jesus, itani̱stsiiyawayi, “Aissksinima̱atstohki̱, ni̱tssksiniihpinnaan kima̱taiko̱'pohpa ka̱hksi̱'powatoohsi ama̱nissini. Kima̱ta'pa̱i̱tsiihtata̱wa mata̱piiwa kanista̱i̱ksim'sta̱a̱yiihpi; kita̱i̱ssksinima̱atsiisawa oma̱ A'pistotookiwa o̱noohkanistaiksim'sta̱kihpi a̱hkanistsipaitapiiyo'pi. Okki. Asaa kanikkinnaana a̱hkstai'ksisstoyitsiponihtao'si niipa̱i̱tapiyiponihtaani Rome istsi̱sttsipihkini̱i̱naayi.”

¹⁵ Ki oma̱ Jesus itoni̱mma ota̱i̱ssaaksikkiaka̱yissaiksi. (Niitsitsi̱i̱htaayawa ota̱yaakaniihpi a̱kohtsitsipahtsi̱i̱pioohsiiwayi.) Itani̱stsiiwaiksi, “Ani̱stsinomookik iihta̱ohpommao'pi.”

¹⁶ Otsi̱tohkokkoaayawaiks iihta̱ohpommao'pi mi'ksskim; ki itani̱i̱wa, “Taka̱a a̱mo sina̱a̱kssini itssi̱nawa a̱moya iihta̱ohpommao'pi? Ki taka̱a otsi̱nihka'simi itsa̱o̱tatsii'ssi̱naihpi?” Ki omi̱i̱ksi itani̱i̱yawa, “O'tota̱misttsipihkini̱i̱naawa anna̱hka Caesar.”

¹⁷ Ki Jesus itani̱stsiiwaiksi, “Okki. Poniihta̱tok anna̱hk isttsi̱pihkini̱i̱naawahka mani̱stsiito'tsina̱anihpi; ki oma̱ A'pistotookiwa noohka̱ttsipii'ka̱a̱kooka.” Ki a̱nniayi sotam'saohkaanikkowaayawayi.

Aa̱i'nio'ki, ka̱taa'kattssksipaitapiiyo'pa? When we die, will we live again?

¹⁸ Ki omi̱ksayi atsi̱moyihkaohkana̱kkaatsiiyawa nita̱i̱nihkatayawa ‘Sadducees’. Ma̱taomai'taki̱waiksawa a̱akattssksipaitapiyiyo'si ai̱'nio'ki. Ki omi̱i̱ksi iitstsi̱yi sota̱mitsitapo̱oyawa Jesus.

¹⁹ Iitani̱stsiiyawayi, “Oki a̱i̱ssksinima̱atstohki̱. Moses ni̱tohkokkinnaana aka̱kihtsimaani, a̱a̱niiwa: ‘Oma̱ ni̱naawa ikka̱mohki̱i̱misi istsi̱'nissi ki a̱kitsawoko'siwa, omi̱ osska̱ni a̱akstapohpoksiimi̱yinayi omi̱ otohki̱i̱mani, ki a̱nnimayi istoko̱'sisawa, omi̱i̱ksi pooka̱aiks a̱akstamohkonniyawa.’

²⁰ Oki. Ki a̱aksiki̱i̱wa oma̱ noohki̱i̱tssima ikkami̱tosskanisiyi ihkitsi̱kiitapiyi: oma̱ omahksi̱mma ikkami̱tohkiimissi ki a̱akitsi̱'niwa ki a̱kitsa̱woko'siwa;

²¹ ki a̱nnaka po̱'kia̱nnikkohksimmak a̱kattsitohkiimatsiiwa omi̱ i'niyi o'si otohki̱i̱maaniayi, ki ikkamo̱hkattsitsawoko'sisawa ai̱'nissi; ki o̱mohtsookskaitapiyiihpi omi̱i̱ksi osska̱aiks ni'toyi a̱koohkattanisttsiiwa;

²² ki a̱nniayi a̱kohtsiistapaahkoanistaissiwa; omi̱i̱ksi iihpapi̱i̱stsiiksi aohkana̱i'nissawa, ki oma̱ aaki̱i̱wa ao'ka̱ttsi'nissi, ki a̱kitsa̱woko'siyawa.

²³ Okki, ikkamo̱mana'sissi a̱i̱'nio'ki a̱kssksipaitapiyio'pi, ta̱atapo̱o̱hta amo̱ksi iihpapi̱i̱sstsiyiiksi, tsia̱ ono̱hkiito̱omaatsits; iihkana̱o̱hpokssiimiiyawayi!”

²⁴ Ki oma̱ Jesus iitani̱stsiiwaiksi, “Anni̱hka ksisopo̱wahtsii'soowaayihka iihka̱n'sawanisttaaisiwa. Kima̱taokstoohpoaawa nato̱y'ssi̱naakssiistsi o̱niita̱nistapi̱i̱hpiawa, ki kima̱taoniihpoaawa A'pistotookiwa mani̱stsskonata'psspi.

²⁵ Mata̱piiksi oma̱ttsiitaaksipaitapiy'ssoaayi ma̱takattsitotoyisappi̱i̱waatsi mata̱piiksi anno̱o̱ma manista̱apasspiawa; ma̱takattsitstsi̱i̱wa ki̱i̱m'ssini, mata̱piiksi a̱akstamanistsi̱i̱yawa a̱nni nato̱yitapiiksi. Ki a̱nnimayi a̱kohko̱o̱hkiitsipaitapiiyo'pa.

²⁶ Kima̱tomaniihpoaawa kitsawa̱o̱mai'tsissoaayi matta̱itaaksipaitapiiyo'ki a̱i'nio'ki. Ka̱hksikaokstoohpoaawa nato̱y'ssi̱naakssists A'pistotookiwa ota̱a̱nistahpiyi anniska Moses omi̱m sta̱m'sookohto'tsaakapi̱'poyiwa miistsi̱si a̱ohpakkoyittsiwa; a̱a̱niiwa, ‘Niisto̱wakaok A'pistotookiwa oma̱ Abraham ki oma̱ Isaac ki oma Jacob nita̱isstakakkiawa.’

²⁷ Oma̱ A'pistotookiwa iihta̱i'poyiwa a̱moksi niwo̱kskaitapiiksi ni̱naaiksi a̱nni sa̱akiipai̱tapiyiaiks, a̱kaisamai'niaiksi. A̱i̱ssksinikka kani̱stsawa̱o̱maniihpoaayi! Kita̱akohkottsistapi'tsiihpoaaw a̱i̱saakiaitapiiyo'si a̱i̱'nio'ki.”

Istohkana̱o̱'totama'piiwa a̱mohka aka̱kihtsimaanihka The most important law

²⁸ Oma̱yi a̱i̱ssksinima̱atstohkatooma atsi̱moyihkaokakihtsimaanistsi ito̱'tsatsi̱'poyiwa. Ito̱o̱htsima omi̱ Jesus moka̱ki'powahsiistsi. Iitani̱stsiiwa omi̱ Jesus, “Tsia̱ istohkana̱o̱'totama'piiwa omi̱stsi kitohka̱kihtsimannoonistsi?”

²⁹ Oma̱ Jesus a̱a̱niiwa, “Amayi istohkana̱o̱'totama'piiw aka̱kihtsimaani: ‘Oki, i̱sstsiiwokik Israel! A'pistotookiwa ni'tsita̱piiwa a̱hkawaatsi̱moyihkaamahsi.

³⁰ Kita̱akstsinao'ohpohka̱nawa̱akomimmaw kipa̱i̱tapiy'ssin. Sta̱mohpohkanawaakomimmisa kiksi̱m'staanistsi.’

³¹ Amohka po̱'kisspiiwa aka̱kihtsimaan, a̱mohkaoka: ‘Anni kanista̱komi'tsiihpi kipa̱i̱tapiy'ssini a̱nni kita̱akanistakomimmawa kana̱o̱mia'nistoohkawaaw kita̱ota̱aattsiimaiks.’ Ma̱tattsiistapitstsi̱i̱hp aka̱kihtsimaani a̱hko'tota̱ma'pi a̱nnohk a̱mostsi kita̱a̱nistohpoaawaistsi.”

³² Ki oma̱ a̱issksinimaatstohkatooma atsi̱moyihkaokakihtsimaanistsi iitani̱stsiiwa omi̱ Jesus, “Annia! Kitsi̱i̱manistoohpa kitani̱ssi ni'tsita̱piiwa A'pistotookiwa a̱hkawaatsi̱moyihkaamahsi,

³³ ki na̱hkstamiita'pakomimmahsi, ki na̱hkstamohpohkanawaakomimmahsi nipa̱i̱tapiy'ssini; ki a̱hkohtaikio̱'si noohki̱i̱tssimmiksi a̱nni nani̱stohta̱aikiihpi nipa̱i̱tapiy'ssini. Ki o̱mistska na̱to'kayistsk niitsi̱tsko'totama'piiyawa, misksa̱yiikohpanio'pa a̱hka̱ikkitstsaahsi amia̱'nistsipi'ksiiksi ki a̱hkoohkitaapstsikkitstakio'si itawa̱a̱tsi̱moyihkao'pistsi.”

³⁴ Ki oma̱ Jesus na̱o̱nima omi̱ ni̱naayi ototsistapi̱'takssi. Iitani̱stsiiwayi, “Kika̱yi̱kaastohkoawa A'pistotookiwa.” Ma̱ta̱ttsitstsiihpa a̱hksskohtoyisopowahtsi'satsiiwa Jesus a̱nni ksiistsiko̱yi.

Aissksinimaatstohkatoomiksi atsi̱moyihkaokakihtsimaanistsi The teachers of the Jewish law

³⁵ Ki a̱mo mattsiksi̱stsikoyi, Jesus ito'taissksinimaatstohkiwa omi̱ ita̱waatsimoyihkao'pi. A̱a̱niiwa, “Omi̱i̱kska a̱i̱ssksinima̱atstohkatoomikska atsi̱moyihkaokakihtsimaanistsi iitsiksi̱m'staayawa a̱hksi̱kaiksista̱akohtoomiawa omi̱ Messiah iihtsi̱stapaahkoyipaitapiyi anni̱i̱sk David.

³⁷ Kii, oma̱ Messiah oka̱kohtsistapaahkoyipaitapiyisi omi̱ David, a̱hsa o̱mohtaniihpi otsi̱naaimatahsayi ai'samo̱yi?

³⁶ Ki a̱nni a̱a̱niiyini omi David, Nato̱wo̱ttaka ota̱i'ssinaakiattsaahsayi; ki omi̱ mani̱stssi̱naakihpi: A'pistotookiwa iitani̱stsiiwa nitsi̱naaim, ‘O'to̱piita; kita̱kito̱moo'tsstoo anni̱kska kikska̱mmotsiimikska’.” Ki amo̱ksi mata̱piiksi sota̱miita'pi̱i̱koksisi'tomoyiiyawa Jesus omi̱stsi ota̱a̱niihpistsi.

³⁸ Ki oma̱ Jesus itsi̱i̱napanistsiiwa omi̱i̱ksi mata̱piiksi ota̱tsimmo'totama'psiimoawaiksi: “Ki omi̱i̱ksi a̱issksinima̱atstohkatoomiksi atsi̱moyihkaokakihtsimaanistsi ika̱i̱htsi̱yitsi̱miawa ma̱hksi̱nno'si'si maaa̱i̱waawaiksi, a̱kohtssksi̱noahsa̱wa ato̱'totama'pssawa; iihtani̱stainawohsiawa mata̱piyi ma̱hki̱taomahki̱mmiyissawa. A̱i̱ssksa̱i̱sstayawa a̱hksi̱naistotoahsawa ma̱hkitopisawa o̱mistsi o'tota̱miso̱o̱pa'tsiistsi ita̱waatsi̱moyihkao'pistsi

³⁹ ki otohkano̱hsoowaawaistsi. Moka̱kihkohto'kawa!

⁴⁰ Awatsiistotoyiiyawa ni̱'po̱omiiksi oko̱o̱waawaistsi ki otsina̱anowaawaiksi. Ki ita̱i̱kippaawaatsi̱moyihkaayawa a̱hkohtsa̱yipstsikimahsawa. Ki A'pistotookiwa a̱ksataimmiiwaiksi; a̱kohtsipahkohkoyimmiawa omi̱ ota̱waanisttsiihpiawa.”

Ni̱'po̱omiwa a̱toyikkitstakiwa The widow's offering

⁴¹ Ki oma̱ Jesus itsita̱poowa omi̱ otsi̱tawaatsi̱moyihkaahpi, mata̱piiwa otsi̱taikkitstakihpiawa iihta̱o̱hpommao'pi. Iikakaitapiyi ako̱tsa'pitapiiksi ota̱o̱toikkitstakssaiksi, ki a̱i̱stamiita'psskaakayimmi iihta̱o̱hpommaopiksi otsi̱kkitstakssoaawaiksi.

⁴² Ki om'ssta̱ ki̱mmata'pssiwa ni̱'po̱omiwa sota̱m'sookoohkattsitsippiimayi, ki noohka̱ttsitsikkitstakiwa na̱a̱to'kia̱a̱naokssi.

⁴³ Ki oma̱ Jesus itani̱stsiiwa omi̱i̱ksi ota̱i̱ssksinima̱atsaiksi ma̱hkitapoohsaiks. Iitani̱stsiiwaiksi, “Amo̱ ni̱'po̱omiwa o̱miksi otsi̱kkitstakssiiksi na̱to'kia̱a̱naokssiiksi iihkana̱i̱sskitsimiyaiks omi̱i̱ksi ako̱o̱tsa'pitapiiksi anni̱ksk otsi̱kkitstakssoaawaikska.

⁴⁴ Omiksi ako̱o̱tsa'pitapiiksi a̱nniksiao'ki omi̱i̱ksi oto̱'tsitsksi̱naanoawaiksi na̱i̱kkitstsi̱i̱yawa, ki om'ssta̱ ni̱'po̱omiwa ki a̱nniksiayi ototaminna̱anaiksi ki a̱nniksia̱yi noohta̱yaaksipaitapiyiwa.”